AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Faiz neden, enflasyon sonuç" ekonomi modelindeki ısrarı Türk lirasındaki tarihi değer kaybını beraberinde getiren uygulamalar ile gündeme damga vurdu.

Erdoğan'ın ekonomi modelini açıklamasıyla Merkez Bankası'nın 4 ayda 500 baz faiz indirimine gitmesinin ardından Türk lirası dolar karşısında hızla değer kaybetti.  Eylül ayında 8.30 lira seviyelerinde olan dolar, Aralık ayında 18 liranın üzerine çıktı.

Türk lirasının tarihi değer kaybı üzerine AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Tasarruflarını değerlendirirken kurdaki yükselişten kaynaklanan kaygılarını gidermek isteyen vatandaşlarımıza yeni bir finansal alternatif sunuyoruz" diyerek yeni uygulamayı duyurdu.

Ancak bu uygulamada kurdaki belirsizlik ve dalgalanlamara son vermedi.


Bu adımla TL bir miktar toparlanmıştı. Reuters'ın son gelişmeleri ele aldığı analizinde 'erken seçim' söylemleri masaya yatırıldı.

Analizde, "Erdoğan'ın değerini yitirmiş TL'yi sürpriz adımlarla yukarı çekmesi ve ücretlere yaptığı düzenlemeler ile toplumsal refahı kısa süreli artıracağını göstermesi her ne kadar iktidar söylemlerinde aksini ifade etse de kısa bir zaman için Cumhur İttifakı'na elverişli bir seçim penceresi açmış görünüyor" yorumu yapıldı.

Ajans, "Siyaset uzmanlarına göre Erdoğan'ın attığı adımlar zamanından önce bir seçim işareti olarak görülürken, Erdoğan başta olmak üzere AKP'li yetkililer atılan adımların uzun vadeli etkili olacağına inandıklarını ve seçim beklemediklerinin ısrarla altını çiziyorlar" ifadelerine yer verdi.


"Seçim ekonomisi hayata geçiyor" diyen Metropol Yönetim Kurulu Başkanı Özer Sencar, Reuters'a demecinde, Erdoğan'ın bütün imkanları kullanarak seçim ekonomisine geçtiğinin altını çizdi.

Sencar, "Kararsız seçmenler içindeki AKP'lilerin yarısı çok rahat geri dönebilecek durumda. Dolasıyla bu seçmen kitlesi kararsızlara AKP ve MHP kitlesi bu imkanların kendilerine sunulmasıyla rahatlayacaklar ve Erdoğan bu işi çözebilir fikri yaygınlacak "reis bu işi çözer" algısını tekrar üretiyorlar" dedi.


Muhalefetin durumu ile ilgili olarak ise Sencar, "Eğer çok güçlü bir ekonomi programı ve adayla çıkmazlarsa Erdoğan meydanlara bile çıkmadan seçimi alır" diye konuştu. "Erken seçim olur mu?" sorusuna ise Sencar, şöyle yanıt verdi:

"Ben baskın seçim diyorum. Bu dağıttıkları paralar yüzde 100'e ulaşan enflasyonda anlamsız hale gelecek. Bu paralar refahı korumayacak. Geçen yılın yıpranmasını karşıladılar ama üç ay sonra bu dağıtılan para anlamsız hale gelecek. Anlamsız hale gelmeden hükümet bir sene sonra yaparsa seçime giderse kaybeder, normal seçimle yıkılır."


"Muhalefetteki 'Erdoğan o kadar yıprandı ki karşısına kim çıkarsa kazanır' sözü gerçekliği olmayan bir şehir efsanesidir. Erdoğan'ın hala Cumhurbaşkanlığı görevini onaylayanlar yüzde 40 civarında" diyen Sencar muhalefetin Kürt oylarını alabilecek şekilde bir aday belirlemesinin şart olduğunu vurguladı.


Seçimin kesinlikle gündemde olmadığını vurgulayan Erdoğan'a  AKP'li yetkileler de aynı şekilde katılıyor.

"Seçim gündemde yok kesinlikle. 2023'te planlanıyor" diyen AKP'li bir yetkili demecinde, son bir haftada ülke ve partide moraller yerine gelmeye başladığını belirterek, "Sorun çıkarsa bunları çözecek olanın yine Erdoğan olduğu ortaya konuldu, yeniden" dedi ve ekledi:

"Muhaletefin üretken olmadıkları ortada. Bu da bizim için büyük avantaj. Toplumun diğer kesimlerini de rahatlatacak yeni adımlar olacak."

Bir başka üst düzey AKP'li yetkili ise Reuters'a açıklamasında, atılan adımların uzun vadeli etkilerinin olumlu olarak devam edeceğine inandığını belirterek, bir süre önce yüzde 30'un altına inen oylarında toparlanma beklediğini söyledi.

Aynı yetkili, "Birçok anlamda olumlu yansımaları göreceğiz. Faiz düşüyor (TCMB faizi) kur stabil hale geldi, enflasyon biraz çıkacaktır ama o da telafi edilecek. Bütçe imkanları kullanılarak çeşitli kesimlere destek sağlanacak. Artık ekonomide bu stabilite sağlandığında diğer adımlar da sırayla atılabilecek. Bir nevi ülkedeki o panik havası dağıldı. Şimdi sakin sakin doğru adımları atmaya devam edeceğiz" dedi.


Bir başka yetkili de, "Ekonomide riskler var deniyor, olabilir, ama bunların da üstesinden gelinecek. Pandemi 2023'e doğru iyice zayıflar, ekonomik aktivite artar, yeni program etkili olur, faiz ve enflasyon, kurla birlikte hak ettiği seviyeleri bulur, o zaman çok daha güvenli bir seçime gidilir" dedi.

"Daha erken bir seçim olabilir mi?" sorusuna ise "Plan şu anda en güçlü olduğumuz zaman seçime girmek ve 2023'teki seçimde yeniden tam olarak cumhur ittifakının gücünü toplamış olacağını göreceğiz" diye yanıt verdi.

Berlin'deki Robert Bosch Akademisi'nden Galip Dalay da mevduat garantisi önlemini "hükümetin düşüşünü" geçici olarak durdurabileceğinden hükümete biraz nefes alma alanı sağladığına dikkat çekerek, ancak şu ana kadar kaybettikleri oyları geri kazanmalarının çok da mümkün olmadığını kaydetti.