Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) 2003 yılında
Irak'a müdahale etmesinin ardından yerle bir olan
ülkede yeniden inşaa faaliyetleri başlayınca çok sayıda Türk
firması da Irak'ta iş aldı.
3 yıl içinde Türkiye'den Irak'a 60'a yakın firma giderken, aldıkları işlerde çalıştırmak üzere de yaklaşık 10 bin Türk
işçisini iş sahibi yaptılar.
ABD'nin Irak'a müdahalesinin ardından Türk müteahhitlik firmaları da Irak'taki inşaat pastasından faydalanmak için
Bağdat'a bürolar açtı. Bu firmalar arasında en büyük işi Serka inşaat,
Yüksel İnşaat ve Kulak İnşaat firmaları aldı. Irak'ın
Ankara Başkonsolosluğu'ndan edinilen bilgiye göre Irak'ta Serka inşaatın 3 bin, Kulak inşaatın da 600 civarında işçisi bulunuyor. Diğer firmaların da ortalama 100'le bin arasında işçi ile çalıştığı belirtildi. Türkiye'den Irak'a gitmek için her gün en az 100 kişi vize başvurusunda bulunuyor. Başta başkent Bağdat olmak üzere,
Basra, Musul,
Erbil, Nasıriye ve Kerkük'te iş yapan 60'a yakın firma inşaat, altyapı ve
hizmet sektöründe faaliyet gösteriyor. Irak'ta faaliyet gösteren ve
uçak kazasına maruz kalan işçilerin arkadaşı Mehmet Çelikkıran, kendisinin üç yıldır Bağdat'ta bulunduğunu, 9 aydır Kulak inşaatta, daha öncede başka bir firmada çalıştığını söyledi. Kulak inşaat firmasında 800 dolar
maaş aldığını belirten Çelikkıran, "Daha önce çalıştığı firmada bin dolar maaş alıyorum. Ancak o firmada sosyal güvencemiz yoktu. Sadece Pazar mesaisi veriyordu. Ben de ayrıldım Kulak inşaata girdim. Burada her 6 ay için bir aylık
kıdem tazminatı ödüyor. Aldığımız bürüt
ücret üzerinden isteğe bağlı
sigorta primi yatırılıyor. Bizim firmamız sigorta primimizi yatırıyor. Ancak bazı firmalarda sosyal güvence yok. Ben kazadan sonra Bağdat'a gitmeyeceğim. 9 aylık tazminatım olan 1.5 maaş miktarındaki ücretimi gidip alacağım." diye konuştu.
Öte yandan Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığı İş Müfettişleri Grup Başkanlığı uzmanı Ahmet Yıldırımcı, uçak kazasında hayatını kaybedenlerin
iş kazası kapsamında değerlendirilebileceğini söyledi.
ABD firmaları ucuz işçi için Kafkasya'ya yöneliyor
Bu arada Irak'ın hem altyapısını hem de hizmet sektörüne ilişkin büyük işleri yapmak için
Kuveytliler, ABD'liler ve Iraklılar ortak
taşıma şirketleri kurdu. Daha çok Kuveyt ve Basra üzerinden çalışan firmalar arasında yine bu ülke firmaları ile ABD'li iş adamlarının kurduğu PVC şirketi önemli bir yere sahip. TIR filosu bulunan bu şirket önceleri Türkiye'den ve diğer
bölge ülkelerinden
şoför temin ederken, Türk şoförlerin aldığı ücreti yüksek bulmaya başladı. Firma yetkilileri daha ucuz işçi aramak için Adana'da faaliyet gösteren tercüme büroları vasıtasıyla Kafkasya bölgesinden işçi teminine yöneldi. Kuveyt'teKİ TIR filosunda bir yıldır şoförlük yapan Yalçın Etike, bu ülkeye gitmek için bir tercüme bürosuna bin dolar ücret ödediğini söyledi. Bu tercüme büroları işçi başına bin dolar alarak
Amerikan firmalarına ucuz işçi temin ettiğini belirten Etike şunları söyledi: "Son dönemde daha çok Gürcistan'a yöneldiler. Bu yaz döneminde 400 Gürci tır şoförü önce Adana'ya getirildi. Burada Alihocalı köyü yakınlarındaki bir arazide tır üzerinde sınava tabi tutuldular. Ardından da başarılı olanlar Kuveyt'e gönderildi. Biz bin 500-2 bin dolar ücret alırken Gürcüler 800-bin dolara şoförlük yapıyorlar."
Irak'a Türk uçak firmaları çalışmıyor
Irak'a Türkiye'den ve batılı ülkelerden uçak firmasının çalışmaması nedeniyle bu ülkeye firmalar kiraladıkları özel uçaklarla gidiyor. Firmalar ise Irak'a gitmek için hava yolunu daha güvenli buluyor. Bu nedenle daha çok eski
doğu bloğu ( Sofyetler Birliğin'den ) ayrılan
Moldova,
Rusya,
Ukrayna, Beyaz Rusya gibi ülkelerin firmalarından Rus yapımı uçakları kiralıyorlar. Antonov 26
tipi uçaklarla hem
makine ve teçhizatlarını naklediyorlar hem de işçilerini taşıyorlar.
Zaman