Gerçek Gündem'den Miray Tamer'in haberine göre, özellikle ekonomik krizin geniş kitlelerde yarattığı travma nedeniyle yaklaşık bir - bir buçuk yıldır kamuoyu araştırmalarında büyük bir erime yaşadığı görülen AKP hükümeti, seçimlere altı aydan az bir süre kala 'çalışmalarını hızlandırdı.'

Uzun yıllardır gündemde olan emeklilikte yaşa takılanlar (EYT), öğrenci affı ve 3600 ek gösterge düzenlemesi ile düşük ve orta gelirliye yönelik konut kampanyaları gibi konuları sandık arifesinde çözüme kavuşturmuş gibi görünen iktidar partisi, yargı aracılığıyla da rakiplerine karşı hamlelerini sürdürüyor.

Söz konusu adımların başında, şu an Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) üçüncü büyük partisi konumundaki HDP'yi kapatmak geliyor.

Bir dönem Kürt sorunuyla ilgili HDP'yle görüşmeler yürüten AKP, 7 Haziran 2015 seçiminde sandıktan tek başına iktidar olarak çıkamamış ve akabinde izlemeye başladığı 'güvenlikçi / milliyetçi' politikalarla birlikte çözüm masasını devirmişti. Aynı dönem MHP'yle ittifak kuran parti, kendisi de geçmişte kapatma davasıyla karşı karşıya kalmış olsa da geçtiğimiz yıl Devlet Bahçeli'nin çağrısıyla bahsi geçen yargı sürecini başlatmakta beis görmedi.  


Tabanı büyük ölçüde Kürtlerden oluşan partinin karşı karşıya kaldığı durum buyken, seçmenin AKP'ye karşı tutumu ne yönde?

Rawest Araştırma Genel Müdürü Roj Girasun, tespit ettikleri durumu Haziran 2018'deki sonuçlarla kıyasladığında şunları söyledi:

"Bölgede ve Türkiye'de AK Parti'den en yüksek oy kaybı Kürt seçmenden. Batı metropollerindeki Kürt seçmenlerin kopuşu daha fazla. Bölgede de önemli bir oy kaybı yaşıyor. Bölgede kendisine oy vermiş 100 Kürt seçmenden 25-30'u AK Parti'den kopmuş durumda."


Peki bu kitle başka bir partiye gidiyor mu, yoksa gri alanda mı kalıyor?

Girasun, kopan oyların birinci adresinin hem bölgede hem de Türkiye genelinde CHP olduğunu söyledi; DEVA Partisi'nin de bölgede Türkiye genelinin üzerinde bir oy aldığını kaydederken bu durumun nedenini şöyle anlattı:

"Seçmenler ideolojik olarak, kanaat olarak DEVA Partisi'ne yakın olsalar bile oy tercihi açısından CHP'yi tercih ediyorlar. Çünkü muhalefetin büyük parçası bugün CHP. Bu oyların CHP'ye akmasında DEVA Partisi ve Gelecek Partisi'nin de etkisi var. Onlar ortaya çıkmasaydı bu oylar CHP'ye aynı oranda kanalize olur muydu ya da Altılı Masa'da yer almasalardı Kürt seçmenlerin yönelimi bu kadar rahat olur muydu? Sanmıyorum açıkçası.

Bu iki partinin kurulması AK Parti'deki Kürt oylarının hareket etmesine sebep oldu. Hatta AK Parti ağacından düşmesine neden oldu, bunun meyvelerini CHP topladı."

AKP’den kopan Kürt oyları: 'DEVA ve Gelecek hareketlendirdi, meyvelerini CHP topladı' - Resim : 1


Son olarak seçim öncesi HDP'ye yapılacak Hazine yardımına geçici olarak bloke konulmasına karar verildi. Yani parti, tüm siyasi partiler arasında kendi payına düşen yaklaşık 180 milyon liradan yararlanamayacak.

HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar, davanın yaklaşık altı ay sonra yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimleri ertesine bırakılması için dün Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) başvuruda bulundu.

Partinin bu talebi kabul görmez ve HDP, seçim öncesi kapatılırsa ne olur? Rawest Araştırma Genel Müdürü, şöyle konuştu:

"Bu zaten parlamento seçimleri için konuşulan bir durum. Bir defa Erdoğan karşıtı oy verme davranışını cumhurbaşkanlığı seçimlerinde güçlendirir. O yüzden AK Parti ve Erdoğan'ın lehine görünmüyor. Öte taraftan parlamento seçimlerinde de HDP seçmenlerinin yüzde 90'ından fazlasının 'Partimizin işaret ettiğine oy veririz' seçeneğini ifade ettiğini görüyoruz yaptığımız araştırmalarda.

Cumhurbaşkanlığı seçimi ayağında ise HDP'nin altılı masadan çıkacak bir ortay aday üzerinde uzlaşabilmesinin yolunun çok açık olduğunu düşünüyorum. Uzlaşamamaları daha büyük bir sürpriz olur."


Son dönemde çok konuşulan senaryolardan biri de, partinin kapatılması durumunda HDP'nin aday göstereceği isimlerin DEVA Partisi listelerinden seçime girmesi ihtimali.

Girasun, bunun kendisine mantıklı geldiğini ancak zor gördüğünü söyledi ve handikapları şu şekilde özetledi:

"Şöyle, DEVA Partisi, merkez siyasi parti. Aslında dönüp baktığınız zaman DEVA'nın barajı aşma gibi bir problemi var. HDP de kapatılma ve iktidar tarafından sıkıştırılmayla karşı karşıya. Bu kazan - kazan gibi bir durumu ortaya çıkarabilir; ama bu iki siyasi partinin farklı gruplarla olan ittifakı... Sonuçta DEVA bir merkez parti ve bir merkez partinin içerisinde çok farklı gruplar oluyor. Sadece liberaller, Kürtler veya muhafazakar demokratlar değil, milliyetçilerden tutun birçok kesim var. 'Sadece Kürt meselesiyle anılır olmak bir merkez parti için handikap olabilir' vs; bunu düşünen bir kesim var.

HDP içinde bir sosyalist blok var, HDP'nin geldiği geleneğin kendisi bu ittifaka yanaşmış bir siyasal gelenek değil. Geçmiş dönemde SHP'yle yapmış ama muhafazakar gelenekle çok ittifakı olan bir siyasi parti değil. Kabaca başta HDP'nin sıkışmışlığı aşmak adına DEVA'yla ittifakı faydalı olabilir, DEVA'nın barajı aşması için faydalı olabilir. Ama dediğim gibi, handikapları var."


Öte yandan seçim sürecine girilmesiyle birlikte kamuoyu araştırma şirketlerinin yayınladığı anketlerin sayısı da arttı ve bunların çoğunda, HDP'nin sınırlı da olsa bir düşüş yaşadığı görülüyor.

Girasun, bu durumu kendi çalışmalarında da tespit ettiklerini belirtti: "Barajı aşma motivasyonunun ortadan kalkmasıyla alakalı. Baraj riski ortadan kalkınca seçmenler oylarının daha etkili olabileceği bir yere doğru kayıyorlar. Bu da genelde CHP oluyor. Kentte sosyal demokratlar ve Kürt Aleviler, son seçimde HDP'ye oy veren bu iki kesim bugün CHP'ye yönelmiş gibi bir izlenim ediniyoruz."