Tarihi SİT alanı olan Atatürk Orman Çiftliği (AOÇ) arazisine inşa edilen Cumhurbaşkanlığı Sarayı'yla ilgili Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'ndan emsal bir karar çıktı. Danıştay, tarihi SİT alanına saray yapılmasının önünü açan Koruma Kurulu'nun ilke kararını oy birliğiyle reddederek, bu ilke kararının hukuka aykırı olduğunu tespit etti. Danıştay'ın kararıyla Ankara 5. İdare Mahkemesi'nin plan yürütmesini durdurmasının ardından saray, ikinci kez 'kaçak' durumuna düşmüş oldu. Karar, Türkiye'deki tüm tarihi SİT alanlarını kapsıyor. Böylece bu alanlara kamu binaları yapılmasının önü de kesilmiş oldu.
'DANIŞTAY, İLKE KARARINI HUKUKA AYKIRI BULDU'
Ankara 5. İdare Mahkemesi 16 Şubat 2014 tarihinde, TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi'nin açtığı davada, AOÇ arazisinde imar değişikliği öngören ve Cumhurbaşkanlığı Saray'ının yapımına imkan sağlayan 'koruma amaçlı nazım imar planının' yürütmesini durdurmuştu. Karar Oda'ya tebliğ edilmeden 18 Şubat 2014'te Ankara 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, tarihi SİT alanlarında kamu binası yapılmasının önünü açan ilke kararını aldı. Kurul, 271 sayılı ilke kararını değiştirerek, 'Koruma amaçlı imar planları olmadan tarihi SİT alanlarında kamu binaları yapılabilir' kararı aldı. Böylece tarihi SİT alanı olan AOÇ'de Saray yapılmasının da önü açılmış oldu. Bunun üzerine Mimarlar Odası Ankara Şubesi, ilke kararını yargıya taşıdı, dava Danıştay'a gitti. Davayı görüşen Danıştay İdari Davalar Daireleri Kurulu, söz konusu ilke kararını hukuka aykırı bularak, yürütmesini oy birliğiyle durdurdu.
DANIŞTAY OY BİRLİĞİYLE KARAR VERDİ, EMSAL KARAR OLDU
Danıştay İdari Davalar Daireleri Kurulu'nun oy birliğiyle verdiği kararda, 'tarihi SİT alanlarının doğal yapısıyla birlikte korunması gerektiğinden, bu alanlarda, bitki örtüsünü, topoğrafik yapıyı, silüet etkisini bozabilecek, tahribata yönelik inşai ve fiziki müdahale yasağı getirildiği' vurgulandı. "Koruma amaçlı imar planları onaylandıktan sonra, bu alanların bu amacı dışında kullanılabilmesine imkan veren dava konusu düzenlemenin, tarihi SİT alanlarının doğal yapısıyla birlikte korunması ilkesine aykırı olduğu açıktır." ifadeleri kullanıldı. İlke kararı değişikliğinde yer alan 'koruma amaçlı imar planları onaylanmadan' ibaresinin hukuka uygun olmadığı vurgulandı. Kararda, "Davacı itirazın kabulüne, dava konusu ilke kararının (a) ve (e) maddelerindeki 'kamu hizmet yapıları' ibaresi ile (f) maddesindeki 'koruma amaçlı imar planları onaylanmadan' ibaresinin yürütülmesinin durdurulmasına, 09.02.2015 gününde oy birliğiyle karar verildi." ifadelerine yer verildi.
MİMARLAR ODASI: SARAY, İKİNCİ KEZ 'KAÇAK' DURUMUNA DÜŞMÜŞ OLDU
Danıştay İdari Davalar Daireleri Kurulu kararını 'memnuniyet verici' olarak değerlendiren Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, "Saray zaten kaçaktı, bu kararla ikinci kez kaçak duruma düşmüş oldu. Kaçak saray ikinci kez kaçak oldu diyebiliriz. Daha önce de 5. İdare Mahkemesi, üst ölçekli planları iptal etmişti. Buna rağmen dönemin Başbakan'ı çıkıp mahkeme kararını tanımadığını açıklamıştı. Danıştay İdari Davalar Kurulu'nun bu kararıyla Saray ikinci kez kaçak oldu. Kaçak üstüne kaçak yani. " şeklinde konuştu. "Bu çok önemli bir karar." diyen Candan, Danıştay'ın tarihi SİT alanlarını 'kurtardığını' vurguladı. AOÇ arazilerine ilişkin 55 davalarının sürdüğünü kaydeden Candan, tarihi SİT alanıyla ilgili Danıştay kararını, ilgili diğer davalara da emsal olarak sunacaklarını kaydetti. CİHAN