En son 1975 yılında
İngiltere'nin o dönemki adıyla
Avrupa Ekonomik Topluluğuna katılımına ilişkin düzenlenen
referandumda oy kullanan
İngiliz halkı, 36 yıl aradan sonra yapılacak bu halk oylamasında bu kez
seçim sistemi hakkında görüş belirtecek.
Koalisyonun
küçük ortağı Liberal Demokrat Parti'nin geçen yıl seçim programında yer alan
seçim sisteminin değiştirilmesine,
koalisyonun büyük ortağı Muhafazakar Parti karşı çıkıyor. Muhalefetteki
İşçi Partisi ise bölünmüş durumda. İşçi Partisi lideri Ed Miliband, referanduma sunulacak "Alternatif Oy" (AV) seçim sistemine "Evet" derken, partinin bazı milletvekilleri yeni sistemi istemiyor.
İngiltere'de mevcut seçim sistemi, dar
bölge ve çoğunluk esasına göre düzenleniyor, yani her seçim bölgesinde en çok oyu alan kişi doğrudan milletvekili seçiliyor. Referanduma sunulacak "Alternatif Oy" seçim sistemiyle ise seçmenlerden, adayları
sıralamaları istenecek ve seçilebilmek için herhangi bir adayın yüzde 50 oy oranına ulaşması gerekecek. Dolayısıyla AV seçim sisteminde herhangi bir adayın yüzde 50 oy oranına ulaşması için yapılan sıralama önem taşıyacak, yani seçmenlerin ilk tercihlerinin yanı sıra diğer tercihleri de göz önünde bulundurulacak.
"FİJİ VE PAPUA YENİ GİNE DE KULLANIYOR"
İngiltere'de geçen yıl yapılan genel seçimle İkinci Dünya Savaşından bu yana ilk kez oluşturulan koalisyon hükümeti için, yarın yapılacak referandumun görüş ayrılıkları nedeniyle sınav niteliği taşıdığı yorumları yapılıyor.
Türkiye'nin İşçi Partili Dostları Grubunun Başkanı ve Haringey Belediye Meclisi üyesi Nilgün Canver ise bu görüşü paylaşmıyor. Canver, AA'ya yaptığı açıklamada, "referandumun partiler üstü bir olay" olduğunu kaydederek, yarın halk oylamasının yanı sıra başkent Londra'nın dışında İngiltere'de bazı yerlerde yerel seçimin de yapılacağına dikkati çekti.
Yerel seçimin sonuçlarının koalisyon hükümeti için "ciddi bir
mesaj" niteliği taşıyacağını, çünkü İşçi Partisi'nin birçok yerde kazanmasının beklendiğini belirten Canver, hükümeti, kısa sürede yaptığı önemli kesintiler ve üniversite harçlarını artırması gibi konularda eleştirdi.
"Alternatif Oy" seçim sisteminin dünyada üç yerde,
Avustralya,
Fiji ve Papua Yeni
Gine'de uygulandığını söyleyen Canver, "Bu sistem Liberal Demokrat Parti'nin lideri Nick Clegg'den başka kimseye yaramayacak. Sistem değişirse en az 20
sandalye daha kazanacaklar" dedi.
İşçi Partisi'nin yarınki referanduma ilişkin genel bir tavır almadığını, konunun partinin üyeleri ve milletvekillerinin vicdanına bırakıldığını kaydeden Nilgün Canver, "Eğer yeni sisteme geçilirse, olumsuz kampanyaların yapılmadığı İngiltere'nin mevcut seçim sisteminde insanların birbirine çamur attığı bir döneme geçilecektir. Bir yandan derin kesintilere gidiyorlar, diğer yandan pahalıya mal olacak referandumu yapıyorlar" diye konuştu.
Canver, daha demokratik bir seçim sisteminden yana olduğunu, ancak alternatif seçim sisteminin böyle bir sistem olmadığını, var olan sistemin iyileştirilebileceğini sözlerine ekledi.
Referandumda kullanılacak oyların ertesi gün sayılmaya başlanması ve sonuçların aynı gün açıklanması bekleniyor.
İngiltere'de yarın halk oylamasının yanı sıra 279 yerde
yerel seçim ve
İskoçya,
Kuzey İrlanda ve
Galler parlamentoları için
milletvekili seçimi yapılacak.