Kendi binalarını satıp tek tek kiracı olmaya başlayan devlet kurumlarının, Albayraklar gibi tanıdık müteahhitlere birkaç yılda o binaları satın alacak boyutta kira ödemesi yaptığı ortaya çıktı.

Nokta dergisinin haberine göre, Ankara Subayevleri’nde kiralık bir evde Başbakanlık kariyerine başlayan Recep Tayyip Erdoğan, nihayetinde kendisine bir Saray inşa ettirerek kiradan kurtuldu. Devletin kurumları ise tersi yönde kendi binalarını satıp tek tek kiracı olmaya başladılar.

Devletin kurumları devasa binaları tek tek kiralamaya başladı. Öyle ki ödenen kiralarla birkaç yıla o binaları satın almak bile mümkün.

Türkiye’nin bütçesini kontrolden sorumlu Maliye Bakanlığı en büyük kiracılardan. Devletin ev sahibi ise ‘Albayraklar’ gibi tanıdık müteahhitler oluyor.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, ev sahibi Albayraklar’a aylık 850 bin lira kira ödüyor. Yıllık 10 milyon 200 bin tl demek bu. Albayraklar çifte kulesi ‘ViaTwins’in birini devlete böylece kiralamış durumda. Diğeri ise yüksek kira talebi nedeniyle boş durumda.

Bakan Ayşenur İslam bu konuda 2015’te verilmiş soru önergelerinin tamamını cevapsız bırakmış durumda.

10 AYDA 267 MİLYON LİRA KİRA ÖDEDENDİ

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, merkezi yönetim bütçesi kapsamında kamu kurumları milyonlarca lirayı kira olarak harcadığını bizzat açıkladı. Şimşek’in MHP Isparta Nevzat Korkmaz’ın soru önergesine Şubat 2015’te verdiği yanıt ile devletin sadece 2014 yılında ilk 10 ayında 267 milyon 138 bin 395 lira kira ödediği ortaya çıktı.

DEVLETİN KİRACILIĞINDA FIRLAMA VAR

Şimşek’in verdiği bilgilere göre, 2004-2014 dönemi yıllara göre kira harcaması şöyle gerçekleşti:

2004 yılında 46 milyon 887 bin 263 TL,

2005 yılında 47 milyon 905 bin 756 TL,

2006 yılında 71 milyon 335 bin 664 TL,

2007 yılında 77 milyon 51 bin 459 TL,

2008 yılında 92 milyon 372 bin 267 TL,

2009 yılında 167 milyon 114 bin 923 TL,

2010 yılında 214 milyon 553 bin 62 TL,

2011 yılında 227 milyon 184 bin 558 TL,

2012 yılında 265 milyon 71 bin 154 TL,

2013 yılında 283 milyon 27 bin 449 TL

2014 yılında (ilk 10 ayda) 267 milyon 138 bin 395 TL

MALİYE KENDİ KURALINA UYMUYOR

Kira artış oranı için her yıl Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) dikkate alınması resmi şart olmasına karşın kamu idarelerinın bu kuralı sürekli çiğnediği görülüyor. Maliye, vatandaşlara ÜFE’ye uyulmasını önerirken kendisi kimi kiralamalarda yüzde yüz mal sahibi lehine kira sözleşmesi yapmış.

Konuyu sadece Ankara’daki büyük binalardan ibaret görmek yanıltıcı olur. Taşrada da devlet eliyle kira zenginleri oluşturuluyor. Hem de fahiş artışlarla.

KİM BU ‘YÜZDE YÜZCÜ’ NAMIK ASLAN?

Diyarbakır-Bismil’de Namık Arslan isimli şahıstan devletin kiraladığı mekan için 2011 yılında 9 ay için 12 bin lira ödeme yapılırken, kira bedeli olarak 2012 yılında 36 bin lira ödendi. Üstelik de Maliye Bakanlığı’nın kira artış oranı için belirlediği oran yüzde 6.36 olmasına rağmen.

EK BÖLÜME ASLINDAN FAZLA KİRA

Bir başka örnek İstanbul-Maltepe’de. Maliye Bakanlığı, o binada ek bölüm kiralandığını belirtti ancak 2011’de 28 bin 677 lira kira ödenen mekana ek bölüm gerekçesiyle 2012’de 58 bin 64 kira ödenmesi dikkat çekti.

İKİ VEKİLE FARKLI CEVAPLAR

Maliye Bakanlığı’nın, Ocak 2013’te CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal’ın soru önergesine verdiği yanıt ise, çelişkili verilerle doluydu. Yeniçeri’ye iller bazında verilen yanıttaki kira bedelleri ile Tanal’a iletilen 2012 yılına ilişkin listedeki rakamlarda farklılıklar göze çarptı. Bu arada Tanal’a gönderilen yazılı cevapta Maliye’nin 81 ayrı mekanda kiracı olduğu görüldü.

Maliye Bakanlığı’nca örneğin, Ankara Deftarlığı için Yeniçeri’ye 52 bin 73 lira kira ödeniyor denilirken; Tanal’a 51 bin 899 lira denildi. Hatay Deftarlığı içinse Yeniçeri’ye 15 bin 508 lira; Tanal’a 20 bin 388 lira bilgisi gönderildi.

Genellikle belediye veya il özel idarelerinden (valilikler) kiralama yapıldığı gözlemlenmekle birlikte şahıslardan yapılan kiralamalarda Maliye’nin AKP Hükümeti sürecinde kiracı kalmayı tercih ettiği görüldü.

‘KAMU GÖZETİMİ’ İÇİN 1 YILDA 3 MİLYON LİRA KİRA

Maliye, bağlı kuruluşları Milli Piyango İdaresi, Kamu İhale Kurumu, Gelir İdaresi Başkanlığı, Devlet Malzeme Ofisi ile Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulu için 2011 yılında 4 milyon 252 bin 147 lira kira ödemesi yaptı. Bu harcama, 2012’de 7 milyon 373 bin 463 liraya çıktı. Maliye, bu artışın nedeninin 2012 yılında ‘Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulu’ için yeni hizmet binası kiralanması nedeniyle olduğunu savundu. Ancak ‘Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulu’na kiralanan bina nedeniyle 1 yıl içerisinde kira harcamasında, 3 milyon 121 bin 316 lira artış olması şaşırttı.

Kamudaki harcamaları denetlemekle görevli ‘Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulu’nun, Ankara’da Eskişehir Yolu güzergahında ‘kiracı’ olduğu yeni ve lüks binası için kaç lira ödendiği ise bir başka soru önergesiyle ortaya çıktı. Bakan Mehmet Şimşek, MHP’li Özcan Yeniçeri’ye yanıtında, Şubat 2015 itibariyle son 12 ay için o binaya, 3 milyon 219 bin 828 lira ödendiğini açıkladı.

Kiralama Yılı Taşra Teşkilatı için toplam ödeme (TL) Bağlı kuruluşlar için toplam ödeme (TL)
2011 25.350 4.252.147
2012 475.952 7.373.463
2013 2.005.458 8.028.860
2014 4.824.932 8.145.123

2 MİLYON 500 BİN EURO’LUK TADİLAT

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na ait en güncel veri, 1 Nisan 2015’te Bakan Faruk Çelik’in, MHP İzmir Milletvekili Ahmet Kenan Tanrıkulu’na verdiği yanıtta. O yanıta göre, Çalışma Bakanlığı kiracı değil. Ancak Ankara’daki merkez hizmet binası, 2014’te tadilattan geçti ve bunun için 2 milyon 111 bin lira artı KDV ödendi.

Ayrıca Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi’nin de bu yıl içerisinde hizmet binasında tadilat yaptıracağı açıklandı. Bunun için Avrupa Birliği’nden 2 milyon 250 bin EURO hibe kullanılacak. Ancak 250 bin EURO ise devlet bütçesinden karşılanacak. Ankara-Pursaklar’daki bu merkez için toplam 2 milyon 500 bin EURO’luk tadilat masrafı öngörülmesi dikkat çekti.

Çalışma Bakanlığı, ayrıca taşta teşkilatı için 2015 yılı itibariyle il müdürlükleri dahil 192 yerde kiracı konumunda. Bu kiralamalar içerisinde aylık kirasıyla dikkat çekici olan bazıları şöyle:

Ardahan-İl Müdürlüğü: 7 bin 54 lira.

Batman-İl Müdürlüğü: 10 bin 919 lira.

İstanbul-Esenler-SGM-: 15 bin 358 lira.

İstanbul-K.Çekmece-SGM: 51 bin 831 lira.

İstanbul-Sultangazi-SGM: 27 bin 500 lira.

İstanbul-Tuzla-Depo: 28 bin 647 lira.

İstanbul-Tuzla-SGM: 20 bin 224 lira.

İstanbul-Ümraniye-SGM: 35 bin 747 lira.

İzmir-Çınarlı Arşivi: 40 bin 269 lira.

Kayseri-İl Müdürlüğü: 39 bin 840 lira.

Mardin-İl Müdürlüğü: 20 bin lira.

Ordu-İl Müdürlüğü: 11 bin 314 lira.

Siirt-İl Müdürlüğü: 8 bin 806 lira.

Van-İl Müdürlüğü: 30 bin 690 lira.

Ancak bu kiralamalar şahıslardan mı yoksa tüzel kişiliklerden mi yapılmış bir bilgi yok.

AVRUPA BAKANLIĞI DA KİRACI

Avrupa Birliği Bakanlığı, Ankara’daki hizmet binası için TOBB İkiz Kuleler’de kiracı. Ayrıca bakanlığa bağlı AB Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı ile Türk Akreditasyon Kurumu da kiracı. Bakan Volkan Bozkır’ın CHP’li Sezgin Tanrıkulu’nun 3 ayrı soru önergesine verdiği yanıta göre, TOBB’a Ankara’daki bakanlık binası için 2014’te aylık 108 bin 828 lira kira ödeniyor.

Kiralama Yılı AB Bakanlığı Hizmet Binası (yıllık bedeli) AB Eğitim ve Gençlik Prog. Merkezi (yıllık bedeli) Türk Akreditasyon Kurumu
2012 1 milyon 395 bin 839 TL 2 milyon 49 bin 73 TL 538 bin 556 TL
2013 1 milyon 446 bin 256 TL 2 milyon 99 bin 275 TL 578 bin 725 TL
2014 1 milyon 492 bin 12 TL 2 milyon 245 bin 595 TL 625 bin 819 TL

Ayrıca bakanlık, İstanbul Temsilciği içinse aylık 25 bin lira kira ödüyor. Ancak bu temsilcilik binasında mülk sahibi kim belirtilmemiş.