Bir zamanlar ‘tarım ülkesi’ olarak bilinen Türkiye, Afrika’da arazi kiralıyor.  Daha önce Sudan’da 99 yıllığına, 780 bin dönümlük tarım arazisi kiralayan Türkiye, başka bir Afrika ülkesi olan Nijer’den kiralanacağı duyurulmuştu. 

Nijer’de 1 milyon hektarlık alan kiralayan Tarım İşleri Genel Müdürlüğü (TİGEM)'in projesini soran CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, iki farklı bakanlıktan iki farklı cevap aldı. 

 Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Proje çalışmaları devam ediyor.” derken, Tarım Bakanı Bekir Pakdemirli ise ‘böyle bir anlaşmanın olmadığını’ söyledi.

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nün 2014 yılında Sudan ile yaptığı tarımsal işbirliği anlaşması kapsamında bu ülkede faaliyete geçilmesi planlanan tarım ürünleri üretimiyle ilgili çalışmaların akıbetinin açıklanması için hem Tarım ve Orman Bakanlığı’na hem de Dışişleri Bakanlığı’na ayrı ayrı soru önergeleri yöneltti. Gürer, her iki Bakanlığa verdiği soru önergelerinde, ayrıca Nijer ile de yapılacağı açıklanan tarımsal anlaşmanın detaylarının açıklanmasını istedi.

Fethi Gürer, Dışişleri Bakanlığı’na yönelttiği soru önergesinde Sudan’dan sonra Nijer’den de tarım arazisi alınacağının kamuoyuna yansıdığına dikkati çekti. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu tarafından, “Sudan’ da kiralanan arazi için her yıl yapılan ödeme miktarı ne kadardır? Ürün yetiştirilmesi sağlanmış mıdır? Sudan’da halen işin yürütülmesi için görevlendirilen personel var mıdır? İlk üretilen ürün ülkemize ne zaman gelecektir? Sudan’a göre daha uzak sayılan Nijer’de üretilecek ürünler hangileridir? Arazi için kiralama bedeli ödenmekte midir?” gibi soruları cevaplamasını istedi.

Soru önergesine cevap veren Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Türkiye ile Sudan arasında tarımsal üretimin ve ticaretin geliştirilmesi amacıyla 28 Nisan 2014 tarihinde ‘İkili Tarımsal İşbirliği ve Ortaklığına İlişkin Anlaşma’ imzalandığını hatırlattı. Çavuşoğlu, “Söz konusu işbirliği kapsamında zirai faaliyetler için öngörülen arazi tahsisi Sudan’da yaşanan iç gelişmeler nedeniyle henüz gerçekleşmemiş ve faaliyete başlanmamıştır.” dedi. Nijer’de tarım işbirliği projesi çerçevesinde çalışmaların devam ettiğini söyledi.

CHP Milletvekili Gürer, benzer sorulardan oluşan bir soru önergesini de Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ye yöneltti. Bekir Pakdemirli, Gürer’in soru önergesine verdiği cevapta, “Nijer ile yapılmış olan bir tarım anlaşması bulunmamaktadır.” ifadelerini kullandı.

Ömer Fethi Gürer ise aynı soruya iki bakan tarafından farklı yanıtlar verilmesinin düşündürücü ve bir o kadar da üzüncü verici olduğunu belirtti. Gürer, “Dışişleri Bakanı Nijer’de hayata geçirilecek tarımsal projenin detaylarını rakamlar vererek açıklarken, Tarım ve Orman Bakanı, projeden haberi yokmuş gibi ‘Nijer ile yapılmış bir tarım anlaşması bulunmamaktadır’ ifadeleriyle sorumuzu geçiştirmeye çalışmasına anlam veremedik. Dışişleri Bakanlığı’nın başka bir ülke ile yaptığımız anlaşma ya da bu ülkede yapılacak bir tarımsal projeyi detaylarıyla ortaya koyarken, Tarım Bakanı’nın böyle bir projeden haberdar olmaması kabul edilemez. Bu tutum, devlet ciddiyetine yakışmamaktadır.” diye konuştu.