Baş
bakan Erdoğan ile
İngiltere Başbakanı
Gordon Brown, yaptıkları görüşmenin ardından ortak
basın toplantısı düzenlediler. Erdoğan, görüşmede İngiltere ve
Türkiye'yi ilgilendiren konuları ele aldıklarını belirterek, Brown'a gösterdiği konukseverlik için teşekkür etti.
Ortak bir vizyon çerçevesinde ilişkilerin bu dönem daha da büyüyerek devam edeceğine olan inancını belirten Başbakan Erdoğan, ''Türkiye-İngiltere stratejik
ortaklık belgesi üzerinde mutabakata varıldığını'' bildirdi.
Bu belgenin, ilişkilerin kazandığı kapsam ve önemi ortaya koyduğunu vurgulayan Erdoğan, ''İlişkilerimizin bundan sonrası için bize sağlam bir temel sunmaktadır. Türk tarafı olarak belgede yer alan hususların uygulanmasının sıkı takipçisi olacağız'' dedi.
Sınır ötesi
operasyon yetkisinin sadece
PKK'yı
hedef alacağını ve
Irak'ın
toprak bütünlüğü üzerinde hesaplarının olmadığını, son olaylar karşısında diplomatik boyutu aştıklarını ifade eden Erdoğan, "Irak, operasyon yetkisini kullanabileceğimizi bilmeli" dedi.
Başbakan, konuşmasında
Avrupa'da
teröre duyarlı olmayan ve teröristlere yataklık yapan ülkelerin olduğunu da vurguladı.
TEZKERE YETKİSİNİ HER AN KULLANABİLİRİZ
İngiltere'nin terör konusunda ciddi sıkıntılar yaşadığını ve yaşamaya devam ettiğini anlatan Erdoğan, "Bizi en iyi anlayacak ülkelerden biri İngiltere'dir." dedi. Terörün Irak,
İran ve Suriye'de başladığını ve Avrupa'ya yayıldığını belirten Erdoğan, Avrupa'da teröre kaynak aktaran ülkeler olduğunu ama uyarılarına rağmen duyarlı olmadıklarını kaydetti. Erdoğan, "Bunlar samimiyetsiz davranışlardır." dedi. İngiltere Başbakan
Gordon Brown,
yasalar çerçevesinde PKK'ya karşı adım attıklarını söyledi. Ortak çalışma çağrısında bulunan Brown, PKK'nın Türkiye'ye sızmasını engelleyeceklerini kaydetti.
Tezkerenin hedefinin PKK olduğunu yineleyen Erdoğan, Irak'ın toprak bütünlüğü üzerinde hesaplarının olmadığını kaydetti. PKK'nin Irak'ın kuzeyinde yuvalandığını ve burayı üs olarak kullandığını belirten Erdoğan, uluslararası yasalar çerçevesinde müdahale haklarının olduğunu söyledi. "Beklenti içindeyiz" diyen Erdoğan, "Tezkere yetkisini her an kullanabiliriz. Irak hükümetinin bunu bilmesi lazım." şeklinde konuştu. Erdoğan, 14 aydır ABD-Irak ve Türkiye arasındaki mekanizmanın çalışması için beklediklerini ancak birşey olmadığını söyledi. Erdoğan, tezkereyi vakti ve saati geldiğinde kullanacaklarını da vurguladı.
İNGİLTERE İLE STRATEJİK ORTAK OLDUK
Türkiye ile İngiltere arasında imzalanan Stratejik Ortaklık Belgesi'nde Türkiye'nin AB'ye üyelik süreci,
terör örgütü PKK ve
El-Kaide' class='textetiket' title='El Kaide haberleri'>El Kaide'ye karşı ortak
işbirliği, bölgesel istikrarın geliştirilmesi ile
savunma, ticaret ve enerji alanında kapsamlı konular yer alıyor.
Başbakan Recep
Tayyip Erdoğan ve
İngiltere Başbakanı Gordon Brown, baş başa yaptıkları görüşmenin ardından Türkiye-İngiltere Stratejik Ortaklık Belgesi'ni imzaladılar.
Belgede, Türkiye ve İngiltere arasındaki ilişkilerin hayati ve artan bir öneme haiz olduğu vurgulandı.
İki ülkenin çok sayıda uluslararası konu ve küresel tehdit karşısında ortak bakış açısı ve yakın bağlara sahip bulunduğu belirtilen belgede, Türkiye ve İngiltere'nin belgede öngörülen yüksek stratejik önceliğe sahip konularda çalışmalarda bulunmak amacıyla 6 aylık dönemlerle istişareler yapmasının kararlaştırıldığı ifade edildi.
TÜRKİYE'NİN AB ÜYELİĞİNE DESTEK
Stratejik ortaklık belgesinde ana hatlarıyla şu hususlar yer aldı:
-Her düzeyde sürekli
diyalog ve işbirliği yoluyla Türkiye'nin
Avrupa Birliği'ne (AB)
katılım görüşmelerindeki ivmeyi
desteklemek ve korumak.
-Katılım müzakerelerine ilişkin tavsiyelerde bulunmak.
-Türkiye'yi Avrupa'da tanıtmak ve daha fazla ikili ve eşleştirme projeleriyle destekleyerek
yardım etmek.
-
Kıbrıs Türkleri'ne uygulanan izolasyonların sona erdirilmesine yardım etmek ve uluslararası toplumu bu yöndeki çabalarımıza ortak olması yönünde
teşvik etmek.
-AB katılım sürecinde daha fazla işbirliği gerektiren münferit fasıllarda sorunları giderme konusunda yardım ve eş güdümde bulunmak. İnsan hakları konusundaki diyaloğun yeniden başlatılması dahil siyasi kriterlere uyumun sürdürülmesine yardımcı olmak.
-Türkiye'nin AB üyeliğinin stratejik önemi konusunda hükümetlerin, kamuoyunun ve medyanın anlayışını geliştirmek ve Türkiye'nin üyelik için cesur reformlar gerçekleştirebilecek yetenek ve istekte olduğunu göstermek.
-Türkiye'nin katılım ortaklığındaki önceliklerini yerine getirmesine ve üyeliğin getirdiği zorunlulukları üstlenmesi için idari yeteneğini güçlendirmesine yardımcı olmak üzere daha fazla ve daha stratejik AB ikili ve eşleştirmek projeleri geliştirmek. Katılım öncesi
Mali Yardım Aracı fonlarının etkin kullanımının sağlanmasına yardım etmek. Üst düzey devlet ziyaretleri ve görüş alışverişi kanalıyla
insan hakları ve siyasi reformlar konusuna daha fazla eğilmek.
-İngiltere, AB ve Kıbrıs Türkleri arasında doğrudan ticari,
ekonomik ve kültürel temasların teşviki için BM ve AB çerçevesinde ve ikili düzeyde çalışmak.
-Kıbrıs Türk makamlarıyla üst düzey temasları sürdürmek.
-NATO çerçevesinde ve Türkiye'nin Avrupa
Güvenlik ve Savunma Politikası operasyonlarına katılımının desteklenmesi dahil, Türkiye ve Birleşik Krallık arasında savunma alanındaki ilişkileri derinleştirmek.
TERÖRİZM VE ÖRGÜTLÜ SUÇLA MÜCADELE
-Terörizmle mücadele, silahların yayılmasının önlenmesi, hava ulaşımı güvenliği, yasa dışı
uyuşturucu ticareti, yasa dışı göç ve diğer örgütlü suçlar başta olmak üzere, küresel güvenlik alanında işbirliğini geliştirmek.
-Terörle mücadelede daha faal olmak, eylemsel angajmanı geliştirmek ve istihbarat ve
delil değişimi yapmak. BM
Güvenlik Konseyi'nin 1373, 1624 ve 1566 sayılı kararları doğrultusunda PKK/Kongra-Gel'in özellikle AB coğrafyasındaki teröre mali kaynak sağlama ve
propaganda yapma faaliyetleri dahil örgütün terör tehdidine karşı işbirliğini geliştirmek. El Kaide ve buna bağlı diğer aşırıcı grupların tehdidine karşı işbirliğini geliştirmek.
-Suç ve teröre, bunların Türkiye ile İngiltere'ye verdikleri zararlara ilişkin ortak anlayışı geliştirmek. Terör, uyuşturucu ve örgütlü suçlara ilişkin ortak tehdit değerlendirmelerini düzenli olarak gözden geçirmek. Radikalleşmeye yol açan nedenleri ve radikalleşmeyle başa çıkma yolları hakkındaki anlayışı genişletmek. Bunun devamında örgütlü suça katılmanın doğuracağı riski yükseltmek.
Uyuşturucu madde kaçakçılığı ve kara para aklamaya karşı daha etkin mücadele için imkanları genişletmek. Gizli görev üstlenen yetkililerin konuşlandırılmasında, tanıkları koruma konusunda daha yakın işbirliği yapmak. Türkiye ve İngiltere arasında kontrollü teslimat, özel inceleme teknikleri, kontrollü teslimat uygulamaları, bölgesel uyuşturucu ticareti eğilimleri ve örnek olay incelemeleri üzerinde çalıştaylar düzenlemek.
-Örgütlü suçlara karşı mücadelede yardımlaşmak için Anlayış Muhtırası'nı uygulamak.
IRAK VE ORTADOĞU
-Irak'ın toprak bütünlüğü ve siyasi birliğinin korunması, istikrarlı, müreffeh ve demokratik bir Irak'ın tesis edilmesi ortak hedefini geliştirmek amacıyla, Irak konusunda ortak diyalog yapmak.
-
Ortadoğu barış süreci, bölgesel barışı koruma, ikili ve uluslararası forumlarda işbirliği ve dışişleri bakanlıklarının ilgili birimleri arasında düzenli istişareler yoluyla Ortadoğu'da uzlaşma ve
reformu teşvik etmek.
-Alınan herhangi bir önlemin tam olarak uygulanması dahil, İran konusundaki
BM Güvenlik Konseyi sürecini desteklemek. İran'ı, duyarlılık taşıyan yayılma faaliyetlerini askıya almaya ikna etme çabalarını sürdürmek.
-İngiltere ile Türkiye arasında savunma alanındaki güçlü ilişkilerin korunması amacıyla savunma ve güvenlik alanlarında üst düzey temas ve diyaloğu sürdürmek.
-Kriz yönetimi ve karşı karşıya olunan stratejik sorunlar hakkında ortak anlayışı geliştirmek. İngiltere ve Türk silahlı kuvvetleri arasında işbirliğini geliştirmek ve NATO forumlarında karşılıklı destek olmak. Ortak eğitim ve tatbikatlar gerçekleştirmek. İhtilafları önleme ve çatışma sonrası yeniden yapılanma dahil uluslararası
kriz yönetimi anlayışları üzerinde çalışmak. Türkiye
Genelkurmay Başkanlığı'nda
kilit mevkideki subayların
İngiliz dili yeteneklerini geliştirmek.
-Türkiye'nin Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası kapsamında yürütülen AB askeri ve
sivil görevlerine katılması için desteğin sürdürülmesi.
-NATO akreditasyonu ışığında, NATO uzmanlığı kabul görecek alanları belirlemek ve geliştirmek suretiyle Türkiye'nin Terörle Mücadele Mükemmeliyet Merkezi'nin gelişimi için destek sağlamak.
TÜRKİYE'DE İNGİLİZ ÜNİVERSİTESİ
-Karşılıklı bakan düzeyinde ziyaretlerle 2007'de Türk-İngiliz İş Adamları Konseyi'nde ikili toplantı yoluyla daha güçlü ekonomik bağlar oluşturmak. Her iki ülkede daha fazla yatırım yapmak.
-
Enerji, eğitim,
öğretim, çevre, mali ve hukuki hizmetler gibi anahtar sektörlerde iş ortaklığı konusunda bilincin yükseltilmesi.
-Türkiye'de bir İngiliz üniversitesi kurmak. İngiliz ve Türk üniversiteleri arasında başka ortaklık yolları aramak.
-2010 Avrupa Birliği
Kültür Şehri konusunda İstanbul'u desteklemek.
-İkili ilişkileri ve yatırımları artırmak. Türkiye'yi yüksek
büyüme, yüksek öncelikli
pazar olarak desteklemek.
-Karşılıklı karlı iş olanakları konusunda bilincin artırılması, ekonomik reformların desteklenmesi ve ar-ge, bilgi ve
iletişim teknolojileri ve diğer iş yenilikleri alanlarında işbirliğini harekete geçirmek.
-İngiltere ile Türkiye arasında güçlendirilmiş diyalog yoluyla
enerji kaynakları ve
taşıma yollarının çeşitlendirilmesinin önemini vurgulamak suretiyle, Türkiye'nin küresel bir enerji merkezi olma hedefini desteklemek amacıyla ortak çalışma yapmak.
ENERJİ
-Enerji piyasasının liberalleşmesine ilişkin hususlarda şeffaflık ve piyasa koşullarının hakim olmasını sağlamak için örnek uygulamalar hakkında bilgi paylaşmak. İngiltere'nin bölgesel enerji konferanslarına Ortadoğu,
Karadeniz ve Hazar'da bölgesel kurumlara katılımı...
-AB katılım sürecindeki enerji ve çevre fasıllarında ortak çalışma yapmak. Bu çerçevede AB'nin müstakbel çevre eşleştirme projelerinde İngiltere'nin yer alması.
-BP önderliğindeki konsorsiyumun
Bakü-Tiflis-
Ceyhan boru hattındaki başarısını göz önünde bulundurarak, enerji ve iklim değişimi projelerine gelecekte yatırım yapılmasını sağlamak amacıyla İngiliz şirketleriyle iş yapmak.
Belgede eğitim, kültür, bilim, sağlık, tarım gibi konularda işbirliğinin geliştirilmesi yönünde maddeler de yer aldı.
Cihan