Yozgat Anadolu Lisesi Öğrencileri, çevre kirliliğine sebep olan kömür külünü geri dönüşümde kullanarak daha kaliteli beton parke üretti. Üretilen parke diğerlerine göre daha dayanıklı ve hafif olması kullanıcılara ekonomik katkı sağlıyor.

Yozgat Anadolu Lisesi 11'inci sınıfta okuyan Çilem Afacan ve Hanife Büşra Durmaz isimli proje sahibi öğrenciler, projenin amacının bir çok sektörde yakıt olarak kullanılan kömürün yanması sonucu ülkede 131 milyon ton atık kömür külü meydana geldiğini belirtti. Afacan, "Bizde bu atık kömür külünü tekrar çevreye kazandırmak istedik. Çünkü çevrenize çok fazla zararı vardır. Bu araştırmalarımızda beton parke taşı kullanımında atık kömür külü kullandık bu şekilde de deneyler yaptık. Su emme oranının azaldığını dayanımının arttığını taşlarımızın daha da hafiflediğini gözlenmedik. Böylelikle atık olan bir maddeyi tekrar çevreye kazandırmış olduk. Kömür külü miktarını artırdıkça taşlarımızın daha da dayanıklı olduğunu gözlemledik. Böylelikle çevremizi kirleten kömür külünü geri dönüşümde kullanarak fayda sağlamış olduk." dedi.


DAHA DAYANIKLI VE HAFİF


Hanife Büşra Durmaz da kilitli beton parke taşının diğer kaplama malzemelerine oranla daha uzun ömürlü olduğunu vurgulayarak, "Kilitli beton perkelerin çok geniş kullanım alanları var. Ancak üretilen kilitli parkelerde kum ve çakıl taşları kullanıldığı için kışın arasına su sızıyor, donma ve gevşeme suretiyle çabuk yıpranıyor. Kömür külü ince olduğu için imalatta parke içerisinde gözenek kalmıyor ve daha sıkı bir parke üretiliyor. Kilitli beton parke taşlarının su emicilik oranının daha az olduğu için bu oran kilitli beton parke taşlarının daha uzun ömürlü olmasını sağlayacaktır. Biz atık kül kullanarak bu hava boşluğunu su emme oranını daha da aza indirdik ve daha dayanıklı olmasını ve birim ağırlığının hafif olmasını sağladık. Çevreye çok fazla zararı var, şehirlerin görünmeyen kısımlarında yüzeysel olarak depo edildikleri için su kaynaklarımıza sızarak insan sağlığını tehlikeye sokuyor. Biz bu atığı ortadan kaldırdığımız zaman böyle bir sorunda ortadan kaldırmış olduk ve yapı malzemesi sektörüne de katkıda bulunduk. Ekonomik açıdan da çok maliyetini indirdik. Normalde bir metre kareye 36 adet parke taşı döşenirken maliyeti 8,5 lira civarına geliyor. Biz kül ile ürettiğimiz beton parke taşının 7.20 TL civarına kadar düşürdük. Ekonomiye de katkı sağlamış olduk. Kömür külünden üretilen parkelerin diğerlerinden hafif olması da nakliye bakımından da ekonomiye katkı sağlıyor." diye konuştu. Danışman öğretmen Harun Reşit Şahiner ise kömürün yanması sonucunda oluşan atık kül çevremize çeşitli zararlar verdiğini söyledi. Şahiner, "Bu zararları nasıl ortadan kaldırabiliriz diye düşünürken bunların parke taşında kullanabildiğini araştırmaya karar verdik. Bunun neticesinde belirli oranlarda kömür külünü parke taşların yapısına katarak ürettiğimiz parkeleri özellikle su emme miktarlarını hafiflik oranlarını ve dayanıklılıklarını ölçtük. Bunun sonucunda parke taşının gözle görülür bir oranda hafiflediğini su emme miktarının azaldığını ve dayanıklılığın arttığını keşfettik. Kül çevre kirliğine neden olmaktadır. Bu sayede kirliliği ortadan kaldırmış olduk ve yer altı sularının kirlenmesini engellemiş olacak. Parke yapımına da yeni bir özellik kazandırmış oldu." şeklinde konuştu. CİHAN