Çeşit çeşit zulümler çeşit çeşit rahmetlere çevrildi

On Üçüncü Mektub’un Birinci Suâli’nde Bediüzzaman Hazretlerine deniliyor ki: “İstirahatin nasıl? Halin nedir?” O da cevap olarak diyor ki: “Merhametlilerin en merhametlisi Cenab-ı Hakk’a yüz bin şükrediyorum ki; ehl-i dünyanın bana ettiği çeşit çeşit zulümleri, çeşit çeşit rahmetlere çevirdi. Şöyle ki: Siyaseti terk edip dünyadan tamamen sıyrılarak bir dağın mağarasında âhireti  düşünmekte iken, ehl-i dünya zulmen beni oradan çıkarıp oradan oraya  sürdüler. 

Üstad Hazretleri Birinci Dünya Savaşı patlayınca talebeleri ve çevresiyle harbe katıldı. Yaralanarak esir düştü. Ruslar tarafından Kosturma’ya götürüldü. Çarlık yıkılıp Bolşevizmin başa geçmesi hengamındaki kargaşadan da istifade ile kerametvârî bir şekilde firar edip İstanbul’a geldi. İngiliz işgaline karşı Hutuvat-ı Sitte eseriyle, İngiliz Mandası olmaya karşı çıktı. Onların idam kararlarına ve Ankara’da kurulan Meclis’in davetine binaen, 1922’de Ankara’ya gitti. Orada yüzde doksan, sarıklı hocaları yüzde on bir komitenin mağlup ettiğini ve niyetlerinin İslam dini için hiç de iyi olmadığını görüp Van’a döndü. Bir müddet sonra da birkaç talebesiyle Erek Dağı’nın bir mağarasına çekildi. Onlarla İslamî ilimlerin derinliklerine dalıyorlardı. Haftada bir cuma günleri Cuma namazı kılmak için Van’a geliyorlardı. Hanefilerde imamdan sonra üç cemaat bulunsa Cuma namazı kılınır ama Şâfilerde imamdan başka 40 kişilik bir cemaat gerektiği için Erek Dağı’nda Cuma namazı kılamıyorlardı. 

(Dünyayı aydınlatacak eserleri yazacak bir potansiyel dağ başında bir mağarada bekliyordu. A.A.)  Rahîm ve Hakîm Yaradan’ın, o sürgünü bana bir rahmete çevirdi. Emniyet ve güveni olmayan ve ihlası bozacak sebeplere maruz Erek Dağı’ndaki o inzivayı, emniyetli, ihlaslı Barla dağlarındaki halvete (Hakk’tan gayri her şeyden uzaklaşarak kalp ve ruhun kendine özgü dinamikleriyle Allah’a yönelme