Çocuklarda daha çok doğumsal olarak ve idrar yolu iltihaplarıyla ortaya çıkan böbrek yetmezliği, sık tuvalete gitme, çabuk yorulma ve cilt solgunlu gibi belirtilerle kendini gösterebiliyor. Uzmanlar, bu belirtilerin yanında geceleri fazla tuvalete gidip normalden fazla idrar çıkan çocuklarda da böbrek yetmezliğinden şüphelenilmesi gerektiğini söyledi.
Organ Nakillerini Destekleme Derneği (ORDES) ve Memorial Şişli Hastanesi tarafından, 2.'si düzenlenen 'Çocuklarda Böbrek Nakli Sempozyumu'na Türkiye'nin önde gelen üroloji, nefroloji, organ nakli ve yoğun bakım uzmanlarının katıldı. Sempozyumda; kronik böbrek yetmezliği, nakil öncesi ve sonrasında dikkat edilmesi gerekenler ve cerrahi yöntemlerdeki yeni gelişmeler ele alındı. Sempozyumda Memorial Şişli Hastanesi Böbrek Nakli Merkezi Başkanı Doç. Dr. Burak Koçak ve Memorial Şişli Hastanesi Nefroloji Bölümü'nden Prof. Dr. Aydın Türkmen konu hakkında bilgiler verdi.
BÖBREK YETMEZLİĞİ SİNSİ İLERLİYOR
Erişkinlerde olduğu gibi çocuklarda da sinsi şekilde ilerleyen böbrek yetmezliğinin süzme fonksiyonları iyice azalana kadar hiç bir belirti vermediğini vurgulayan Doç. Dr. Burak Koçak, anne babaların çocuklardaki belirtileri yakından takip etmesi gerektiğinin altını çizdi.
Uzun zamandır çok hareketli olan, koşup oynayan bir çocuğun artık eskisi kadar koşup oynamaması, çabuk yorulması, halsizlik belirtisi göstermesi böbrek yetmezliğinin belirtisi olabileceğini vurgulayan Doç. Dr. Koçak, "İşeme fonksiyonları tuvalet eğitimi normal olan bir çocuğun farklılıklar göstermesi, daha sık idrara çıkması, geceleri daha çok idrara kalkması böbrek yetmezliğinin ilk belirtileri olabiliyor." dedi.
ATEŞLİ HASTALIKLAR VE İDRAR YOLU İLTİHAPLARI BÖBREK YETMEZLİĞİNE NEDEN OLABİLİR
Çocuklardaki böbrek yetmezliği nedenlerinin yarısını doğumsal nedenlerle kaynaklandığını söyleyen Doç. Dr. Koçak, ateşli hastalık geçiren çocukların tedavilerinin ihmal edilmemesi gerektiğini hatırlattı. Sık tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarının da böbrek yetmezliğine neden olabileceğini ifade eden Koçak, "Bunların dışında vezikoüreteral reflü yani mesaneden böbreklere idrar kaçması çocuklarda görülen böbrek yetmezliği sebepleri arasındadır. Anne ve babalar çocuklardaki ateşli hastalıkları ve idrar yolu enfeksiyonlarını ihmal etmemeli ve hemen bir doktora götürmelidir. Çok basit testlerle bu rahatsızlıkların tanısı konup tedavi yoluna gidilebilir." diye konuştu.
BÖBREK NAKLİYLE YAŞITLARI GİBİ BÜYÜYEBİLİRLER
Çocuklarda kronik böbrek yetmezliğinin erişkinlerden farklı olarak büyüme geriliğine neden olduğunu söyleyen Koçak, bu çocukların yaşıtlarından sosyokültürel olarak da yaşamdan geri kaldığını vurguladı. Çocuklarda böbrek naklinin çok daha önemli olduğunu hatırlatan Koçak, "Özellikle 5 yaşından küçük böbrek yetmezliği olan çocukların hiç gecikmeden mutlaka böbrek nakli olmaları gerekiyor. Diyalize göre böbrek nakli çocuklarda çok daha önemli bir tedavi şekli. Bu sayede çocukların sağlıklı yaşamalarının yanında büyümeleri de normale dönüyor. Akranları gibi normal olarak büyüyüp normal olarak okullarına giderek topluma sosyal birey olarak katılabiliyorlar." diye konuştu.
NAKİL İÇİN 5 YAŞ GEÇİLMEMELİ
Türkiye'de 800-1000 arasında diyaliz hastası olduğunu ve bunları bir kısmının çocuk olduğunu belirten Koçak, çocuklarda 5 yaşından önce yapılan böbrek naklinin olumlu sonuçlar verdiğini söyledi. Koçak, çocuklarda böbrek naklinin başarılı şekilde yapılmasına rağmen rakamların dünya standartlarının altında olduğunu ifade etti.
SENEDE 150 ÇOCUĞA BÖBREK NAKLİ YAPILIYOR
Sempozyum Başkanı Memorial Şişli Hastanesi Nefroloji Bölümü'nden Prof. Dr. Aydın Türkmen, Türkiye'de gerçekleştirilen böbrek nakillerinin %6'sının çocuklara yapıldığını belirtti. Türkiye'de 100-150 civarında olan çocuk böbrek naklinin ABD'de 800-1000 arasında olduğunu hatırlatan Türkmen, "Çok daha fazla hasta olmasına rağmen çocuklarda nakil sayısı çok düşük. Nakil olan çocuğun çok daha sağlıklı büyüyebileceği ve akranlarından bir farkı kalmayacağını ailelere iyi anlatmak gerekiyor." dedi.
BÖBREK NAKLİ İÇİN DONANIMLI MERKEZ GEREKİYOR
Çocuklarda böbrek nakillerinin çok özel hazırlıklar gerektirdiğine dikkat çeken Türkmen, böbrek naklinin yapılacağı merkezlerde pediatrik nefrolog ve ürologların bulunması gerektiğini vurguladı. Yeterli donanımı ve uzmanı olmayan merkezlerde yapılan çocuk böbrek nakillerinde başarısızlık oranının fazla olacağını söyleyen Türkmen pediatrik nakil yapan merkezlerin ayrı olarak ruhsatlandırılması gerektiğini dile getirdi.
CİHAN