Edinilen bilgilere göre, merkez bankasına ait veya onun tarafından denetlenen iki şirketin eski ve şu andaki idarecileri Endonezya, Malezya ve Vietnamlı devlet yetkililerine bu ülkelerin milli paralarının basım ihalelerini alabilmek için rüşvet verme suçundan tutuklandı. Uzun süreden bu yana yapılan takipte, konuyla ilgili Seyşel Adaları ve İsviçre'deki bankalarında gizli hesaplar ortaya çıkarıldı. Uzmanlar, söz konusu operasyonu, Avustralya'nın en büyük rüşvet skandalı olarak değerlendirdi. Sözkonusu iki şirketin eski ve yeni 6 idarecisi mahkemeye verildi. Suçlamaların merkezindeki idarecilerin 10 yıla kadar hapsi isteniyor. Plastik para basma teknolojisine sahip olan iki şirket, 1999 yılından 2005 yılı başına kadar geçen sürede Asya'dan Afrika'ya kadar uzanan bir coğrafyada rüşvet dağıttıkları tespit edildi. Soruşturma dünyanın çeşitli ülkelerde halen devam ediyor. Rüşvetle suçlananlar arasında Securency eski Genel Müdürü Myles Curtis ve Hote Printing Eski Genel Müdürü John Leckenbey de var. Sözkonusu ikili, 1999 ile 2005 yılları arasında 10 milyon dolar rüşvet vermekle suçlanıyor. Soruşturma derinleştikçe başkalarının da mahkemeye çıkarılabileceği belirtiliyor. Bu arada rüşvet verilen ülkelerde de tutuklamalar var. Malezya Merkez Bankası eski Müdür Yardımcısı Mohamad Doud Dol Moin de 20 yıl hapis istemiyle mahkemeye çıkarılıyor. Federal Polis Sözcüsü Chris McDevitt, olayı tarihi olarak niteleyerek, "Bu tutuklamalar yabancı ülkelerde rüşvetle iş yapan şirketlere çok net bir mesajdır." dedi. Avustralya Merkez Bankası Genel Müdürü Glenn Stevens ise yaptığı açıklamada, kendi denetimleri altında olan iki şirkette dönen rüşvet olaylarını göremedikleri için özür diledi. Stevens açıklamasında, "Merkez Bankası, şu anki suçlamalara neden olan idari uygulamalar ve işlemleri olay anında önleyemediği ve göremediği için üzüntü içindedir." dedi. RÜŞVET VERİLEN ÜLKELER: ENDONEZYA, VİETNAM VE MALEZYA Endonezya Merkez Bankası eski para Şefi Herman Joseph Susmanto ve yardımcısı Mardiyo Avustralya Merkez Bankası kurumları olan Securency ve NPA'dan 4.9 milyon dolar rüşvet aldılar. Jakarta'daki Radius Christanto rüşvete aracı oldu. Aynı zaman da ülkenin en geçli yetkililerinden birisi olan Vietnam Merkez Bankası Genel Müdürü Le Duc Thuy'un oğlunun İngilterede Durham Üniversitesi'ndeki okul masrafları Securency tarafından 2003 yılında rüşvet olarak karşılandı. Birden fazla Malezyalı devlet görevlileri Securency ve NPA'dan 4.2 milyon dolar rüşvet aldılar. Avustralya Merkez Bankası denetimindeki Securency ve NPA bu rüşvetleri verirken aracı kişileri kullandı. Söz konusu aracı kişiler yabancı ülkelerin paralarını basma ihalelerini alabilmek için bu ülkelerin devlet yetkililerine Securency ve NPA adına büyük miktarda rüşvetler verdiler. Bu arada Avustralya Merkez Bankası tutuklamaların ardından ilk olarak, bu iki şirketin yurtdışındaki ihalelere girebilmesi için kullandığı aracı kurumlarla ilişkilerine son verdi. Rüşvetin 25 milyon dolarlık bir başka kısmının daha ortaya çıkarılabilmesi için araştırmalar devam ediyor. CİHAN