Balarısının geleceğine mahkeme karar verecek

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu'nun arılara zarar verdiği gerekçesiyle 2013 yılında belli başlı haşere ilaçlarının kullanılmasını yasaklatmasına karşı açılan itiraz davası çarşamba günü Lüksemburg'daki Avrupa Adalet Divanı'ında başlıyor. Komisyonu mahkemeye veren kimyacılık devleri Bayer, BASF ve Syngenta milyarlarca euro tutarında tazminat talep ediyor. Arıcılar ve çevreciler ise doğanın maddi çıkarlara kurban edilmek istendiğini öne sürüyorlar.

2008 yılında Almanya'nın Baden-Württemberg eyaletindeki mısır ekiminde Alman Bayer ürünü Neonikotinoit'li haşere ilacıyla işlenmiş mısır taneleri kullanılmıştı. Zararlı böcek zehri tanelere yapışmadığı için rüzgârla çevreye savrulmuş ve eyalette on yıllardır görülmeyen sayıda balarısı ölmüştü.

AB Komisyonu, Gıda Güvenliği idaresi (Efsa) tarafından hazırlanan bilirkişi raporuna istinaden balarılarının telef olmasına sebebiyet verdiği gerekçesiyle söz konusu tarım ilacının kullanılmasına sınırlama getirmişti. Eski sağlık ve tüketici güvenliğinden sorumlu Komisyon üyesi Tonio Borg yasağın yürürlüğe girdiği 2013 yılında ‘balarılarının sağlıklı geleceğe kavuşturulması yolunda önemli bir adım atıldığını' söylemişti.

Komisyon kararnamesinin hukuki olup olmadığı mahkeme tarafından inceleniyor. Üretici şirketler ilacın sağlığa zararsız olduğunun saptanıp üretime izin verilmesinin ardından yüksek miktarda yatırım yapmıştı. Devletin verdiği güvenlik garantisi mahkemenin vereceği kararda önemli rol oynayacak.

Mahkeme kimyacılık şirketlerini haklı bulup milyarlarca euroluk tazminat almalarına onay da verse, AB Komisyonu'nun çevre sağlığıyla ilgili nedenlerden ötürü zararlı ilaçları sonrada yasaklayabileceğine de hükmetse, kaybeden tarafın en son merci olan Avrupa Adalet Divanı'na başvuracağına kesin gözüyle bakılıyor. Bu durumda divanın karara varması zaman alacak. Alt mercideki sözlü duruşmanın ardından temyize başvurulması ve Avrupa Adalet Divanı'nın alacağı nihai karar