Hükümet, Bireysel Emeklilik Sistemi'ni (BES) zorunlu hale getiriyor. 45 yaş altındaki 13 milyon çalışandan yakında aylık en az 100 TL BES kesintisi yapılacak. İsteyen 6 ay sonunda sistemden ayrılacak. Ayrılmak isteyenlerin paralarından önemli oranlarda kesinti yapılacak.

6 ay sonra sistemden ayrılmak isteyenlere, 10 yıl dolmadan çıkıldığı için devlet katkısı verilmeyecek. Ayrıca çalışanlardan giriş aidatı kesintisi yapılacak. 6 ayda maaşından 600 lira kesilen çalışanlara, yaklaşık 550 TL'lik kesinti sonrası 50 TL ödeme yapılması bekleniyor.

Bireysel emekliliğin iptali durumunda stopaj, giriş aidatı, devlet katkısı kesintileri yapılıyor. Stopaj kesintisi katılımcının birikimi üzerinden değil, birikimine yansıyan getiriler üzerinden yapılıyor. Bireysel emeklilikte 10 yılı doldurmadan sistemden ayrılanlardan getiri üzerinden yüzde 15, 10 yılı doldurmuş fakat emekliliğe hak kazanmadan sistemden ayrılanlardan ise getiri üzerinden yüzde 10 oranında stopaj kesintisi yapılıyor. Sistemden emekli olunması halinde de stopaj kesintisi yüzde 5 olarak yansıyor.

Bireysel emeklilik sistemine girişte brüt asgari ücretin yüzde 10'u kadar sisteme giriş aidatı alınabiliyor. Bu para peşin alınabildiği gibi taksitle de tahsil edilebiliyor. Sistemden çıkanlardan bu para tahsil ediliyor. Sistemde 10 yılını dolduranlardan giriş aidatı kesintisi yapılmıyor.

Tam devlet katkısı almak için sistemde 10 yıl kalınması gerekiyor. Bireysel emeklilikten 3 yıldan önce çıkılması halinde hesapta biriken devlet katkısı tutarından herhangi bir şey alınamıyor. 3-6 yıl arasında sistemden çıkılması halinde hesaptaki devlet katkısı tutarının yüzde 85'i kesiliyor. 6-10 yıl arasında BES'ten çıkılması halinde devlet katkısı kesinti oranı yüzde 65'e iniyor. Devlet katkısının tamamını almak için 10 yılı doldurup emekli olmak gerekiyor.

İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı Dr. Sadettin Orhan, BES'e zorunlu dahil edilen çalışanların 6 ay sonra sistemden ayrılmak isteseler de paralarını iki ay sonra alabileceklerini söyledi. Mevcut bireysel emeklilik sisteminden çıkanlara çok ciddi kesintiler yapıldığını hatırlatan Orhan, yeni düzenleme yapılmazsa ayrılanların eline çok cüzi miktarda bir para geçeceğini kaydetti. 6 ay sonrasında çıkmak isteyen asgari ücretlinin parasının pul olacağını dile getirdi. Başta asgari ücretli olmak üzere çalışanların mağdur edilmemesi için kesintilerin kaldırılması gerektiğini ifade etti.

Bu düzenlemenin bankalara cansuyu vermek için yapıldığını belirten Orhan, sistemden çıkmak isteyenleri caydırmak için ciddi kesintilerin bulunacağını kaydetti. 10 yıl sistemde kalanların da paralarını 56 yaşında alabileceklerini dile getirdi.

Bireysel emeklilik sistemi ile ilgili vatandaşların karşılaştığı çok sayıda sıkıntı bulunuyor. İşte onlardan, bir şikayet sitesine yansıtılanlardan sadece birkaçı: 

1) Bireysel emekliliğe bankanın ısrarı üzerine kayıt yaptırdım, her ay hesabımdan 200 lira çekiyorlardı, dondurdum. Şu anda işlerimin iyi gitmemesi üzerine iptal ettirip paramı istedim. 1050 TL toplanmış. 550 TL hesap kesintisi yaparak 45 TL bana iade edeceklerini söylediler.

2) Asgari ücretle çalışıyorum. Birikim yapayım derken zarar ettirildim. Biriken miktar 1500 TL ve bundan 550 TL kesinti yaparak beni mağdur ettiler.

3) Aldığım bireysel emeklilik ürününden memnun kalmadığım için iptalini ve ödediğim paranın tarafıma iadesini ilettim. Yatırdığım 770 TL civarındaki paranın bana sadece 220 TL'sini ödeyeceklerini gerisinin kesileceğini söylediler.

4) Her ay yatıracağım 150 TL için belirli bir zamana kadar 12-13 TL gibi masraf ya da bir işlem ücreti olacağı söylendi. İşlerimizin durgunluğu nedeniyle bireysel emeklilik sisteminden çıkmak istedim. Yatırdığım para yaklaşık 700 TL civarı. Bana zamanından önce iptal ettiğim için 2 TL gibi tutarı geri alacağımı söylediler.