ABD toprağı olsa da eyalet statüsünde sayılmayan Porto Riko içişlerinde özerk bir bölge.
Atlantik Okyanusu'ndaki ada ülkesi Porto Riko, statüsünün değişmesi halinde "ABD'nin en yoksul eyaleti" olacak ve ülkede yaşayan çok sayıda kişi sosyal yardım için ayrılan federal ödeneklerden yararlanma hakkı kazanacak.
Ancak muhalefetin boykot ettiği referandumda seçmenlerin yalnızca yüzde 23'ünün geçerli oy kullanması tartışma yarattı.
Hukuksal bağlayıcılığı da olmayan referandumda sandığa gidenlerin yüzde 30'unun da boş veya geçersiz oy kullandığı açıklandı.
Amerikalı Kongre üyelerinin ise Porto Riko'ya eyalet statüsü vermek için istekli olmayacakları düşünülüyor.
Buna en önemli neden olarak, Demokrat Parti'ye yakın bir seçmen çoğunluğunun yaşadığı Porto Riko'nun eyalet statüsü alması durumunda, Kongre ve Senato'ya sokacağı temsilcilerle, buralardaki dengeyi Demokratlar yönünde değiştireceği ve Cumhuriyetçilerin mevcut çoğunluklarını kaybetmek istememeleri gösteriliyor.
Ayrıca eyalet statüsü kazanması halinde Porto Riko'ya yüklü miktarda federal fon aktarılması gerekecek.
Ekonomik krizin sürdüğü Porto Riko'nun borcu yaklaşık 72 milyar dolar.
Neden bir referandum çağrısı yapıldı?
Porto Riko Valisi Ricardo Rossello, seçim döneminde ülkenin ekonomik problemlerini çözmesi gerektiğini söylemiş, "ABD'ye tam eyalet statüsü ile bağlanma" vaadi ile kampanya yürütmüştü.
Halkı ABD vatandaşı olmasına karşın ülke, eyalet statüsünde olmaması nedeniyle, ABD'nin iflas koruma koruma yasalarından da yararlanamıyor.
Eyalet olmak neyi değiştiriyor?
Tüm Porto Rikolular doğuştan ABD vatandaşı sayılıyor ve ABD ana karasında da sınırlama olmadan yaşama hakkına sahipler ancak Başkanlık seçimlerinde oy kullanamadıkları gibi parlamenter düzeyinde Kongre'de de temsil edilmiyorlar.
Eyalet statüsü kazanmaları halinde, Porto Rikolular 50 ABD eyaletinde geçerli sosyal yardım haklarına sahip olacak.
Bunun yanında ada halkı federal gelir vergisini de ödemek zorunda kalacak.
