Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın uzun süredir yürüttüğü koalisyon karşıtlığı stratejisine zıt düşen, “Parlamentoda 300’ün altında kalırsak koalisyona gidebiliriz” sözleri, 24 Haziran'da gerçekleştirilecek seçimlere çok kısa bir süre önce gelmesi dikkati çekti. Muhalefete göre Erdoğan’ın bu çıkışının altında, anketlerden AKP -MHP ittifakı oylarında düşüş çıkması yatıyor. Kulislerde, Erdoğan'ın bu çıkışı “MHP ile bağlı değilim” mesajı ve AKP ile MHP’den kaçan oyları son bir hamleyle durdurma çabası olarak değerlendiriliyor.
ANAR Araştırma Genel Müdürü İbrahim Uslu, Erdoğan'ın 'koalisyon' çıkışını, "Erdoğan, bu açıklamasıyla Meclis’te seçim sonrası sadece MHP ile bağlı olmadığı mesajını verdi. Meclis’ten sadece MHP ile birlikte değil, duruma göre farklı partilerle uzlaşıp, ittifak yaparak yasa çıkarabileceğini ortaya koydu. Erdoğan, kalıcı ittifaklar yerine Meclis’te dinamik ittifaklar modelini tercih edecek. Çıkaracağı yasaya göre CHP ile de, İyi Parti ile de, HDP ile de uzlaşılar ve ittifaklar arayacak" diye yorumladı.
Cumhuriyet'ten Erdem Gül'ün haberine göre daha önce AKP için de çalışmalar yapan kamuoyu araştırma kuruluşları Erdoğan’ın koalisyon çıkışını böyle değerlendirdi:
"Kalıcı ittifaklar olmayacak"
ANAR Araştırma Genel Müdürü İbrahim Uslu:
Erdoğan’ın parlamentoda çoğunluğu elde edemezlerse koalisyona gidebileceği açıklaması, seçim sonrası geçeceğimiz sistemle çok yakından alakalı. Ben de zaten kalıcı ittifaklar döneminin seçimle birlikte sona ereceğini düşünüyorum. Buradaki kasıt, bence bir kabine koalisyonu değil, yasalar konusunda yapılacak uzlaşılar ve ittifaklardır. Erdoğan, bu açıklamasıyla Meclis’te seçim sonrası sadece MHP ile bağlı olmadığı mesajını verdi. Meclis’ten sadece MHP ile birlikte değil, duruma göre farklı partilerle uzlaşıp, ittifak yaparak yasa çıkarabileceğini ortaya koydu. Erdoğan, kalıcı ittifaklar yerine Meclis’te dinamik ittifaklar modelini tercih edecek. Çıkaracağı yasaya göre CHP ile de, İyi Parti ile de, HDP ile de uzlaşılar ve ittifaklar arayacak.
"İkinci tur ihtimali var"
Erdoğan’ın koalisyondan söz etmesi sistemin gerekliliğinin yanısıra sahadaki durumla da yakından ilgili. Meclis’te 300’ün altında kalması durumunda muhalefet partileriyle uzlaşma aramak durumunda. Şu anda görüntü çok kafa kafaya bir yarış şeklinde seyrediyor. Erdoğan birinci turda da seçilebilir ama yine de cumhurbaşkanı seçiminde de ikinci tur ihtilmali yok denemez, var. Erdoğan’ın koalisyona ilişkin açıklamalarını da bu çerçevede görmek lazım.
"AKP ve MHP’den kaçan seçmen"
MAK Danışmanlık Başkanı Mehmet Ali Kulat:
Erdoğan’ın koalisyon açıklamasının öncelikli hedefiAKP ve MHP’deki çatlak seslere yönelik. Her iki partiden kaçacak oylara mesaj gönderiyor. Her iki partiden uzaklaşan seçmenleri, koalisyon mesajıyla durdurmak istiyor. Cumhur ittifakının total seçmeninin oyunu almak istiyor. Çünkü seçime çok kısa bir süre kaldı. 3 günlük bir süre var. koalisyon mesajını bu kadar kısa süre kalması bu açıdan da önemli. Son anda kaçacak seçmeni durdurmayı hedefliyor. Çünkü ikinci tur ihtimalini ve parlamentoda çoğunluğu kaybetmenin de söz konusu olabileceğini güçlü bir şekilde görüyor.
"Muhalefete mesaj"
Koalisyonla ikinci olarak muhalefet partilerine mesaj veriyor. Meclis’te çoğunluğu kaybetmesi durumunda muhalefet partilerinden bazılarıyla ittifak arayışlarına girebileceğinin sinyallerini açık ediyor. Muhalefetten yedek alan arayışında. MHP ile ittifakı bozup bozmayacağını, hem MHP ile ittifak içindeyken başka bir partiyi daha yanına almak isteyip istemeyeceğini, bu partinin hangisi olacağını 24 Haziran’da alınacak sonuçlar gösterecektir. Çünkü seçimlere çok kısa süre kala referanduma benzeyen şekilde kafa kafaya bir durum var. Seçim sonuçlarını ve parlamentodaki sayısal dağılımı HDP’nin barajı aşıp aşmaması belirleyecek. Şu anda HDP kıl payı da olsa barajın üstünde. Bu, muhalefetin Meclis’te ajantaj sağlayabileceği anlamına gelir. İkinci tur da mümkün. Erdoğan da tüm bu gerçeklerden hareket ederek bu çıkışları yapıyor.