AYM, 12 Eylül işkenceleriyle ilgili hukuk defterini kapattı

⏱ Okuma Süresi 3 dk•Yayınlanma Pazar, Ocak 7 2018

Anayasa Mahkemesi (AYM), 12 Eylül döneminde Mamak Askeri Cezaevi’nde işkence yapılarak öldürülen İlhan Erdost’un kızı Alaz Erdost’un, Ankara Başsavcılığı’nın işkenceyle ilgili soruşturmada zamanaşımı gerekçesiyle verdiği takipsizlik kararına ilişkin bireysel başvurusunu reddetti.

Darbe dönemindeki işkencelerin insanlık suçu sayıldığı için zamanaşımına uğramayacağı yönündeki yaygın görüş, AYM kararıyla Türkiye hukuk sisteminde işlevsiz hale geldi. Artık konuyla ilgili başvurulabilecek tek yargı mercii Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi.

AYM’nın ret kararının gerekçesinde, mahkemenin ‘Anayasa’nın geçici 15’inci maddesinin kamu görevlilerine işledikleri kişisel suçlar bakımından koruma sağlamadığına’ ilişkin bir kararı daha önce zaten verdiği hatırlatıldı.

AYM 1’inci Komisyon’un verdiği kararda, mahkemenin başvurucuyla ilgili ‘olayın meydana geldiği tarihten davanın zamanaşımına uğradığı tarihe kadar geçen dönemde pasif bir tutum sergilediği’ ve ‘gerekli özeni göstermediği’ şeklindeki görüşlerine yer verildi.

11 Aralık 2017’de alınan ve henüz Resmi Gazete’de yayınlanmayan karardan bir alıntıyı Milliyet köşe yazarı Gökçer Tahincioğlu bugünkü yazısında paylaştı.

AYM’nin kararında şu ifadelere yer verildi: “…Anayasa Mahkemesi, benzer bir başvuruda Anayasa’nın geçici 15’inci maddesinin kamu görevlilerine işledikleri kişisel suçlar bakımından koruma sağlamadığına karar vermiştir. 12 Eylül ile ilgili idari ve yargısal makamlarca değerlendirme yapılmamasının temelinde olayların üzerinden 30 yılı aşkın bir zaman geçmiş olmasının yer aldığı anlaşılmaktadır… Hak ihlallerinin düzeltilmesi idari ve yargısal makamların görevidir. İhlal iddialarının öncelikle ve süresinde ileri sürülmesi, kanıtların zamanında makamlara sunulması, başvurunun takibi için gerekli özenin gösterilmiş olması gerekir… Bilgi ve belgelerden başvurucunun olayın meydana geldiği tarihten davanın zamanaşımına uğradığı tarihe kadar geçen dönemde p