AKP hükümeti, Yargıtay ve Danıştay üyelerinin görevlerine son vererek, yüksek yargıyı tasfiye edecek yeni bir girişimde bulundu. Adalet Bakanlığı’nın hazırladığı kanun taslağına göre, geçici bir madde ile Yargıtay ve Danıştay’daki tüm üyelerin görevlerine son verilecek. Yargıtay’daki 516 ve Danıştay’daki 195 üyenin yerine ‘AKP’nin güdümünde hareket ettiği’ belirtilen HSYK tarafından yeni üyeler atanacak. Böylece yüksek yargı tam anlamıyla iktidarın kontrolüne girerek siyasallaşacak. Bu sayede iktidar hem ilk derece mahkemelerinden gelecek dosyaların kontrolünü, hem de hukuka göre reddedilmesi gereken bazı özel dosyaların onaylanmasını sağlayacak. Muhalefete göre bu taslağın amacı, Yargıtay-Danıştay’ı siyasallaştırıp tamamen yandaş yapmak.
Yeni hükümetin ilk işi olacak
Henüz başbakanlığa sunulmayan ve kamuoyuna yansıyan taslağa göre; Yargıtay ve Danıştay’daki üye sayıları ile birlikte daire sayıları da azaltılacak. Halen 23’ü hukuk, 23’ü ceza 46 daireli ve 516 üyeli Yargıtay; 12 hukuk, 12 ceza daireli ve 300 üyeli olacak. 17 daire ve 195 üyesi bulunan Danıştay ise 14 daireli ve 125 üyeli hale gelecek. Yeni atanacak üyelerin görev süresi de emekliliğe kadar değil, 12 yılla sınırlı olacak.
AYM iptal etse de geriye dönülemeyecek
Taslağa göre, yasaya ‘Bu yasanın yürürlüğe girdiği an Yargıtay ve Danıştay’da bulunan tüm üyelerin görev süresi sona erer’ şeklinde geçici bir madde konulacak. Böylece yasa, Resmi Gazete’de yayımlanır yayımlanmaz tüm üyelerin kurumlarıyla ilişiği kesilecek. Anayasa Mahkemesi, Anayasa’ya aykırı olacak bu maddeyi iptal etse bile yüksek yargı üyelerinin geri dönüşü olmayacak.
Yeni üyelerini HSYK belirleyecek
Yargıtay ve Danıştay’ın yeni üyelerini ise HSYK belirleyecek. HSYK 5 gün içinde görev sürelerini sona erenlerden ‘uygun gördüklerini’ tekrar Yargıtay ve Danıştay üyesi olarak görevlendirecek. Kalanları ise ilk derece mahkemelerine, savcılıklara veya istinaf mahkemelerine gönderecek. Bürokrat kökenli Danıştay üyeleri ise yeniden seçilmezlerse kamuda uygun bir pozisyona atanacak.
YENİ DÜZENLEME MOĞULTAY’I ARATACAK
Yargıda siyasallaşma iddiaları 1993’te Tansu Çiller’in başkanlığında kurulan DYP-SHP hükümetlerinin SHP’li Adalet Bakanları Seyfi Oktay ve Mehmet Moğultay dönemlerini gündeme getirdi. İki bakan döneminde çok sayıda hakim ve savcı alınırken SHP’li Adalet Bakanı Mehmet Moğultay, ‘yargıya yandaşlarını dolduruyorlar’ eleştirisine cevap verirken, ‘siyasallaşma’ itirafında bulunmuştu. Moğultay, “Elbette kendi partililerimi alacağım. Sınavda MHP’lileri mi alacaktım?” demişti. Ancak Moğultay, yüksek yargı üyelerini görevden alacak bir girişimde bulunmamıştı.
