DW Türkçe'den Burcu Karakaş, yaptırım krizi öncesi başlayan zamların giderek arttığı piyasaların nabzını tutarken markette insanların aldıkları ürünlerin fiyatları karşısında kısa süreli şaşkınlık yaşadıklarını söylüyor.

Ek vergi konan ürünlerden biri, sert kabuklu meyveler. DW muhabiri, kuru kahveci ve kuruyemişçi olarak çalışan Hürrem Bey'in durumdan şikayetçi olduğunu aktarıyor:

"Ben üç aydır zarar ediyorum. Üç aydır kirayı ve masrafı cebimden ödüyorum. Bir ay daha öderim ama Eylül ayında düzelir inşallah. Yoksa cebimdeki para bitecek kızım. Ben buraya sürekli cebimden para koyuyorum."

Kriz nedeniyle satışların bir süredir azaldığını, alanın yine aldığını ama daha az almak zorunda kaldığını söyleyen esnaf, dükkanında sattığı badem ve cevizlerin ABD'den geldiğini, yeni vergiler nedeniyle satın aldığı ülkeyi değiştirmek zorunda kalacağını kaydediyor:

"ABD'den geleni satmacağız da Ukrayna'dan, Romanya'dan geleni satacağız. Tıkır tıkır kırılan cevizi satmayacağız da, kafasına vurulanı satacağız. İspanya'dan gelen badem de var ama lezzeti yok. Gerekirse oradan da alırım."

Ekonomist Dr. Özlem Albayrak, ek vergi getirilen pirinç ya da kuruyemiş gibi gıda ürünlerinin piyasada alternatiflerinin olduğunu söyleyenlerden. Albayrak, "Asıl soru, Türkiye gibi bir ülkenin neden ABD'den pirinç ya da kabuklu meyve ithal ettiği olmalı" görüşünü dile getiriyor.

İstanbul'un Beşiktaş semtinde kozmetik dükkanı sahibi olan ve ismini vermek istemeyen bir kadın işletmeci, ABD menşeili kozmetik ürünlerinin büyük alışveriş merkezlerinde satıldığını ve alıcısının da orta üst sınıf olduğunu söylüyor.

Alkollü içkiler de ek vergiden nasibini alan ürünlerden. Viski ve bira bunların başında geliyor. Tekel bayii sahibi ismini vermek istemeyen bir genç adam, dükkanında ABD, Almanya ve Belçika'dan ithal edilen biralara halen azımsanmayacak sayıda talep olduğunu ancak son dönemde satışların azaldığını ifade ediyor:

"Normalde dört tane ABD menşeili bira içen şu an iki tane içiyor. Ama içen yine de içiyor. Sigara markasını değiştirene de ben denk gelmedim."

Kırtasiye dükkanı olan bir çift ise "Külliyen zarardayız. Ya fotokopi çekiyoruz ya da çıktı veriyoruz" diyor. ABD menşeili ürün satmamalarına rağmen dolardaki artışın onları da kaçınılmaz olarak etkileyeceğini söylüyorlar.