AKP'nin 31 Mart 2024 yerel seçimlerinde yaşadığı oy kaybının ve belediyeleri kaybetmesinin nedenlerinden biri olarak Yeniden Refah Partisi'nin (YRP) yükselişi gösteriliyordu. Aynı tabana sesleniyor olmaları ve AKP ile birlikte "Milli Görüş" geleneği olarak tarif edilen Necmettin Erbakan ekolünden geliyor olmaları da buna sebep olan etmenler arasında sayılıyor.
Özellikle de AKP'nin Filistin başlığında İsrail karşısında yeterli tepki örmemesi ve ticari anlaşmaların devam ediyor olması YRP'nin seçim meydanlarında gündeme getirdiği başlıkların ilkini oluşturmuştu. Bunu AKP kadrolarının egolu tavırları ve haklarındaki yolsuzluklar takip etmişti.
Peki durum gerçekten sadece bundan mı ibaret?
Yakından bakıldığında AKP ve MHP arasındaki seçim rekabetinin Cumhur İttifakı'na kaybettirdiğini gösteren birden fazla örneğe rastlıyoruz. 2024 yerel seçimlerinde rekabetin Cumhur İttifakı'nda yarattığı kayıplar YRP'nin yükselişini gölgeleyecek cinsten.
Örneklere yakından bakalım.
Kütahya: AKP-MHP yarışı 602 oyla kaybetmelerine neden oldu
Kütahya'da AKP ile MHP'nin girdikleri yarışta 602 oy farklı CHP'nin adayının seçimleri kazandığı görülüyor. Seçimlerde birinci olan CHP adayı Eyüp Kahveci 40 bin 712 oy alırken ikinci parti olan MHP'nin adayı Alim Işık ise 40 bin 110 oy aldı. Ancak seçimlerde bunun yanı sıra üçüncü parti olan AKP adayı Kamil Saraçoğlu da 37 bin 992 oy aldı. Normal şartlarda AKP-MHP ittifakının Kütahya'daki toplam oyu yaklaşık yüzde 60'u bulurken partilerin ayrı ayrı listelerde yer alması ittifaka kaybettirmiş oldu.
Kilis: MHP'nin taktığı çelme CHP'ye fark attırdı
CHP'nin aradan sıyrılarak birinciliğe yerleştiği örneklerden birisi de Kilis'te yaşandı. Kilis'te CHP adayı Hakan Bilecen 23 bin 467 alırken ikinci parti olan AKP 15 bin 250 oyda kaldı. Ancak MHP'nin aldığı oy ise 13 bin 274. AKP ve MHP oylarının toplamı CHP adayının oylarını geçiyor.
Kilis'te CHP'nin seçimleri kazanması CHP'li seçmenlerde dahi şaşkınlık yaratırken AKP ve MHP'nin aldığı oyların toplamı Kilis'te de CHP'nin aldığı oyları geçiyor. Akıllara da dolayısıyla Cumhur İttifakı'nın fiilen dağıldığı sonucu geliyor.
İşte Kilis sonuçları:
Bir örnek de Amasya'dan
Amasya'da CHP yıllar sonra ilk kez belediyeyi kazanmış ve özellikle CHP'nin Amasya'daki seçmenlerin böylesi bir sonuç beklemedikleri basına yansımıştı. Amasya'da da AKP'nin yarışı kaybetmesinde en önemli faktörün MHP olduğu görülüyor.
CHP adayı Turgay Sevindi 25 bin 352 oy alırken AKP'nin oyları 18 bin 405'te kaldı. Rakibine yüzde 5 kadar fark atan CHP adayını üçüncü sıradan takip eden MHP ise 14 bin 618 oy aldı. Yani neredeyse AKP kadar oy alan MHP, AKP'nin kaybetmesine neden olmuşa benziyor. Aradaki yarıştan sıyrılan CHP uzun yıllar sonra kentte tekrar belediyeyi almış oldu.
Sadece MHP değil, Hüda-Par da AKP'ye kaybettirdi
Cumhur İttifakı'nın fiilen bittiğini gösteren örnekler sadece AKP ile MHP arasında yaşanmadı. Birçok ilde Hüda-Par da AKP'ye yarışı kaybettirmiş görünüyor.
Şanlıurfa'nın Hilvan ilçesinde DEM Parti adayı Serhan Paydaş 6 bin 960 oy olarak seçimleri birincilikte tamamladı ve belediyeyi kazandı. İkinci parti olan AKP ise 6 bin 439 oy aldı. Seçimlerde beşinci parti olan Hüda-Par'ın oyu ise bin 197. Kentte normalde 2014 ve 2019 seçimlerinde AKP, rakibi olan DEM Parti'ye (2019/HDP- 2014/BDP) büyük farkla kazanmıştı.
Hüda-Par'ın AKP'ye çelme taktığı bir diğer örnek de Diyarbakır'ın Hani ilçesinde.
Hani'de seçimleri kazanan DEM Parti adayı Besile Narin 5 bin 261 oy alırken ikinci parti olan AKP 4 bin 279 oyda kaldı. Üçüncü parti olan Hüda-Par'ın ise tam 3 bin 182 oyu var.
Hüda-Par'dan sonra bir küçük ortak örneği daha: Büyük Birlik Partisi
Cumhur İttifakı'nın bir diğer bileşeni de Büyük Birlik Partisi (BBP). BBP seçimlerde bazı örneklerde AKP'ye bazı örneklerde de MHP'ye kaybettirmiş durumda.
Artvin'in Yusufeli ilçesi genelde AKP ya da MHP oylarının hakim olduğu Erzurum sınırında bir yerleşim. Özellikle son zamanlarda Yusufeli Barajı inşaatı bahanesiyle iktidarın markaja aldığı ve büyük rantların döndüğü bir ilçe.
Yusufeli'nde CHP'nin adayı Barış Demirci bin 965 oy ile birinci olurken ikinci parti bin 918 oy ile AKP oldu. AKP'ye kaybettiren oy farkı sadece 47. BBP'nin aldığı oy ise 87.
BBP'nin, ittifakın kaybetmesine neden olduğu bir diğer örnek de MHP ile girdiği yarıştan, Bingöl'ün Yedisu ilçesinden.
Bingöl Yedisu'da İYİP adayı Sedat Uçar 265 oy alarak seçimi birinci olarak tamamlarken, MHP'li aday 257 oy ile onu takip etti. Aradaki fark sadece 8 oy. BBP'yse ilçede üçüncü parti olurken 159 oy aldı.
Örneklerin sayısı artarken sosyal medyada benzer listeler paylaşan YRP üyeleri ise "Bizi günah keçisi göstermeden önce içinizdeki sorunları çözün" demiş oluyor.
Liste ise uzayıp gidiyor. İlk bakışta bu örneklere denk düşen tam 40 farklı il ya da ilçe düzeyinde örnek mevcut.
