'Doğru yolda yürüyen bir cemaatin de hem kerameti, hem de velayeti olabilir'

Cemiyet ile cemaat arasındaki farkı M. Fethullah Gülen Hocaefendi şöyle izah eder: “CEMAAT, belli bir duygu, düşünce, inanç ve doktrinin etrafında şuurluca toplanmış insanların meydana getirdiği bütündür. CEMİYET ise duygu, düşünce inanç ve doktrin birliği olsun olmasın belli bir hedefe ulaşmak, belli bir gayeyi gerçekleştirmek için bir araya gelmiş KİTLE demektir. CEMİYETİ meydana getiren insanlar, her ne kadar aynı hedef etrafında birleşmiş gözükseler de, her birinin gayesi, düşüncesi farklı da olabilir… Ve o gayelere ulaşılamadığı zaman da dağılmalar, ayrılmalar her zaman ihtimal dahilindedir. CEMAAT’e gelince, orada farklı GAYE  farklı BEKLENTİ  bahis mevzuu  olmadığı gibi, İCTİHAD  ayrılıkları müstesna dağılma, ayrılma da söz konusu olmaz. Zira inanılan şeyler etrafında bütünleşme, hem bir vazife, hem de ibadet olduğu için değerler üstü değerlere sahiptir. 

“Cemaatin, cemaat olmanın yanında, CEMAAT  PRENSİPLERİ ile yürümesinin de insan ve topluma kazandırdığı pek çok şey vardır. Bunlar, bilhassa globalleşen bir dünyada, bugün daha fazla ehemmiyet kazanmış durumdadır. Şöyle ki: FERT, dâhi olsa ve dâhiyane teşebbüsleriyle ortaya harikulade işler dahi koysa,  CEMAAT düşüncesi ve beraberliği ile ortaya konan şeyler, onu rahatlıkla çok gerilerde bırakır. Zira, bir Arap atasözünde de ifade edildiği gibi  İKİ  KAFA  BİR  KAFADAN  HAYIRLIDIR. Kafa yani DÜŞÜNEN  BEYİN sayısı, alınan kararları uygulamada omuz veren insan sayısı ne kadar çoğalırsa, ortaya konan PERFORMANS  doğrultusunda istenilen neticeye ulaşma da o kadar kolay ve mükemmel olur. Bütün bunları, bir tek ferdin –DÂHÎ DE  OLSA  başarması, yapması düşünülemez.

Ayrıca cemaatte fikir tartışması, fikir alış-verişi sayesinde bârika-i hakikat (hakikatın yıldırım gibi ışık parıltısı) ortaya çıkar. Bu sayede insan hayatında