Sözcü Gazetesi yazarı Murat Muratoğlu, doların nasıl düştüğünü, bankaların nasıl zarar ettiğini yazdı.
Murat Muratoğlu'nun "Dolar, faiz nasıl makyajlanıyor?" başlıklı köşe yazısı şöyle:
"Sen alemi salak, kendini akıllı mı sanırsın? Belli ki sanıyor… Herkesi aynı kefeye koyuyor. Koca ülke yıllardır böyle yönetiliyor.
Kriz algısını düzeltmek için ne yapmak gerekli? Önce piyasaların baktığı en önemli iki veride olumlu bir tablo çizmeli…
Nedir bunlar? Biri vatandaşın ekonomideki gidişatı anlamak için baktığı dolar… Diğeri iş âleminin ilgilendiği faiz…
Şimdi sen bunları suni olarak baskılarsan, hiçbir şey olmamış gibi davranırsan günü gelir şapa oturturlar. Dolma gibi oyarlar. Yazı biraz teknik olacak ama okuyan anlar.
Dolar nasıl düştü?
Dolar için ne yapıyorlar? Merkez Bankası vasıtası ile ellerindeki bütün para piyasası işlemlerini kullanıyorlar. Yanlarına kamu bankalarını da alınca kımıldamasına izin vermiyorlar.
Görünen o ki Merkez Bankası'nın şimdilik müdahil olduğu seviye 5.40-5.45 arası… Ne zaman dolar kuru oralara kadar yükselse sıkıştırıyor piyasayı, indiriyor doları…
Bu seviyeyi nereden çıkartıyorum? Merkez Bankası artık bir piyasa oyuncusu… Vadeli piyasalarda Merkez Bankası satışları hep dolar kuru buralara ulaşınca başlıyor. Para basma yetkisi de onda olduğuna göre sınırsız teminatla piyasaya dalıyor.
Faiz nasıl indi?
Keza faiz cephesinde tamamen farklı bir oyun oynanıyor. Faiz oranını normal şartlarda piyasalar belirler. İşler iyi gidiyorsa düşürür. Köyü hissediyorsa riski fiyatlar. Lakin piyasaya müdahale edersen iş farklı boyutlara gider.
Geçen ay Hazine çıkacağını duyurduğu borçlanma ihalelerinin çoğunu iptal etti. Dostlar alışverişte görsün tarzında yaptığı ihaleye de kamu bankaları vasıtasıyla düşük teklif verdirdi. Sadece iki bankanın teklifini karşılandı. Aklı sıra operasyon yaptı!
Bankalar nasıl zarar etti?
Bu hamleyi bankaların hazinelerine karşı yapıyorsun. Çalışanların hepsi anasının gözü… Böyle dalavereyi yer mi? Biraz da devlet korkusuyla yemiş gibi göründüler ilkini…
Bu haftanın başında Hazine benzer tilkiliği denedi. Piyasada 20.60'dan geçen faizi yine aynı bankaların düşük teklifleriyle yüzde 18.51 olarak açıkladı. Piyasada aynı vadenin 2 puan yükseği varken hangi salak niye alsın?
Piyasa yapıcı bankalar dediğimiz mecburcu alıcılar bu fiyattan tahvil alıp zarar yazdı. Kamu bankaları, İşsizlik Fonu'na da bu fiyattan tahvil satıldı. Ne uğruna yaptı? Faizler düştü algısı yaratıldı. Bu işler bu kadar kolay mı?
Sonrasında ne oldu? Düşüreyim derken piyasada faizler üz
erine 1 puan koydu! İhale ile fark 3 puana çıktı. Zorla satılanlar zararı katladı. Bankalar bu saatten sonra pilav yer mi? Şeffaflığı
yok ederek Hazine güveni kaybetti.
Ne zaman biter bu parti?
Şimdi Türk Lirası borçlanmayarak faizlerin düşeceğine inanıyorlar. Dolar ve Euro cinsi Hazine güvenceli tahvil çıkartıyorlar. Bunu halka satıyorlar.
Bankalar Hazine ile rekabet edebilmek için faizleri artırır. Haliyle fatura kredi faizlerine yansır.
Yurtdışından bu faizle para gelmeyeceğine göre bizim bankalardan çıkacak paralar. Yurtdışından yüzde 7.5 faizle borçlanmışsın, gidip de yüzde 4 faize kim bakar?
Bu durum en fazla seçimlere kadar idare eder. Balonu fazla şişirirsen ufacık bir iğne bile onu patlatmaya yeter. Belki atı alan yine Üsküdar'ı geçer lakin sonrasında ekonomi fena çöker!"
