AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi (ODIHR) sözcüsü Thomas Rymer, Yüksek Seçim Kurulu(YSK) Başkanı Sadi Güven ile heyetin görüşememesi hakkında yorum yapmaktan kaçındı, “eminiz YSK ile görüşmelerimiz devam edecektir.” dedi.
‘YSK İLE GÖRÜŞMELERİMİZ DEVAM EDECEK’
IPA’nın sorularını cevaplayan Thomas Rymer geçen haftaki YSK görüşmesine ilişkin, “YSK’nın tüm üyelerinin görüşmede olmayışına ilişkin fikir yürütmeyeceğiz ancak kurul ile faaliyetlerini öğrenme ve seçim yönetiminin çalışmalarını değerlendirmek üzere görüşmelerimiz olacak ve eminiz bu görüşmeler heyetin görev süresince devam edecek.” dedi.
‘BOŞA ÇENE ÇALIYORUZ’
Geçen hafta YSK ile görüşmeye giden ODIHR heyeti Başkan Sadi Güven ve 6 üye ile görüşememişti. Güven, “ne desek AGİT dinlemiyor. Boşa çene yoruyoruz. Sonunda yine bildiklerini okuyor” gerekçesiyle boykot kararı almış 6 üye ile birlikte toplantıya katılmamıştı.
4 üye ile görüşen ODIHR heyeti, sandık taşıma kararı, YSK kararlarına yargı yolunun kapalı oluşu, SEÇ-SİS sisteminin güvenilirliği ve mühürsüz oy kullanmaya yönelik kaygılarını YSK ile paylaştı.
Sadi Güven’in heyet ile görüşmeyi “boşa çene yoruyoruz” diyerek reddetmesinin ODIHR gözlem ekibinin varacağı sonuç ve bulguları değersizleştirme çabası olarak görüyor musunuz sorusuna Rymer, “Birisinin bir şeyi ne niyetle yaptığını değerledirmek bize düşmez. Bizim için önemli olan heyetin sağlıklı, kapsayıcı, dengeli ve tarafsız bir değerlendirme yapabilmesi için gerekli bilgiye erişiminin olmasıdır.” yanıtını verdi.
‘SÜRECİ BÜTÜN YÖNLERİYLE İZLİYORUZ’
Seçim kanununda yapılan son değişiklikler ve YSK’nın tartışmalı kararları göz önünde bulundurarak Türkiye’de adil ve şeffaf bir seçim yapılması için gerekli önlemlerin alındığına inanıyor musunuz sorusuna ise ODIHR sözcüsü, “Seçim sürecini, kanunlar ve düzenlemeler dahil olmak üzere bütün yönleriyle gözlemliyoruz. Sürecin her hangi bir yönünü doğru değerlendirebilmek için önce pratikte uygulamasını görmemiz lazım. Bir şey söylemek için henüz erken, tüm seçim sürecini değerlendirebilecek durumda olmalıyız.” yorumunu yaptı.
20 Nisan’da ilan edilen erken seçim kararı sonrası Türkiye’ye davet edilen AGİT heyeti 8-10 Mayıs’ta yaptığı görüşmeler sonrası muhatapların dile getirdiği endişeler doğrultusunda ihtiyaç tespit raporu çıkarmıştı.
ENDİŞELER: OHAL, SANDIK KURULLARI, GÜVENLİK VE MEDYA
Raporda; Olağanüstü Hal(OHAL) altında seçime gidilmesi, seçim kanununda yapılan değişiklikler, sandık kurullarının yeniden yapılandırılması, valilere verilen yeni yetkiler, sandıkların taşınması, kampanya yapma önündeki engeller, adayların eşit şartlarda kampanya yürütebilmesi, basındaki yayınlar ve kaynakların yanlı kullanılması gibi çekinceler yer aldı.
TÜRKİYE’YE GELEN EN KALABALIK GÖZLEM HEYETİ
Ön rapor sonucu ODIHR 12 kişiden oluşan çekirdek ekibin yanı sıra 22 kişilik uzun süreli gözlem heyeti ve 350 de seçim günü görev alacak gözlemci olmak üzere şimdiye kadarki en kalabalık heyetini Türkiye’ye gönderme kararı aldı. Uzun süreli gözlem heyeti Türkiye’nin farklı illerinde seçim kurulları, siyasi parti ve STK temsilcileri ile görüşmelere başladı.
‘ÖNCEKİ TAVSİYELERİMİZ DİKKATE ALINMADI’
ODIHR ön raporunda önceki seçim gözlemlerinde elde edilen bulgu ve tavsiyelerin dikkate alınmadığı da not edildi.
Kalabalık gözlem heyetinin yanı sıra AGİT Parlamenterler heyeti de Türkiye’de temaslarda bulunmuş, vekiller Selahattin Demirtaş’ı cezaevinde ziyaret etmişti.
İspanyol Ignacio Sanchez’in başkanlık ettiği heyetin izlenimleri arasında öne çıkan en büyük endişe seçim güvenliği ve medyanın tutumu oldu.
