Bağımsız İletişim Ağı (BİANET), Türkiye'deki medya ile ilgili hazırladığı gözlem raporunda dikkat çeken veriler paylaştı. BİANET'in Türkiye'de 2015 yılı Nisan-Mayıs-Haziran aylarını kapsayan Medya Gözlem Raporu'nda, medyanın hala ağır bir baskı altında olduğu belirtildi.
Zaman gazetesinde yer alan Kamil Arlı'nın haberinde BİANET raporu ile ilgili şu bilgiler yer aldı:
"Erdoğan/AKP 'Kontrolü'nde Haber ve Haberci Risk Altında" başlıklı raporda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve AKP hükümetinin Medya üzerinde baskı kurmaya devam ettiğine dikkat çekildi. Raporda, Cumhurbaşkanı için "Türkiye ve dünya medyasını azarlıyor, habercilik öğretiyor; eleştiriden hoşlanmıyor, gazetecilere hakaret davaları açıyor; gazetecileri özellikle de kadın gazetecileri hedef gösteriyor." ifadeleri kullanıldı. Cumhuriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar hakkında, 'Siyasal ve askeri casusluk' gibi suçlamalarla iki kez müebbet ve 42 yıl hapsi cezası istemiyle suç duyurusunda bulunduğu, 5 gazeteciye ise 'Cumhurbaşkanı'na hakaret' maddesinden yeni ceza davası açtığı belirtildi. Raporda, buna rağmen son 3 ayda 8 gazeteci, 2 gazete ve 1 hukukçunun toplam 4 yıl 6 ay 10 gün hapis, 31 bin 860 lira adli para cezası ve 35 bin lira da tazminat cezasına mahkum edildiği kaydedildi. Nisan ve haziran ayında toplam 169 haber ve yazıya sansür getirildiği, 12 gazeteci ve 7 gazeteye Terörle Mücadele Kanunu (TMK) kapsamında yeni soruşturma veya suç duyuruları yapıldığı belirtildi. Başbakan Ahmet Davutoğlu ve bakanların da benzeri bir uygulama içinde olduğunun altı çizildi.
MEDYAYA SANSÜR DEVAM EDİYOR, 169 HABER SANSÜRE UĞRADI
Rapora göre Nisan-Haziran 2015 döneminde 18 gazeteci, 1 yazar ve 1 medya aracı saldırıya uğradı. 1 sözlü saldırı yaşandı. 7 gazeteci, 1 sosyal medya aktivisti ve 5 gazete veya dergi tehdit edildi. 169 haber ve yazı, 1 site, 1 film, 1 seçim filmi, 1 belgesel, 1 afiş, 12 video, 1 Twitter hesabı sansürlendi. 1 gizlilik kararı çıktı. En az 5 olayda 20 medya organı akreditasyonda ayrımcılığa uğradı ayrıca 3 sansür olayı yaşandı. Basın İlan Kurumu, rehin alınan bir savcının hayatını kaybetmeden önce yayımlanan The Independent, The Mirror, Cumhuriyet, Radikal, Milliyet ve Birgün gazeteleri dahil 166 haberin, internete erişimini kapattı. 39 gazeteye ilan kesme cezası verdi. Toplam 30 gazeteci ve medya çalışanı gözaltına alındı. Urfa Valisi İzzettin Küçük Akçakale ziyaretinde gazetecilerin sorduğu soruya kızınca Evrensel ve Hayat TV'den Hasan Akbaş, Cumhuriyet'ten Pınar Öğünç, Die Welt'ten Deniz Yücel ile Gamze Topçu ve Onur Burçak Belli kimlik kontrolü için gözaltına alındı. 7 uluslararası medya temsilcisi "Suriye sınırını yasadışı yollardan geçtikleri" iddiasıyla gözaltına alınıp sınır dışı edildi.
12 GAZETECİ VE 7 GAZETEYE 'TERÖR' ŞİKÂYETİ
4 gazeteci, TMK uyarınca 127 yıl 1 ay hapis istemiyle yargılandı. Gazeteciler Oktay Candemir, Hakan Yılmaz, Fatih Polat, Mirgün Cabas, Banu Güven, Ceyda Karan, Asım Yıldırım, Emre Uslu, Önder Aytaç, aktivist Pelin Batu, Barış Atay, Ferhat Tunç ve Koray Çalışkan ile Hürriyet, Cumhuriyet, Posta, Bugün, Sözcü, Ortadoğu ve Milli Gazete hakkında TMK'dan yeni soruşturma açıldı veya suç duyurusunda bulunuldu.
5 HABERCİYE 24 BİN 630 LİRA 'HAKARET' CEZASI
Nisan-Haziran 2015'te 5 gazeteci ve bir haber sitesine "hakaret"e dair ceza davaları kapsamında toplam bin 740 lirası ertelemeli olmak üzere toplam 24 bin 630 lira adli para cezası verildi; 8 gazeteci halen yargılanıyor. Ayrıca, 3'ü beraat etti, 3'üne de yeni dava açıldı veya şikayet yapıldı. 4 gazeteci, 1 köşe yazarı ve 1 gazeteyle ilgili toplam 1 milyon 315 bin lira'lik tazminat davası devam ediyor. Geçen yılın aynı döneminde, bir köşe yazarı ve bir karikatürist toplam 1 yıl 5 ay 20 gün hapse mahkum edilmişti. 125/3 maddesinden yargılanan gazetecilerden Yaşar Elma 1 yıl 11 ay 10 gün hapis, Bülent Keneş ertelemeli 21 ay hapis, Mehmet Baransu ertelemeli 10 ay hapis, Barış İnce 10 bin 620 lira, Merdan Yanardağ, Hakan Gülseven ve köşe yazarı Barış Atay ise 7 bin 80'er lira adli para cezasına mahkum edildi. Bu maddeden yargılanan Halk TV'den Müşerref Seçkin ve Zaman Gazetesi'nden Mümtaz'er Türköne beraat etti, gazeteci Aytekin Gezici halen yargılanıyor.
CUMHURBAŞKANINDAN 6 AYDA 7 DAVA
Medya Gözlem Raporu'na göre nisan-haziran döneminde 5 gazeteciye "Cumhurbaşkanına hakaret" suçlamasına dair TCK'nın 299. maddesi uyarınca Özgür Mumcu, Bekir Coşkun, Barış Pehlivan, Gökçe Fırat Çulhaoğlu ve Cüneyt Arat hakkında yeni davalar açıldı. 2015'in Ocak, Şubat ve Mart aylarında da gazeteci Barış İnce ve Ender İmrek'e 299'dan dava açılmıştı. Böylece, yılbaşından bu yana bu maddeden en az 7 gazeteciye dava açılmış oldu.
AİHM'DE 1 KARARLA 1 MAHKUMİYET
Son 3 ayda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Türkiye'yi Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin ifade özgürlüğü hakkını düzenleyen 10. maddesini ihlal ettiği gerekçesiyle 1 emekli askerin açtığı davada mahkum etti. Samanyolu Yayın Grubu Başkanı Hidayet Karaca da AİHM'ye başvurdu. 2014'ün aynı döneminde Türkiye AİHM'de 5 gazeteci, 2 akademisyen ve 4 tutukluya toplam 55 bin 259 Euro tazminata mahkum edilmişti. 2014'ün tamamında ise Türkiye, 9 gazeteci ve 1 medya organının da aralarında bulunduğu kişi ve kurumlarca açılan davalarda, toplam 135 bin 612 Euro tazminat ödemeye mahkum edildi.
RTÜK'TEN 3 MİLYON LİRA, 15 UYARI CEZASI
Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), Nisan-Haziran 2015 döneminde haber, film ve program yayınlarından dolayı TV kuruluşlarına 14 uyarı, 53 para cezası; radyo kuruluşlarına 1 uyarı, 1 de para cezası verdi. Kurul, Radyo ve TV'lere toplam 3 milyon 137 bin 334 lira idari para cezası verdi. Geçen yılın aynı döneminde RTÜK, TV kuruluşlarına 28 uyarı, 133 para cezası; radyo kuruluşlarına 3 uyarı, 3 de para cezası vermişti. İki seçimin gerçekleştiği 2014 yılının tamamındaysa TV'lere 78 uyarı, 254 para cezası, radyolara da 12 uyarı ve 7 para cezası verilmişti. CİHAN