İş sağlığı ve güvenliği denilince akla sadece kişinin fiziksel sağlığı geliyor. Oysaki en az fiziksel sağlık kadar akıl sağlığı da önemli. Aile ve Evlilik Terapisti Dr. Obengül Ejder, çalışanın ruh sağlığının göz ardı edilmesinin, başta iş kazaları olmak üzere pek çok problemi de beraberinde getirebileceğine dikkat çekti. Dr. Ejder, "Her iş yerinde 'iş yeri hekiminin yanı sıra bir de psikoterapist bulundurulmalı." dedi.
AYA Yönetim ve Gelişim Merkezi'nin Adana Organize Sanayi Bölgesi (AOSB) iş birliğiyle yürüttüğü eğitim seminerlerinin 17.'sinde, günümüz toplumunda yaygınlığı giderek artan bir durum olan tükenmişlik sendromu ele alındı. Katılımın yoğun olduğu eğitimde AYA Kurucusu Aile ve Evlilik Terapisti Dr. Obengül Ejder, "Dünya genelindeki savaşlar, acılar, ekonomik krizler önce piyasaları, ardından da çalışanların moralini bozdu." şeklinde konuştu.
Dr. Ejder, tükenmişlik sendromunun belirtileri, nedenleri ve bu sendromdan kurtulmak için yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:
"Burnout sendromunun başlangıcı ve belirtileri:
İlk başta girişken, dinamik, aşırı angaje ve fikir doluluğu şeklindedir.
Bu durum genelde toplumda olumlu karşılanır. Ancak zamanla aile, arkadaş, akraba, tanıdıklara ve kendine zaman bulamamaya başlanır.
Sosyal ilişkileri kopar. Bu aşmada işleri de aksatmaya başlar, biriktirir. Kendine güveni zayıflamıştır.
Huzursuzluk ve çevresindeki insanlara karşı kırıcı davranışlar başlar.
Zamanla motivasyon, yetenek, hafıza kaybı, dikkat, konsantrasyon bozuklukları ve unutkanlıklar görülür.
Genellikle profesyonel yardım yerine, sorununu kendi kendine terapi etmek adına; alkol, kahve, nikotin tüketimini arttırır.
İşverenler neler yapmalı?
Çalışanların rollerinin sınırları belirlenmeli, rol çatışmaları mümkün olduğunca en aza indirilmeli.
Çalışma saatleri bireyin önemli ihtiyaçlarına göre esnekleştirilmeli, ücret politikaları performansa yönelik ancak adil olmalı.
İş güvencesi verilmeli, sürekli işini kaybetme korkusu ile karşı karşıya getirilmemeli,
Yöneticiler tarafından ısrarlı ve bilinçli bir şekilde yapılan duygusal saldırı, ayrımcılık ve zorbalık olarak da tanımlanan 'mobbing'e müsaade edilmemeli.
Çalışanların içsel motivasyonlarını kazanmalarına yönelik sosyal ve kültürel faaliyetler organize edilmeli.
Çalışanların da yönetimin aldığı kararlarda söz sahibi olabilmesi için her yıl toplantılar ya da anketler yapılmalı.
Kişinin kendisi neler yapmalı?
Hafta sonları yakın çevrenizde kısa tatiller yapabilir, yıllık izinlerinizde dinlenebileceğiniz ortamları seçebilirsiniz.
Hayatınızda mizaha daha fazla yer verebilirsiniz.
Mesai saati bitiminde kendinize mutlaka 30 – 60 dakika ayırmalısınız.
Öğle tatilinde farklı kişilerle yemek yiyip, farklı konularda sohbet edebilirsiniz.
Çocuklarınızla yaşlarına uygun vakit geçirip, onlarla günde en az yarım saat oyun oynayabilirsiniz." CİHAN