ABD'deki Joe Biden yönetiminden yapılan açıklamalarda İsrail ve Hamas arasında Gazze Şeridi'nde ateşkes ve rehine takası anlaşmasının yakın olduğu ifade edilirken, İsrail Gazze'ye yönelik saldırılarını sürdürüyor. İsrail'in dün gün boyunca Gazze'ye düzenlediği saldırılarda 53 Filistinli hayatını kaybetti; İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği ve iki evi hedef aldığı son saldırılarda ise dört sivilin yaşamını yitirdiği bildirildi.
Gazete Duvar'da yer alan habere göre, Gazze'deki Sivil Savunma Müdürlüğü'nden yapılan açıklamada, bölgenin kuzeyindeki Gazze kentinde bir evin hava saldırısına maruz kaldığı belirtildi. Açıklamada, Filistinli Sukeyk ailesine ait eve düzenlenen hava saldırısında bir kadının yaşamını yitirdiği, beş kişinin yaralandığı ifade edildi. Gazze Şeridi'nin güneyinde yer alan Han Yunus kentinde de bir evin bombalandığı kaydedilen açıklamada, bölgeye sivil savunma ekiplerinin gönderildiği bilgisi verildi. Yapılan açıklamada, İsrail'in bombaladığı evin enkazından üç Filistinlinin cansız bedenleri ile bazı yaralıların çıkarıldığı bildirildi.
İSRAİL BASINI: KABİNE, ANLAŞMAYI ONAYLAMAK İÇİN BUGÜN TOPLANABİLİR
İsrail ve Hamas arasında Katar'ın başkenti Doha'da Katar, Mısır ve ABD'nin arabuluculuğunda yürütülen dolaylı müzakerelere ilişkin İsrail basınına yansıyan haberlerde, İsrail kabinesinin Gazze'de ateşkes ve esir takası anlaşmasını onaylamak üzere bugün toplanmasının muhtemel olduğu bildirildi. Resmi devlet televizyonu KAN'ın haberinde, Başbakan Benjmain Netanyahu'nun, faşist Maliye Bakanı Bezalel Smotrich'in anlaşmaya karşı çıkması nedeniyle hükümetin düşmeyeceğinden emin olmak istediği belirtildi. Smotrich, dün, Doha'da masada olan anlaşma teklifinin 'facia' olduğunu ileri sürmüştü.
KAN'a açıklama yapan İsrailli yetkililer, "Eğer işler hızlı ilerlerse bugün öğleden sonra kabinenin toplanması ve ardından hükümet toplantısının yapılması ve anlaşmanın onaylanması muhtemel" dedi. İsrailli Kanal 12 televizyonunun İsrailli kaynaklara dayandırdığı haberinde ise rehinelerin serbest bırakılmasına ilişkin anlaşmanın ayrıntıları üzerinde uzlaşıya varıldığı ve Hamas'ın nihai cevabının beklendiği bildirildi. Haberde ayrıca çoğu hükümet üyesinin anlaşmayı desteklediği öne sürüldü.
Haberde, Netanyahu liderliğindeki Likud partisinden 18, Ultra Ortodoks Yahudi Şas Partisi'nden altı, Moshe Gafni liderliğindeki Birleşik Tevrat Yahudiliği'den iki ve Ulusal Sağ partisinden iki bakanın da anlaşmayı desteklediği kaydedildi. Öte yandan, faşist Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir'in başında olduğu Otzma Yehudit (Yahudi Gücü) partisinden üç bakan ile ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich'in liderliğini yaptığı Dini Siyonizm partisinden üç bakanın da anlaşmaya karşı çıktığı belirtildi.
FİLİSTİNLİ KAYNAKLAR: ANLAŞMA CUMA YA DA DAHA ÖNCE İMZALANABİLİR
Doha'da İsrail ile Hamas arasında yürütülen müzakere sürecinin 'hassasiyeti' nedeniyle ismini vermek istemeyen Filistinli kaynaklar da son gelişmelere ilişkin bilgi verdi. Filistinli kaynaklar, ateşkes ve rehine takası anlaşmasının neredeyse hazır olduğunu ifade etti. Kaynaklar, ayrıca, sürecin şu andaki gibi devam etmesi halinde büyük ihtimalle 17 Ocak Cuma günü ya da daha önce anlaşmanın imzalanabileceğini kaydetti.
Ateşkes ve rehine takası anlaşmasının içeriği hakkında da bilgi veren Filistinli kaynaklar, anlaşmanın üç aşamada uygulanacağını ve ilk aşamanın 40 ila 42 gün süreceğini belirtti. Kaynaklar, "Bu aşamada İsrail, Netzarim ve Philadelphi koridorlarında kalmaya devam edecek. Bir hafta sonra Hamas'tan İsrailli esirlerin listeleri teslim alınacak, ardından İsrail, Gazze’nin kuzeyine geri dönüşlere izin verecek" bilgisini verdi.
İsrail'in dönüş düzenlemeleriyle ilgili Gazze'nin kuzeyine geçişlere izin vermek için Netzarim Koridoru'nun bir kısmından çekileceği de belirtildi. Kaynaklar ayrıca, yaya olarak dönenlerin aranmayacağını ancak araçlarla dönenlerin silah kaçakçılığı veya kuzeye silahlı kişilerin geçişinin engellenmesi amacıyla uluslararası bir kuruluş tarafından getirilen cihazlarla aranacağını belirtti. Tampon bölgenin genişliğiyle ilgili bir anlaşmazlık olduğunu aktaran Filistinli kaynakların verdiği bilgilere göre, İsrail, bölgenin 1500 metre olmasını isterken söz konusu bölgenin 1000 metre olması üzerinde anlaşmaya varıldı.
İLK AŞAMADA 34 REHİNENİN SERBEST BIRAKILMASI ÖNGÖRÜLÜYOR
Kaynaklara göre, birinci aşamanın ardından İsrail'in Netzarim Koridoru'ndan tamamen çekilerek tampon bölgenin sınırlarına kadar gerilemesini sağlamak için ikinci ve üçüncü aşama üzerinde müzakereler yapılacak, İsrail, Philadelphi bölgesinde kalmaya devam edecek. Kaynaklar, İsrail'in Hamas'a teslim ettiği 34 kişilik listede sekiz askerin yer aldığını, basında Hamas'ın bunu kabul ettiği yönünde iddialar yer aldığını ifade etti. Kaynaklar, 7 Ekim'den sonra alıkonulan tüm sivil esirlerin serbest bırakılması karşılığında bu sekiz askerin serbest bırakılması önerisi olduğunu, bunun kabul edilme olasılığının yüksek olduğunu kaydetti.
CNN International da konuya ilişkin haberinde, anlaşmanın bu aşamasında serbest bırakılması öngörülen rehinelerin çoğunun hayatta olduğuna inanıldığı, ancak teslim edilecekler arasında bazı rehinelerin cansız bedenlerinin de olabileceği belirtildi. İsrail'in, Hamas'ın bu listeyi reddedeceğini tahmin ettiğini ancak Hamas'ın listeyi kabul ettiğini dile getiren kaynaklar, askerler için farklı bir karşılık belirleneceğini aktardı.
ATEŞKES ANLAŞMASINDA 'SİNVAR' ANLAŞMAZLIĞI
Öte yandan, İsrail'in Haaretz gazetesine konuşan bir kaynak, İsrail'in varılacak ateşkes ve rehine takası anlaşması kapsamında İsrail güçleriyle Gazze Şeridi'nde girdiği çatışmada öldürülen Hamas'ın eski siyasi büro başkanı Yahya Sinvar'ın cansız bedenini teslim etmeyi reddettiğini söyledi. İlk olarak Suudi Arabistan'ın Al Arabiya haber sitesinin gündeme getirdiği konu hakkında konuşan İsrailli bir kaynak, Sinvar'ın cesedinin teslim edilmesine ilişkin olarak, "Bu, olmayacak. Nokta" ifadelerini kullandı.
İsrailli yetkililer, söz konusu ateşkes ve rehine takası anlaşması kapsamında mevcut Hamas liderlerine dokunulmazlık sağlama ya da Hamas'ın üst düzey isimlerinin üçüncü bir ülkeye sürgüne gitmesi olasılığı konusunda ise yorumda bulunmayı reddetti.
TRUMP: BİR EL SIKIŞMA OLDUĞUNU ANLIYORUM
ABD Başkanı Joe Biden'ın 20 Ocak'ta görevi seçilmiş başkan Donald Trump'a devretmesinin öncesinde Gazze'de ateşkes ve rehine takası anlaşmasına varma konusunda gösterilen son çabalara Trump'ın Orta Doğu Özel Temsilcisi olarak atayacağını duyurduğu Steve Witkoff da katılmıştı; Witkoff İsrail'de Başbakan Netanyahu ile de bir araya gelmişti. Trump, dün Newmax kanalında ateşkes görüşmelerindeki son durum hakkında bilgi verdi.
Anlaşmaya atıfla konuşan Trump, "Bunu halletmeye çok yakınız. Bunu halletmeliyiz. Eğer bunu yapmazlarsa orada çok fazla sıkıntı çıkacak - Daha önce hiç görmedikleri kadar büyük bir sıkıntı.... Bunu halledecekler. Bir el sıkışma olduğunu anlıyorum; bunu bitiriyorlar, belki hafta bitmeden olacak. Ama bunun olması gerekiyor" dedi.
AXIOS: BLINKEN, SAVAŞ SONRASI GAZZE PLANINI BUGÜN AÇIKLAYACAK
ABD’nin Axios haber sitesi ise ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın ‘savaş sonrası’ Gazze’nin yeniden inşası ve yönetimine ilişkin planı bugün kamuoyuna duyuracağını iddia etti. Barak Ravid’in üç ABD’li yetkiliye dayandırdığı haberine göre, Blinken, söz konusu planı bugün Atlantik Konseyi’ndeki konuşmasında açıklayacak. Haberde, söz konusu planın anlaşmanın ikinci aşamasının uygulanması çabaları için önemli olduğu ifade edilirken, Blinken’ın Gazze’nin güvenliği, idaresi ve yeniden inşasına dair planı ABD’nin pek çok müttefikine sunduğu belirtildi. ABD’li kaynaklar, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Blinken’ın konuşmasındaki temel noktalar konusunda İsrail hükümeti, Filistin Yönetimi, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan ve diğer Arap ülkelerini bilgilendirdiğini aktardı.
Habere göre, Blinken’ın planı, durumu istikrarlı hale getirmek ve insani yardım sağlamak için asker de gönderebilecek uluslararası toplum ve Arap ülkelerinin dahlinin olduğu bir yönetim mekanizması kurmayı öngörüyor. Blinken’ın konuşmasında ayrıca Filistin Yönetimi’nde reform çağrısı da yapması bekleniyor. İsrail hükümeti, ‘savaş sonrası’ Gazze’de Arap ülkelerinin dahlini istese de Filistin Yönetimi’nin dahlinin olduğu bir planı reddediyor. Blinken’ın bugün ayrıca İsrail’in Gazze’de uzun süreli işgalini, Gazze topraklarının daraltılmasını ya da Gazzelilerin zorla yerinden edilmesini reddetmesi bekleniyor.