Associated Press haber ajansına konuşan iki Amerikalı yetkili bu kişinin ismini ikinci sınıf rütbeli Travis King olarak açıkladı. King'in saldırı suçlarından tutulduğu Güney Kore'deki hapishaneden yeni serbest bırakıldığı belirtildi. Askerin ABD'de de başka disiplin suçları olduğu sanılıyor.
20'li yaşlarındaki askere Teksas'taki Fort Bliss üssüne dönmek üzere havaalanına kadar eşlik edildiği ancak askerin uçağa binmektense havaalanından ayrılarak Kore sınırındaki Panmunjom köyüne giden bir tura katıldığı ve sınırı kendi isteğiyle, izinsiz olarak geçtiği belirtildi.
Bu durumun Washington'un nükleer silah sahibi ülke ile ilişkilerinde yeni bir krize neden olmasından endişe ediliyor.
Savunma Bakanı Austin: "Gözaltında olduğunu sanıyoruz"
Savunma Bakanı Lloyd Austin, asker için kaygı duyduğunu dile getirdi. Austin, basın toplantısında "Hala öğrenmeye çalıştığımız birçok şey var. Kuzey Kore'de gözaltında olduğunu sanıyoruz ve durumu yakından takip ederek soruşturuyoruz. Ayrıca askerin yakın akrabalarını bilgilendiriyoruz" dedi.
Beyaz Saray Sözcüsü Karine Jean Pierre ise Pentagon, Dışişleri Bakanlığı ve Birleşmiş Milletler'deki yetkililerin daha fazla bilgi toplamak ve konuyu çözmek için çalıştıklarını kaydetti.
Amerikalı yetkililer, Reuters'a askerin neden Kuzey Kore'ye kaçtığının belli olmadığını belirtti. Bir yetkili, askerin kaçtığı sırada gözaltında olmadığını söyledi.
Kuzey Kore'nin askeri ne süreyle tutacağı belli değil. Ancak uzmanlar, olayın Kuzey Kore için önemli bir propaganda olabileceği görüşünde.
Eski bir Amerikalı yetkili ve Kuzey Kore uzmanı Victor Cha, "Geçmişten beri Kuzey Kore bu kişileri, zorla yaptırılan itiraflar ve diletilen özürlerden sonra propaganda amacıyla aylarca olmasa da haftalarca tutuyor" diye konuştu.
Uzman, bazı durumlarda bir Amerikalı yetkili ya da eski yetkilinin Kuzey Kore'ye giderek tutuklunun serbest bırakılmasına ara buluculuk etmesi gerektiğini söyledi.
Gözaltı, Beyaz Saray'in Hint-Pasifik Koordinatörü Kurt Campbell'in Seul'de Güney Koreli yetkililerle Kuzey'in nükleer programı sırasında üst düzey görüşmeler yaptığı sırada geldi.
Merkezi Washington'da bulunan 38 North adlı gözlem projesinin başkanı Jenny Town, uzmanın Kuzey Kore'ye gönüllü geçmiş görünüyor olmasının önemli olduğuna dikkat çekti.
Uzman, "Bu bir tutuklama vakası değil, ancak Kuzey Kore'nin onu ilticacı olarak kabul edip etmeyeceği önemli. Son taraf değiştiren Amerikalı reddedilerek geri gönderilmişti" dedi. Town'un sözünü ettiği kişi, Teksas'ın El Paso kentinden Arturo Pierre Martinez'di. Martinez, 2014'te Kuzey Kore'ye girerek ABD politikasını kınayan bir konferans vermişti.
Uluslararası toplumun tecrit ettiği Kuzey Kore'ye iltica vakalarının sayısı oldukça az. Ancak Kuzey Kore'de geçmişte de Amerikalılar gözaltına alındı.
Travis King son beş yılda Kuzey Kore'de gözaltına alınan ilk Amerikalı oldu.
Askerden arındırılmış bölgeyi denetleyen Birleşmiş Milletler Komutanlığı, sınırı geçen kişinin kimliğini "Bir tur esnasında izni olmaksızın sınırı geçen bir Amerikan vatandaşı" olarak açıklamıştı. Açıklamada Amerikalı'nın gözaltında olmasının olası olduğu belirtilmiş ancak başka ayrıntı verilmemişti.
Olay, ABD nükleer silahlı balistik füze denizaltısının Kuzey'e uyarı amacıyla Güney Kore'ye gittiği bir dönemde yaşandı.
"Ortak Güvenlik Bölgesi'nde tura katılmıştı"
Sınırı geçerek Kuzey Kore'ye giren ve gözaltına alındığı sanılan bu kişinin 1950-1953 savaşının sona ermesinden bu yana iki Kore'yi birbirinden ayıran askerden arındırılmış sınır bölgesinde yer alan Ortak Güvenlik Bölgesi'ne düzenlenen bir tura katıldığı belirtildi. Burada Kuzey ve Güney Kore'nin askerleri nöbet tutuyor.
BM Komutanlığı, Twitter'dan yaptığı açıklamada "Kore Halk Ordusu'ndaki mevkidaşlarımızla birlikte sorunu çözmek için çalışıyoruz" denildi.
Güney Kore'deki ABD ordusu (USFK) ve BM Komutanlığı sözcüsü Albay Isaac Taylor, bu kişinin ABD Ordusu askeri veya USFK üyesi olup olmadığını doğrulamayı reddetti ve BM Komutanlığı açıklamasına ekleme yapmadı.
Reuters'a yaptığı açıklamada Taylor, "Hala konuyu ve olanları araştırıyoruz" dedi.
ABD Dışişleri Bakanlığı ABD vatandaşlarına, gözaltı ve uzun süreli tutuklanma riskleri nedeniyle Kuzey Kore'ye girmemeleri uyarısı yapıyor.
Bu yasak 2015 yılında Amerikalı üniversite öğrencisi Otto Warmbier'ın ülkeye düzenlenen bir tur sırasında gözaltına alınmasının ardından yürürlüğe girdi. Warmbier, Kuzey Kore'den koma halindeyken bırakılması ve ABD'ye getirilmesinden günler sonra 2017'de hayatını kaybetmişti.