Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, bu yılın son 6 ayının sonuçlarına ilişkin ekonomi kurmayları ile toplantı yaptı.

Cumhurbaşkanı Aliyev, toplantıda, “Bu yılın 6 ayında Azerbaycan-Ermenistan ilişkilerinin normalleşmesine yönelik bazı adımlar atılmış olsa da, ne yazık ki henüz gerçekçi sonuçlar yok. Vatan Muharebesi'nden 1 yıl 8 ay geçmesine rağmen ne yazık ki Ermenistan hala yükümlülüklerini yerine getirmiyor” dedi.

Bu yönde olumlu hususların da olduğunu vurgulayan Aliyev, sınırların belirlenmesine ilişkin çalışma gruplarının ilk toplantısının yapıldığını vurgulayarak şu ifadeleri kullandı;

*Bunu olumlu bir adım olarak değerlendiriyoruz. Bu da ülkemizin girişimiyle gerçekleşen bir olay. Çünkü Azerbaycan, sınırların belirlenmesine yönelik adımların en kısa zamanda atılmasına çalışıyordu.

*Ermeni tarafı buna pek sıcak bakmıyordu. Fakat ilk görüşme yapıldı. Tabii ki, bu görüşme daha çok tanışma niteliğindeydi. Önümüzdeki ay ikinci bir görüşme planlanıyor. İkinci görüşmede pratik konuların müzakere edileceğini düşünüyorum.

*Elbette biz bu formattaki işbirliğinden şimdilik hızlı sonuçlar beklemiyoruz çünkü sınırların belirlenmesi uzun bir süreç. Fakat bu süreç başladı ve biz bunu başarılı bir gelişme olarak değerlendirebiliriz.

Süreçte olumsuz noktaların daha fazla olduğuna değinen Aliyev, sözlerini şöyle sürdürdü;

*Bu yükümlülükler orada açıkça belirtilmiştir. Bunlardan biri de Ermeni silahlı kuvvetlerinin Karabağ’dan çekilmesidir. Bugüne kadar bu sorun çözülmedi. Konuyu defalarca dile getirdik ama Ermenistan uzatıyor.

*Aynı zamanda, bu konuyu Rus askeri yönetimi önünde gündeme getirdik. Birkaç ay önce, Rusya Savunma Bakanlığı’nın üst düzey bir yetkilisi, Azerbaycan’ı ziyaret ederken, savunma bakanlığımıza Ermeni Silahlı Kuvvetlerinin Haziran'a kadar çekileceğine dair söz verdi.

*Ancak Temmuz ortasına geldik ama bu sorun çözülmedi. Ermenistan, 10 Kasım bildirisine aykırı olarak bu yükümlülüğünü yerine getirmemektedir. 10 Kasım bildirisini imzalayan Rus tarafı da onları buna zorlamıyor.

*Elbette bu kabul edilemez bir durum. Çünkü Ermeni Silahlı Kuvvetlerinin Azerbaycan topraklarında kalması kesinlikle kabul edilemez. Biz galip bir ülkeyiz, toprak bütünlüğümüzü geri kazandık.

*Ermenistan Silahlı Kuvvetlerini Azerbaycan topraklarından çekmek istemiyorsa, bunu bize açıkça söyleyin, biz de işimizi bilelim. Cevabımız ne olacak? Belki de şimdi söylemek uygun olmaz. Ancak bu, 10 Kasım bildirisinin ağır bir ihlalidir.

Ermenistan yönetiminin statülerden bahsetmeye başladığını belirten Aliyev, şu ifadeleri kullandı;

*Savaş sona erdiğinde ve Ermenistan kapitülasyon belgesini imzaladığında Azerbaycan, Rusya ve Ermenistan arasında statü konusuna değinilmeyeceği konusunda sözlü bir anlaşmaya varıldı.

*Ermenistan bir süre bu anlaşmaya uydu. Ancak bir süredir buna uyulmuyor. Bazen başbakanları bazen de dışişleri bakanları Karabağ’ın statüsünden bahsediyor. Statüye ne olduğunu, savaştan sonra söylemiştim ve tekrarlamak istemiyorum.

*Ermenistan’da biri bunu unuttuysa, tekrar edebilirim. Ama bence şimdilik gerekli değil. Bu nedenle, statü hakkında konuşmanın Ermenistan için çok tehlikeli bir konu olduğunu düşünüyorum.

*Çünkü statü hakkında biz de konuşabiliriz, Zengezur için statü talep edebiliriz. Zengezur Kasım 1920’de elimizden alındı. Konuşmuyoruz ama konuşabiliriz bakalım sonuç ne olacak. Buna benzer birçok olumsuz nokta var.

Azerbaycan’ın girişimiyle barış anlaşmasının temelini oluşturacak 5 temel ilkenin Ermenistan tarafından kabul edilmesini bir diğer olumlu husus olarak belirten Aliyev, sözlerini şöyle sürdürdü;

*Ermenistan yönetimi bu 5 ilkeyi resmen kabul etmiştir. Azerbaycan halkı bu 5 ilkenin ne olduğunu iyi biliyor, tekrar bundan bahsetmek istemiyorum. Ancak temas halinde olduğum tüm mevkidaşlarımla yapılan görüşmelerde, Azerbaycan’ın bu girişimi takdirle karşılandı.

*İhtilafın bu ilkeler temelinde çözülmesi doğrulandı diyebiliriz. Ermenistan bunu kabul etti ve resmen itiraf etti. Bu konuyu birkaç komşu ülke – Türkiye, Rusya ve İran – ile görüştük ve bu tutum destekleniyor.

*Avrupa Birliği, ABD gibi ortaklarla da biz bu konuyu görüştük ve fiili olarak şimdi barış müzakerelerinin başlaması için temel oluşturuldu. Yine Azerbaycan girişimde bulundu.

*Bu 5 ilkeyi oluşturan da yine biziz ve eğer biz bu inisiyatifi almasaydık bugüne kadar bu yönde de bir gelişme olmazdı.