Suriye'deki savaştan kaçarak Almanya'ya gelen mültecilerin büyük bölümü ilk iki yıl içinde ailelerini yanlarına alamıyor. Alman kamuoyunda yoğun tartışmalara neden olan bu uygulama Çarşamba gününden itibaren değişiyor. Böylece Almanya'da "geçici koruma" statüsündeki mülteciler belli şartlar altında eş ve çocuklarını yanlarına aldırabilecekler. Yeni düzenlemeyle ilgili önemli sorular ve yanıtları:
Aile birleşiminden kimler yararlanabilecek?
Yeni yasa sadece geçici koruma statüsü verilmiş olanları ilgilendiriyor. Ülkesinde siyasi takibata maruz kalanlar ve Cenevre Konvansiyonuna göre mülteci statüsünde görülenler, geçimlerini sağlayabilecek durumda olmasalar da zaten aile birleşiminden yararlanabiliyorlar. Geçici koruma statüsü ise takibata uğrama tehlikesi bulunmasa da, örneğin savaş yüzünden hayati tehlikeye girmesi mümkün olan mültecilere tanınıyor. Bu statü öncelikle Suriyeli mültecilere uygulanıyor.
Hangi aile fertleri Almanya'ya getirilebilecek?
Yetişkinler eş ve küçük çocuklarını yanına aldırtabilecek. Reşit olmayan çocuk mültecilerin anne ve babalarına da vize verilecek. Çocuk mültecilerin ebeveynlerini yanlarına aldırabilmeleri için anne-babanın çocuk reşit olmadan önce yaşadıkları ülkelerdeki Alman büyükelçiliklerine veya Konsolosluklarına basit bir dilekçeyle başvurması gerekiyor.
Sayı sınırlaması var mı?
Mültecilerin aile birleşimi yoluyla Almanya'ya ayda en fazla bin kişi gelebilecek. İlk aşamada işlemler uzun süreceğinden Ağustos – Aralık ayları arasında azami 5 bin mülteci yakını uygulamadan yararlandırılacak. Ocak 2019'dan itibaren ise ayda bin kişilik kontenjan düzenlemesine geçilecek. Şu an Almanya'nın yurtdışı temsilciliklerine yapılmış 34 bin başvuru olduğu belirtiliyor. Başvuruların büyük kısmının 2016 sonbaharında yapılanlar olduğu kaydediliyor.
Eski uygulama nasıldı?
Almanya'da geçici koruma statüsü, Avrupa Birliği yönergesi dahilinde 2013 yılında uygulamaya konuldu. O tarihten önceki uygulama mültecilerin sadece sınır dışından korunmasına yönelikti. 2015 yılı Ağustos ayında bu kategoriye girenlere aile birleşimi izni çıktı. Uygulama 2016 yılının Mart ayında koalisyon partilerinin oylarıyla iki yıllığına ertelendi. 2017 genel seçimlerinden sonra hükümetin kurulması uzadığından erteleme Temmuz sonuna kadar uzatılmıştı.
Aile birleşiminde kararı kim veriyor?
Başvuru sahiplerinin yaşadıkları ülkelerdeki Alman büyükelçilik ve konsolosluklarından randevu alması gerekiyor. Uluslararası Göç Örgütü (IOM) binlerce kişinin iki yıldır vize beklediği Lübnan ve Ürdün gibi ülkelerde yaşayan randevu sahipleriyle temasa geçerek ikamet yerlerinin değişip değişmediğini kontrol ediyor. Alman dış temsilcilikleri vize başvurularını alıp kimlik ve aile bağlarını araştırıyor. Almanya'da yaşadığı yerin yabancılar dairesi, mültecinin ağır suç işleyip işlemediğini araştırdıktan sonra vize verilmesinin insani gerekçelerini İçişleri Bakanlığına bağlı olan Federal İdare Dairesine bildiriyor. Hangi başvuru sahibinin önce geleceğine bu makam karar veriyor. Vize dış temsilciliklerden temin ediliyor.
Öncelik kimlere veriliyor?
Buna ayrılığın süresi, çocuğun esenliği ve aile yakınlarının yaşadıkları yerde hayati tehlikenin söz konusu olup olmadığına bakılarak karar veriliyor. Hastalık ya da bakıma muhtaç olma durumu da değerlendirmeye alınıyor. Ailenin geçimine maddi katkıda bulunanlara ikramiye puanı veriliyor. Aile yakınlarının yabancı dil bilgisi de vize alınmasını kolaylaştırıyor.