Çok çarpıcı bir video bu. Tüm yönetim gücünü, sorgulanamaz ve denetlenemez bir kişiye devreden halkın isyanı adeta. Lakin hepsi doğru. Önceki gün sabah, bir kahvaltıda arkadaşlarla laflıyoruz. Söz bu videodan açıldı. Biri telefonunu çıkarıp izletti herkese. O gün o sabah bu videoyu ilk kez seyreden bir diğeri hemen atıldı: “Geçen ay dört gün Venezüela’da kaldım. Videodakiler birebir doğru. Hatta fazlası var eksiği yok. Rafları boşalmış o marketi ben de dolaştım. Bir memur, yarım litrelik zeytinyağını, maaşının anca üçte biri ile alabiliyor. Un yok, şeker yok, süt yok, yağ yok. Marketlere sınırlı miktarda gelince de uzun kuyruklar oluşuyor. Paranın alım gücü kalmamış. İnsanlar aç. Ücretleri ile geçinebilmeleri mümkün değil.”

Sohbetin bir anda yönü değişti. Anlatmaya devam etti: “Halk ayakta. Devlet Başkanı Maduro’yu istemiyorlar. Ama adam seçime de gitmiyor, kazanamayacağını biliyor. Muazzam bir ekonomik kriz yaşanıyor. Ülke petrol zengini ama petrol fiyatlarının hızla düşmesi, kaosu körüklemiş. Çünkü tümüyle petrol gelirlerine dayanan bir ekonomi var. Suudi Arabistan’dan bile büyük rezerv söz konusu. Gerekli yatırımlar bir türlü yapılmamış. Yolsuzluk had safhada. Halk, eski başkan Hugo Chavez’e yüksek yetkiler vermiş, onu çok sevmiş. Fakat dört sene önce ölünce işler tepe taklak gitmeye başlamış. Şimdiki başkan Nicolas Maduro, önceleri otobüs şoförü iken, basamakları birer birer tırmanmış, yardımcılığına kadar yükselmiş, Chavez ölünce de başkan olmuş.”

venezuela isyanEsasen baş aşağı gidiş, Chavez’in Anayasa’yı değiştirmesiyle başlıyor. Tüm yetkileri kendinde topluyor. Örneğin, Meclis ne yasa çıkarırsa çıkarsın, Başkan’ın atadığı Anayasa Mahkemesi otomatikman bunu iptal ediyor. Şu anda da muhaliflerin etkili olduğu bir Meclis var. Başkan, ne onu çalıştırıyor ne de ülkeyi seçime götürüyor. Her şeyi tıkamış durumda. Sosyal hayat durmuş, döviz kurları patlamış ama devlet sübvanse ederek belli seviyede tutmaya çalışıyor. Halk bitik, yasal çıkış yok, olaylar protestolar tırmanıyor. Durum vahim. Yani çok yakında Venezüela’dan “sosyal patlama”, “halk ayaklanması” gibi haberler gelirse şaşırmayın.

Bütün bunları dinledikten sonra açıkçası kendimden utandım. Bu ülkedeki gelişmeleri merak edip takip etmediğim için hayıflandım. Venezüela’da 2019’da başkanlık seçimi var, şayet ülke o tarihi görürse tabi. Başkan, erken seçim baskısına direniyor, rakibine siyasi yasak koymuş, medya yok, protestocuları toplayıp içeri tıkıyor, filan… Sonra, bizi düşündüm. Anayasa, yasalar hali hazırda hiçe sayılıyor. Üç buçuk senedir alenen çiğneniyor. Şimdi referandumla cumhurbaşkanına mutlak yetkiler veriliyor. Bu da 2019 seçimlerinden itibaren yürürlüğe girecek. Önümüzdeki iki buçuk seneyi ve sonrasını hayal edemiyorum. En çok da Venezüela videosundaki boş market rafları gözümün önüne geliyor. Maalesef benim vatandaşım, bununla yüzleşmeden de olan biteni anlayamayacak.