Bush, raporda,
İran’ın nükleer
silah programına son verdiğinin belirtilmesinin bir uyarı olduğunu;
Tahran’ın silah programını yeniden başlatabileceği görüşünü savundu.
Bush, uluslararası toplumun
işbirliği yapması gerektiğini ve İran’ın tecrit edilmesi çabalarınının sürmesi gerektiğini bildirdi.
Amerika’nın 16 istihbarat kurumu tarafından hazırlanan "
Ulusal İstihbarat Değerlendirmesi’nin" bir bölümü, dün kamuoyuna açıklanmıştı. Raporda, İran’ın 2003 yılında nükleer silah programını durdurduğu belirtiliyor. Bu, iki yıl önce yayınlanan Ulusal İstihbarat Değerlendirmesi’yle tamamen çelişiyor. İki yıl önce, istihbarat kurumları, İran’ın nükleer silah geliştirmekte kararlı olduğunu vurgulamıştı.
Dün kamuoyuna açıklanan raporda, İran’ın
uranyum zenginleştirmeye devam ettiği; 2010-2015 yılları arasında nükleer silah üretilmesi için yeterli uranyumu zenginleştirebileceği ancak bunun zayıf bir olasılık olduğu vurgulanıyor. Raporda, İran'ın 2003 yılında nükleer silah programını askıya aldığı belirtiliyor.
Başkan Bush, rapora rağmen İran konusunda görüşlerini değiştirmediğini vurguladı, ve şöyle konuştu: “İran’ın tehlikeli olduğunu daha önce söyledim. Ulusal İstihbarat Değerlendirmesi, İran’ın dünya için oluşturduğu tehdit konusundaki fikrimi değiştirmedi. Tam tersine: istihbarat değerlendirmesini kullanarak müttefiklerimizin desteğini arayacağım. Ulusal istihbarat değerlendirmesi, daha önce uyguladığımız politikaların başarılı olduğunu gösteriyor... Çoğu
ülke, nükleer silahlara sahip bir İran’ın dünya barışını tehdit ettiği görüşünde. Şimdi, işbirliği yaparak, İran’ı nükleer programından vazgeçirmeliyiz.”
Bush: “Ulusal İstihbarat Değerlendirmesi’nin yayınlanmasından önce de İran’ın tehlikeli bir ülke olduğunu düşünüyordum; ulusal istihbarat değerlendirmesinin yayınlanmasından sonra da İran’ın tehlikeli bir ülke olduğunu düşünüyorum”şeklinde devam etti.
İran, bu tartışmanın başından beri, nükleer silah geliştirmediğini savunuyordu. İran
Dışişleri Bakanı Manuçer Muttaki, Ulusal İstihbarat Değerlendirmesi’nin Amerika’nın İran konusunda edindiği hatalı izlenimi düzelttiğini söyledi.
Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi,
Amerikan istihbarat raporunun “Dairenin yıllardır savunduğu gerçekleri doğruladığını” açıkladı. Daire Başkanı
Muhammed el Baradey, denetçilerin, “İran’ın gizli nükleer silah programına sahip olmadığını ve acil bir tehdit oluşturmadığını” söylediklerini hatırlattı.
El Baradey, raporun İran’la süren krizin aşılmasında etkili olacağını söyledi ve tarafları derhal müzakerelere başlamaya çağırdı.
Bu arada,
Rusya Devlet Başkanı
Vladimir Putin, Tahran’ın nükleer programını saydamlık içinde geliştirmesi ve Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi’nin denetimine izin vermesi gerektiğini kaydetti.
Fransa Dışişleri Bakanlığı, İran’ın uluslar arası toplumun taleplerine uymadığını hatırlatarak
yaptırım uygulanmasına devam edilmesi gerektiğini açıkladı.
Birleşmiş Milletler
Güvenlik Konseyi, İran’ın uranyum zenginleştirme programını durdurmasını istemişti.
Bu arada,
İsrail Savunma Bakanı Ehud
Barak ise, İran’ın nükleer silah geliştirmeye çalıştığını savundu. İsrail Başbakanı
Ehud Olmert de, İran’ın nükleer silah edinmesini engellemek için
Washington’la işbirliği yapmayı sürdüreceklerini vurguladı.