Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği, Rusya'ya araç ihracatını yasaklamasının ardından Rus alıcılar Ermenistan üzerinden getirilen ikinci el araçlara yöneldi.
AFP'ye konuşan ikinci el araç satıcısı Yaroslav Kolchenko "Bugün zengin Ruslar bile yalnızca Rusya'ya Ermenistan üzerinden getirilen kullanılmış Amerikan arabalarına erişebiliyor," ifadelerini kullandı.
Aslen Saint Petersburglu olan Kolchenko kullanılmış ve hasarlı araçları ABD'deki açık artırma sitelerinden aldıklarını daha sonra deniz yoluyla Gürcistan'a nakledildiğini belirtti. Gürcistan'da tamir edilip yenilenen araçlar gümrük işlemlerinin halledilmesi için Ermenistan'a geçiriliyor ve sonrasında karayoluyla tekrar Gürcistan üzerinden Rusya'ya naklediliyor.
Paralel ihracat adı verilen bu uygulamada kanunlara aykırı herhangi bir şey yapılmıyor ama Rusya'yı zora sokmayı hedefleyen yaptırımların ruhuna ters düşüyor.
Bu yeni ve kazançlı rota, aslında Rusya'nın eski Sovyet bölgeleri olan Kafkasya veya Orta Asya'daki ülkelerin Moskova'nın yaptırımları aşmasına yardım ettiğine dair Ukraynalı ve Batılıların artan endişelerini haklı çıkarıyor.
Geçtiğimiz yıl Ermenistan Devlet Başkanı Vaagn Haçaturyan da "Rusya'nın yaptırımlara dayanacağını" söylemiş ve "kardeş" Moskova ile daha yakın ekonomik bağlar kuracakları sözü vermişti.
Kolchenko'nun yalnızca adını veren iş ortağı Andrei, geçen yıl şubat ayında savaşın başlamasından sonra bu işi yapmaya başladıklarını söyleyerek "Yalnızca nisan ayında sekiz araba sattık ve oldukça karlı olan işi genişletmeyi planlıyoruz" ifadelerini kullandı.
Örnek olarak Andrei, 13 bin dolara satın alınan bir arabanın Saint Petersburg'da en az 23 bin dolara satıldığını ve gümrük masraflarının yaklaşık 5 bin dolar civarında olduğunu söyledi.
Resmi istatistikler, geçen yıl 2,4 milyar dolarlık rekor seviyeye ulaşan Ermenistan'ın Rusya'ya ihracatında 2,4 kat artış olduğunu gösteriyor.
Geçen yıl ithal edilen otomobillerin yeniden ihracatı yüzde 170 arttı ve 2023'ün ilk çeyreğinde çoğu ABD'den olmak üzere 450 binden fazla otomobil Rusya'ya götürüldü.
Mart ayında ABD adalet, hazine ve ticaret bakanlıkları ortak bir raporda Ermenistan'ın Rusya'ya aktarma noktası olarak kullanılan ülkeler arasında olduğunu bildirdi.
AB, haziran ayında Rusya'ya yönelik 11. yaptırım paketine, özellikle mikroçipler gibi hassas teknolojilerin üçüncü ülkeler aracılığıyla yeniden ihracatına ilişkin yasal boşlukları kapatarak, kısıtlamalardan kaçınmanın önüne geçmek için yeni önlemler getirdi.
Başbakan Nikol Paşinyan da önemli bir ekonomik ortağı kızdırmadan Batı yaptırımlarına uymanın zor bir dengeleme eylemi olduğunu söyledi.
Daha önce AFP'ye konuşan Paşinyan "Uluslararası toplumun sorumlu bir üyesi olarak hareket etmemizi sağlamak için AB özel elçisi ve ABD temsilcisi ile yakın temas ve işbirliği içindeyiz” demişti.