ABD Anayasa Mahkemesi’ndeki Halkbank davasından nasıl bir karar çıkacak?

⏱ Okuma Süresi 3 dk•Yayınlanma Cuma, Ocak 20 2023

ABD’deki birçok ulusal hukuki görüş ayrılıklarını aldığı kararlarla yönlendiren Anayasa Mahkemesi, Halkbank davasıyla birçok ülkeyi de bundan sonra ilgilendirebilecek uluslararası bir karar alacak.

ABD Anayasa Mahkemesi’ndeki Halkbank davası Türkiye kadar ABD’yi ve Amerikan hukukunu da yakından ilgilendiriyor. Anayasa Mahkemesi’nin alacağı kararla ceza davalarının “Yabancı Devlet Dokunulmazlığı Yasası” (FSIA) kapsamına girip girmediği netlik kazanacak. Karar, daha önce mahkemelerde alınan ve gelecekte alınacak kararlar için emsal teşkil edecek.

Anayasa Mahkemesi kararını ne zaman açıklayacak?

ABD Anayasa Mahkemesi’nde görüşülen bir dava dosyasıyla ilgili kararın tam olarak ne zaman verilmesi gerektiğine dair herhangi bir kural yok. Ancak oybirliğiyle alınan kararlar, oyçokluğu ile alınan kararlara göre daha erken açıklanıyor.

Bir kararı kesinleştirmek için gereken süre, yargıçların ne kadar bölünmüş olduğuna, görüşü hangi yargıcın yazdığına ve mahkemenin programı dahil çeşitli faktörlere bağlı.

Anayasa Mahkemesi’nde bir davayla ilgili yapılan duruşma sonrasında, mahkeme heyeti müzakere aşamasına geçiyor. Yargıçlar, davayı fiilen karara bağlamak için ‘konferans’ olarak bilinen karar toplantısını yapıyor.

Kararın halka açıklanmasından önce yargıçların çoğunluğunun bu kararı imzalaması gerekiyor. Oybirliği saklanılmamışsa, itiraz eden yargıç isterse karara şerh koyabiliyor.

“En geç Temmuz ayında açıklanabilir”

Hiçbir karar, açık yargılamada verilmedikçe veya en azından halka açıklanmadıkça, ABD Anayasa Mahkemesi’nin resmi görüşü olarak kabul edilmiyor. Tüm prosedür tamamlandıktan sonra Anayasa Mahkemesi kararını gerekçeli olarak açıklıyor.

Bazı hukukçular gerekçeli kararın birkaç ay içinde açıklanacağı, bazı hukukçular da mahkeme tatile girmeden en geç Haziran ya da Temmuz ayında duyurulabileceğini belirtiyor.