Sevgili dostlar, daha dün başlamıştık Ramazan orucuna, şimdi geldik sonuna. Oruçla ilgili ayet-i kerimede “sayılı günler” deniyor. Sayılı günler çabuk geçer demiş atalarımız ve hakikaten çok çabuk geçti. Alışmıştık ona, sahurda mahmur bir şekilde kalkmaya, akşam iftar vaktinde sevinç ve neşeyle iftar etmeye, gündüzünde her gün önce mealini, sonra da iftara yakın Rabbimizin kelamını coşkuyla okumaya..Gecelerinde eda edilen teravihlere.. 

Ve bu sene virüsün oluşturduğu atmosferde, evlerde inzivada, bir yönüyle “cebri i’tikaf” durumunda kalmamıza rağmen diğer taraftan üstümüze yağmur gibi yağan Youtube programlarıyla bir başkaydı bu Ramazan!.. Cenab-ı Allah ömür verirse seneye inşallah yine buluşuruz bu aziz misafirle..

Sevgili dostlar, Korona virüs her şekliyle hayatımızı etkilemeye devam ediyor.. Yaklaşık üç aydır virüs sebebiyle Cuma namazlarımızı kılamıyorduk, şimdi bayram namazımızı da maalesef cami ve mescitlerde cemaat halinde kılamayacağız. Peki bu durumda ne yapacağız? Bayram namazımızı evlerimizde kılabilir miyiz? 

Ramazan ve Kurban bayramı olarak yılda iki defa topluca eda ettiğimiz bayram namazı İslam'ın en önemli şeairindendir.  Bayram namazı, Hanefilere göre vacip, Şafilere göre ise müekked sünnettir. Fakihlerin büyük çoğunluğu, camilerde kılınma imkânı bulunmadığı takdirde bayram namazının, evlerde ferdî veya cemaatle kılınabileceği görüşündedir. 

Bu konu fıkıh kitaplarında daha çok 'bayram namazının kazası' başlığı altında ele alınır. Hanefi alimleri dışındaki çoğunluk alimler, cemaatten geri kalan kimsenin daha sonra evde bayram namazını eda etmesinin müstehap olduğu görüşündedir. Hanefilere göre de topluca kılınmaması durumunda bir sonraki gün imamla birlikte bayram namazı kılınabilir. 

Bayram namazının kazasıyla ilgili bu hüküm, bulaşıcı hastalık ve benzeri sorunlar nedeniyle mescitlerde cemaatle birlikte kılamayanlar için de geçerlidir. Bu kişiler bayram namazını evde aile fertleriyle birlikte cemaatle de eda edebilirler. 

Beyhaki’nin rivayetine göre Enes Bin Mâlik (radiyallahu anh) bayram namazını kaçırdığında aile efradını toplar, imamın bayram günü kıldırdığı gibi onlarla bayram namazını kılardı. (Beyhâkî)

Bu genel bilgilerden sonra mezheplere göre duruma bakacak olursak; Şafi mezhebine mensup olanlar kendi evlerinde ister tek başına ister eşi ve çocukları ile beraber cemaatle bayram namazı kılabilirler.  Hutbe okuyabilenler, namazdan sonra eşine ve çocuklarına bayram hutbesi de okuyabilirler.

Hanefi olanlar ise tek başına bayram namazını kılamazlar. Ancak bayram namazlarını cemaatle  evde kılmaları halinde vacib olan vazifeyi yapmış olurlar. Evde eşi ve çocukları ile beraber cemaatle bayram namazlarını kılmaları yeterlidir. Cuma namazındaki gibi sayı bakımından üç yada dört kişi olmaları gerekmez, normal cemaatle kılınan namazlar gibi iki kişiyle de cemaat olup bayram namazını kılabilirler. Namazdan sonra hutbe okumak ise sünnettir. Okuyabilenlerin ailesine bayram hutbesi okuması güzel olur. Ama okunmasa da bir şey gerekmez.

Yine fıkıhta, “hal/durumda bir daralma varsa hüküm genişler” kâidesi vardır. Hem zaruret durumlarında diğer hak mezheplerin hükmüyle amel etmek caizdir. Bu bayramda özellikle Hanefî mezhebinde olanlar diğer mezheplerdeki hüküm ile de amel ederek evlerinde cemaatle ya da tek başlarına bayram namazını kılabilirler. 

Bütün bu malumatlardan sonra merak edenler için muhterem Hocamızın bu konudaki görüşünü de Dr. Ergun Çapan hocadan öğreniyoruz:

Dr. Ergun Çapan hoca, muhterem hocamıza sorulan bir soruya verdiği cevabı bizimle paylaştı:

Zâtı âlilerine malum salgından korunma amacıyla evlerden dışarı çıkılamadığı, cami,  mescid ve mabedlerde ibadetin yapılamadığı böyle bir dönemde "Bayram Namazı"nı evde kılma meselesi sorulduğunda, "kılınabilir, kılındıktan sonra da Allah'a, eksiğiyle , noksanıyla yapılan bu ibadeti kabul buyurması için dua edilir" buyurdular.

Bu bayram bir ilki yaşayarak evlerimizde ailecek cemaatle bayram namazlarımızı kılalım inşallah. Evlerimiz ailecek getireceğimiz Itri dedenin bestesi tekbirlerle şenlensin..Bayram hutbesini okuyabilenler kendisi okusun, okumak istemeyenler ise online olarak hutbe yayınlayan bir organizasyondan hutbe dinleyebilirler. Hem bu vesile ile hanımlar da bayram namazı kılarak sevabından istifade ederler.

Bir zarurete binaen evlerimizde eda edeceğimiz bayram namazlarımızı inşallah önümüzdeki Kurban bayramında cami ve mescitlerde yine o eski coşkusuyla gürül gürül eda ederiz..