Soğuk
Savaş'ın ardından ABD'li bir grup düşünür, gazeteci ve siyasetçi
Amerikan dış politikasının değişmesi gerektiğini vurgulayarak "Yeni Amerikan Yüzyılı Projesi" adlı manifestoya
imza attı. Bu girişimi başlatan Neo-con'ların, yani yeni-muhafazakarların arasında ünlü düşünür Francis Fukuyama ve
Bush yönetiminde
Savunma Bakanlığı danışmanı olarak görev yapan Richard Perle bulunuyordu. "Sovyetler'in çöküşü nedeniyle artık tek süpergüç olan ABD'nin
demokrasi ve özgürlüğü yayması gerekiyor. Bu nedenle güç kullanımı uygulanması şart..." diyen Neo-con'lar, 11
Eylül saldırısından sonra söylemlerini sertleştirdi. Başkan George Bush'un arkasında olduklarını vurgulayan "Şahinler",
Irak,
İran,
Suriye,
Afganistan ve
Kuzey Kore gibi ülkelerde rejim değişikliği çağrısı yaptı.
Beyaz Saray yönetimi de Neo-conlar'ın yaklaşımını Irak Savaşı'nı meşru kılmak için kullandı. Fakat şimdi "Irak Savaşı'nın mimarları" olarak bilinen Neo-con'lar, "Büyük bir hata yaptık" demeye başladı. Savaşın planlanmasında aktif rol oynayan "Karanlıklar Prensi" lakaplı Richard Perle, Bush yönetimine "Yeni stratejiler belirlenmesi gerekiyor" çağrısında bulundu.
Neo-con hareketinin 5 önemli isminin son günlerde yaptığı açıklamaları manşete taşıyan ingiliz The
Independent gazetesi, "Onlar
itiraf etti. Sıra sende Bush!" diyerek Beyaz Saray'a yüklendi. Neo-conlar'ın "hatalarını kabul ederek" Bush yönetimini verdikleri desteği çekmesi, ABD'nin nükleer güç olma yolundaki İran'ı askeri harekatla "dize getirme" planının önündeki en büyük engel olarak görülüyor. Neo-conlar'ın açıklamalarını sürdürmesi durumunda ABD'nin Irak'tan çekilme sürecinin de hızlanabileceği ifade ediliyor.
Pek önemsemedik
Richard Perle (Eski ABD
Savunma Bakanı Yardımcısı):
Savaş, Beyaz Saray'da detaylı bir şekilde tartışılmıştı. Sonra olacakları pek önemsememiştik. Bu bir hataydı. Şimdi artık Iraklılar'a kaderlerini belirleme hakkını vermeliyiz.
Terör yuvası oldu
Francis Fukuyama (Johns Hopkins Üniversitesi):
2001'de "
Saddam devrilmeli" diyen Fukuyama geri adım atarak şöyle konuştu: "Neo-con yaklaşımı çöktü... Irak
terörün çekim merkezi haline geldi. Hatalı davrandık."
Hesaplar tutmadı
George Will (
Washington Post ve
Newsweek yazarı):
İşgalden 3 yıl sonra bile Irak'ta bir devlet kurulamadı. 3
seçim, 2
referandum oldu ama güçlü bir hükümet bile yok... Önceden yaptığımız tüm hesaplar yanlış çıktı.
Artık kıvırmayalım
Andrew Sullivan (
Gazeteci-The New Republic):
Irak Savaşı dünya için
ders oldu. Binlerce masum insan gerçekleşmeyen amaçlar uğruna öldü. Artık daha fazla 'kıvırmayalım' ve samimi bir şekilde hataları kabul edelim.
Yeni strateji şart
William Buckley (Gazeteci, yazar - National Review):
Irak'ta hiçbir amacı gerçekleştiremedik. 130 bin
Amerikan askeri olmasına rağmen ilerleme sağlanamadı. Buna 'yenilgi' denir. Yeni stratejiler belirlemeliyiz.
Vatan