ABD Başkanı Donald Trump’ın Türkiye’nin Rus yapımı S-400 hava savunma sistemleri alma kararı konusunda yaptığı açıklamalar Amerikan siyasetinde yankı uyandırdı. Türkiye’ye karşı yaptırım tasarılarından birinin mimarı olan Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Eliot Engel, Trump ile Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan arasında yapılan görüşmeye tepki gösterdi. Demokrat siyasetçi, Trump’ın ‘Türkiye’ye yaptırım uygulanmayacağını’ söylediği belirtilen görüşme hakkında, “ABD’nin ulusal güvenliği tehlikeye atılıyor” çıkışı yaptı.
‘YAN YANA OLMAZ, NOKTA’
Engel’in yazılı açıklamasında şu ifadeler yer aldı: “Rus silahları alması halinde Türkiye’ye yaptırım uygulanmayacağı yönünde Başkan tarafından verildiği belirtilen söz, NATO’yu ve bizim kendi ulusal güvenliğimizi tehlikeye atıyor. Türkiye, hassas NATO ve Amerikan sistemleri ile gelişmiş bir Rus hava savunma sistemini yan yana işletemez, nokta. Cumhurbaşkanı Erdoğan bunun sonuçları olacağını bilmeli.”
‘BÜTÜN PİLOTLARIN HAYATI RİSKE GİRER’
Demokrat siyasetçi, Kongre’nin yaptırımlardan vazgeçmeyeceğini vurgulayarak, Trump’ı Amerikan pilotlarının güvenliği üzerinden eleştirdi: “Kongre, Dışişleri Bakanlığı, Savunma Bakanlığı ve ABD hükümetinin geri kalanı açıkça belirtti: Eğer Türkiye S-400 alırsa, F-35 almaması, F-35 programından çıkarılması gerekir; ve yaptırımlarla karşılaşacaktır. Eğer Türkiye S-400 ve F-35’leri çalıştırırsa, gelecekteki bütün Amerikan ve müttefik F-35 pilotlarının hayatlarını riske atacaktır. Başkan Trump bu uçakları uçuran erkekler ve kadınların tarafında yer almalı; iktidardaki kontrolünü sürdürmek için gözünü karartmış bir Türk otokratın değil.”
‘KİMSE ERDOĞAN’I ZORLAMADI’
Açıklamasına “Kimse Erdoğan’ı Vladimir Putin’le yakınlaşmaya zorlamadı” diye devam eden Amerikalı siyasetçi, ABD’nin Türkiye ile birlikte çalışmaya her zaman istekli olduğunu ve Amerikan hava savunması ekipmanı teklif ettiğini savunarak, “Erdoğan oyun oynamayı bırakmalı ve Batı’yla Rusya arasında bir tercih yapmalı” dedi.
‘DEMOKRASİ ELEŞTİRİSİ GETİRMEK YERİNE…’
Engel açıklamasına, Türkiye’ye yönelik bir demokrasi eleştirisi ile son verdi: “Son olarak, Trump diktatörlerle her zaman yaptığı gibi, otoriter bir lidere karşı demokrasinin, insan haklarının, hukukun üstünlüğünün ve basın özgürlüğünün altını oyduğu için sesini yükseltme fırsatını kaçırdı. Başkan kendi ülkesinin tarafını tutmalı, bizim güvenliğimizi riske atan demokrasi düşmanlarının değil.”
NE OLMUŞTU?
Türkiye’nin S-400 alma kararı nedeniyle ABD’de yasa gereği yaptırım kararlarının devreye girmesi beklenirken, Trump G20 zirvesinde Erdoğan’la yaptığı görüşme sonrasında Türkiye’ye hak verdiğini söylemişti. Erdoğan da Trump’ın ikili görüşmede kendisine, ‘yaptırım dayatılmayacağını söylediğini’ belirtmişti. Ancak Beyaz Saray’dan görüşmeye ilişkin yapılan açıklamada daha farklı bir ton kullanılmış, Amerikan basınında da Trump’ın Kongre’nin yaptırım kararını engelleme yetkisinin kısıtlı olduğuna dikkat çeken makaleler yayımlanmıştı.
