Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Yönetim Kurulu, alışveriş merkezlerinin 11 Mayıs'tan itibaren başlayacak açılma sürecin sağlıklı ilerleyebilmesi için önerilerini 5 başlık altında topladı.
BMD, 90 gün süreyle kira talebinde bulunulmamasını, sonrasında 1 yıl boyunca ciro kirasına dönülmesini, ortak alan giderinin ciro kirası üzerinden belirlenmesini, zarar eden mağazalardan tazminatsız çıkış kolaylığı sağlanmasını ve Kısa Çalışma Ödeneği’nin Eylül sonuna kadar devam etmesini istiyor.
BMD üyesi markalar, salgın nedeniyle 18 Mart akşamı kapattıkları Türkiye genelindeki 70 bin mağazayı yeniden açmaya hazırlanıyor.
Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu’nun tavsiyelerini rehber edinen ve güvenli bir açılış yapmak isteyen markalar, 11 Mayıs’tan itibaren öncelikle caddelerdeki ve açık AVM’lerdeki mağazalarında ‘deneme açılışı’ yapacaklar. Markalar geniş katılımlı açılışı ise ürün tedariki, mağaza içi düzenlemeleri ve hijyen önlemlerini tamamladıktan sonra 1 Haziran’da gerçekleştirmeyi planlıyor.
BMD Yönetim Kurulu tarafından yapılan yazılı açıklamada, ‘yeni dönemde’ markaları ‘yeni şartlar’ın beklediğine dikkat çekildi. Sosyal mesafe kuralı nedeniyle mağazalarda ziyaretçi sayısının düşeceği, daha az ürün ve model sunumu yapılabileceği, cirolardaki turist katkısının çok azalacağı vurgulanan açıklamada, “Bütün bunlara ek olarak artan maliyetler ve üretim zincirinde meydana gelen kopmaların markalarımızı olumsuz etkilemesinden endişe ediyoruz” denildi.
Markaların tüm finansman kaynaklarını üretici ödemelerine ayırdığı ve yüksek maliyetlerle borçlanmak zorunda kaldığının altı çizilen açıklamada, 3 ay sonra çok daha zor durumlarla karşılaşılmaması için BMD’nin önerileri şöyle sıralandı:
"Normalleşme tam olarak gerçekleşene kadar 90 gün süreyle kira talebinde bulunulmasın. Ancak eski cirosunun en az yüzde 80’ini yakalayan perakendeci ciro üzerinden kira ödeyebilsin. Salgının etkileri ortadan kalkana kadar ‘kazandığın kadar öde’, bir başka ifade ile ‘kazan – kazan’ ilkesinden hareketle 1 yıl boyunca ciro kirasına dönülsün.
AVM’lerdeki ortak alan işletme gideri hesabı, ciro kirasına yüzdelik bir pay eklenerek ve şeffaf bir şekilde yapılsın. Markaların zarar eden mağazalarını ‘mücbir sebep’ kapsamında hızla kapatarak verimli operasyonlara odaklanmaları gerekiyor. AVM yönetimleri bu durumdaki mağazalardan çıkış için yıllar önce imzalanan kontratları gerekçe göstererek yüksek tazminatlar istemesin. Aksi takdirde birçok marka yakın gelecekte büyük zorluklarla karşı karşıya kalacak. Kısa Çalışma Ödeneği Eylül ayı sonuna kadar devam etsin.
Mağazalarda ilk birkaç ay vardiya sayısının düşeceği belirtilen açıklamada, BMD üyesi markaların 400 bine yakın istihdamının korunmasında Kısa Çalışma Ödeneği’nin büyük bir teşvik unsuru olacağının altı çizildi.
