Komitenin hafta sonunda hayatını kaybeden üyesi Jo Ann Davis için bir dakikalık saygı duruşuyla başlayan oturumda, komite Başkanı Demokrat Parti
California Milletvekili Tom Lantos, ''20. Yüzyılın
Osmanlı askerlerinin elinde büyük sayıda ölen
Ermenileri konuşuyoruz. Bu olayların gerçekleştiğine dair Kongre'de ve ülkemizin genelinde görüş birliği var. Sadece bu gerçek ifade edilse, bugün önümüzdeki tasarı oy birliğiyle geçer'' dedi.
Lantos, Amerikalı liderlerin bu olayların gerçekleştiğini tanımada birleştiğini, ancak ''soykırım'' tanımlamasının doğru olup olmadığı konusunda bölündüklerini kaydetti. Lantos, ABD'nin eski başkanlarından Ronald Reagan'ın ''Ermeni soykırımı'' sözünü kullandığını, ancak onun ardından gelen başkanlar George
Bush, Bill
Clinton ve şu andaki Başkan George W. Bush'un
Türkiye'nin hassasiyetini dikkate alarak, bu sözü kullanmadığını söyledi.
Tom Lantos, Irak'taki
Amerikan kuvvetlerinin önemli ölçüde Türkiye'den geçen
lojistik desteğe dayandığını kaydetti ve ''Hiçbirimiz bu lojistik
destek hattının tehdit altına girdiğini veya aniden kesildiğini görmek istemez'' diye konuştu. Lantos, komite üyelerinin zor bir tercihle karşı karşıya kaldıklarını savunarak, ''Bu bir vicdan oylaması ve komite iradesini ortaya koyacak'' dedi.
-''KIZIM IRAK'TA''-
Cumhuriyetçi Parti Florida Milletvekili Ilena Ros-Lehtinen de, açılış konuşmasında, ''Bu çok önemli ve ağır bir mesele. Hepimiz bütün faktörleri gözden geçirmeliyiz. Tasarının geçmesinin sonuçlarını iyi hesaplamalıyız. Şu anda savaşın tam ortasındayız. Bu nedenle ben tasarıya karşıyım. Bizim Irak'taki kapasitemize zarar verecek. Benim kızım da şu anda Irak'ta
hizmet veriyor'' dedi.
Ros-Lehtinen, tasarının daha önce en kuvvetli destekçileri arasında yer alıyordu.
Demokrat Parti California Milletvekili Brad Shermen, tasarıyı geçirmenin komitenin sorumluluğunda olduğunu savunarak, ''Ankara'dan sadece birkaç kızgın söz gelir. Bugün başımızı eğsek bile,
Temsilciler Meclisi'ndeki tasarıya destek veren 225 milletvekili gelecek yıl bunu yine getirecek'' diye konuştu.
Bu arada, Demokrat Parti
New York milletvekili Gary Ackerman, ''Türkiye'deki dostlarımız mevcut durumu iyi anlamalı. Bu meseleyi aşma kapasitesine sahipler. Bugün burada Osmanlı İmparatorluğu'nun yaptıklarını konuşuyoruz, bugünkü Türkleri değil'' dedi.
Ackerman, ayrıca salona ''Ermeni soykırımı''ndan kurtulduğunu belirten 4 kişiyi getirdiğini ifade etti ve bu kişilerden ellerini kaldırarak kendilerini göstermelerini istedi.
Indiana Cumhuriyetçi Parti Milletvekili Gan Burton, bu tasarı yüzünden bütün Orta Doğu'nun istikrarsızlık riskiyle karşı karşıya olduğunu söyledi. Burton, 90 yıl önce gerçekleşmiş olan olayları tartışmanın anlamı olmadığını belirtirken, bugün bölgedeki gerçeklerin çok farklı bir tablo yarattığını söyledi.
Burton,
Afganistan ve Irak'ta çatışmalar varken,
İsrail-
Filistin meselesi ve nükleer kapasitesini geliştirmeye kalkışan bir
İran söz konusu iken bu tasarıyı geçirmenin doğru olmayacağını kaydetti. Ermeni iddialarına
prim veren Fransa'nın
savunma ve diğer ticari anlaşmalarda Türk tarafının kısıtlamalarına maruz kaldığını hatırlatan Burton, tasarının geçirilmesinin Türk-Ermeni uzlaşmasına da zarar vereceğini ifade etti.
Gan Burton, Türkiye gibi iyi bir müttefike karşı tavır almakla ABD'nin kendi güvenliğini tehlikeye attığını söyledi ve ''Bunun doğru yolu bu değil, doğru zamanı da değil'' dedi.
ABD Kongresindeki Türk
Dostluk Grubunun kurucularından Robert Wexler da, tasarının geçmesinin Türk-Ermeni uzlaşma çabalarını riske atacağına dikkat çekti. Wexler, ayrıca
İncirlik Üssünün yüzde 75 oranında askeri kargo taşımacılığında kullanıldığını yineledi.
Colorado Cumhuriyetçi Parti Milletvekili Tom Tancredo, Ermeni tasarısı benzeri tasarıları geçirmenin sonu olmayacağını kaydetti ve ''Roma İmparatorluğunu da mı kınayacağız" diye sordu. Tancredo, tasarıya ''hayır'' oyu vereceğini kaydetti.
Komite Başkanı Tom Lantos, oturuma yeniden toplanmak üzere bir süre ara verdi.
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve
İstanbul Milletvekili
Egemen Bağış,
CHP İstanbul Milletvekili Şükrü Elekdağ, MHP İstanbul Milletvekili Gündüz
Aktan ve Türkiye'nin
Washington Büyükelçisi Nabi Şensoy da komitede tasarıyla ilgili görüşmeleri izliyor.