İslam İşbirliği Teşkilatı Olağanüstü Zirvesi, saat 08.30’da Dışişleri Bakanları toplantısıyla başladı. Toplantının açılış konuşmasını ev sahibi olarak Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu yaptı. Toplantıda Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan da konuştu.

Ben yaptım oldu demekle bu dünyada hiçbir şey olmuyor. Siz tek başınıza böyle bir karar alabilirsiniz ama dünya sadece sizden ibaret değil. Sadece BM'nin bugün üyesi, 196 üye var. Bütünüyle bu karar içerisinde, şüphesiz ki ben 196 dünya ülkesinin buna tavır koyacağına inanıyorum.

Hepimizin geleceğini ilgilendiren bu duruma seyirci kalamayız. Amerika’nın Kudüs kararı, uluslararası hukuku çiğnemenin yanında, medeniyetimize de indirilmiş ağır bir darbedir.

Barışı isteyenlerin değil, barışı imkansız hale getirenlerin yanında duran Amerika Birleşik Devletleri, terörizmle yoğun mücadelenin yürütüldüğü böyle bir dönemde tüm fanatiklerin ekmeğine yağ sürmüştür.

Kudüs'ün mahremiyetini hiçe sayan kararları alanların Kudüs'ten alacakları çok dersler vardır.

Ben yaptım oldu demekle bu dünyada hiçbir şey olmuyor. Siz tek başınıza böyle bir karar alabilirsiniz ama dünya sadece sizden ibaret değil. Sadece BM'nin bugün üyesi, 196 üye var. Bütünüyle bu karar içerisinde, şüphesiz ki ben 196 dünya ülkesinin buna tavır koyacağına inanıyorum.

Hepimizin geleceğini ilgilendiren bu duruma seyirci kalamayız. Amerika’nın Kudüs kararı, uluslararası hukuku çiğnemenin yanında, medeniyetimize de indirilmiş ağır bir darbedir.

Kudüs’ün tüm inançlar için taşıdığı öneme saygı duyan Sayın Papa’ya, adil bir barış için gayret eden aklıselim sahibi Musevilere, tahkir edilseler de muhkem duruşlarından taviz vermeyen herkese teşekkür ediyorum. Bölgemizde ve Kudüs'te barış ancak her kesimden, her milletten, her inançtan ahlaklı dürüst ve adil insanların çabasıyla sağlanacaktır.

İslam ülkeleri olarak başkenti Kudüs olan, egemen ve bağımsız Filistin devleti talebinden asla vazgeçmeyeceğiz. Uluslararası hukuka, hakkaniyete sahip çıkan ülkeleri, Kudüs'ü Filistin devletinin işgal altındaki başkenti olarak tanımaya davet ediyorum.

Buradan bir kez daha ifade ediyorum ki Kudüs bizim kırmızı çizgimizdir. Henüz Filistin devletini tanımamış olan ülkelerin artık bu önemli adımı atmaları, bölgede aklı selimi ve adaleti ayakta tutacak bir dengenin sağlanabilmesi açısından şarttır. İslam ülkeleri olarak Filistin devletinin diplomatik sahada tam temsili konusunda daha güçlü bir irade ortaya koymalıyız. Bugün buradan bunun çıkması gerekmektedir. İİT Dönem Başkanı sıfatıyla ABD'yi, attığı bu son derece yanlış, provakatif ve hukuk dışı adımdan bir an evvel geri dönmeye davet ediyoruz.

İslam İşbirliği Teşkilatı'nda (İİT) konuşan Filistin lideri Mahmud Abbas "ABD Başkanı Donald Trump sanki dünyada tek karar sahibi kendisi gibi davranıyor. Ama bu kez ABD ile birlikte hareket eden ülkeler bile ABD'nin yanında durmadı" dedi.

İngiltere 100 yıl Siyonist harekete böyle bir söz verdi. Bu söz hak etmeyenlere karşı verilmiş bir sözdü. İngiltere kendine ait olmayan bir toprağı, Filistin toprağını heba etti. İngiltere bunu yaparken en ana partneri ABD idi.

Trump Kudüs'ü İsrail'e hediye olarak takdim ediyor. Sanki dünyada tek karar veren kendisiymiş gibi davranıyor. Ama bu kez ABD ile birlikte hareket edenler dahi yanında yer almadı. Bütün dünyada ülkeler doğudan batıya, Kanada, İngiltere ve Avustralya dahil kimse Trump'ın yanında yer almadı.

Kudüs'ün işgaline karşı çıkmak için birlikteyiz. ABD, bütün insanlığın vicdanını zedeleyecek bir karar almıştır. İşgal altındaki Filistin'in devlet olarak tanınması için çaba harcamalıyız.

BM kararına göre hiçbir ülkenin büyükelçiliğini Kudüs'e yerleştirmesi yasal değildir.

ABD artık (İsrail-Filistin) barış sürecinde ara bulucu vasfını yitirmiştir.

Kudüs hem Müslümanların hem Hristiyanların yaşam mekanı olarak kalacaktır.

ABD Kongresi kalkıp Filistin Kurtuluş Örgütü'nü terör örgütü olarak kabul ediyor. ABD'nin FKÖ'yü terör örgütü olarak kabul etmesini kınıyoruz. Dünyada 83 ülkeyle terörle mücadele protokolümüz var. Anlaşılan onlar bizim terör örgütü olmamızı istiyorlar ancak terör örgütü olmayacağız.

Bu zirve bağlamında alacağımız karar ne olacak? Bizler bütün kararlarımızda dedik ki Kudüs kırmızı çizgimizdir. Kudüs ilk kıblemizdir. Kudüs'ün kırmızı çizgi olma konusunda Hristiyanlar da aynen bizim gibi düşünüyor. Bizler ve Hristiyanlar aynı gemide yer almaktayız. Bizler burada BM kararlarını saygıyla karşılıyoruz. BM'nin Filistin sorununu çözme çabalarını destekliyoruz. İsrail'e karşı Müslüman ülkeler desteğini sağlamıştır. Kudüs ziyaretine önem vermemiz gerekiyor ve ilgi göstermeliyiz.

İsrail'i kim koruyor, uluslararası hukuka rağmen pervasızca saldıran İsrail'i kollayan kim? Yahudilerin meşruiyetleri var, bizim de var. İsrail'in yönetimi, halkı var ama sınırları yok. Sınırları olmayan bir devlet nasıl tanınabiliyor? Bana sınırlarını göstersinler.

Zirveye Suudi Arabistan’dan devlet başkanı düzeyinde katılım olmadı. Zirvenin devlet başkanları listesinde bir sürpriz isim ise dikkat çekti. Başka bir toplantı için İstanbul’da bulunan Venezüela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, misafir olarak toplantıda bulundu.

Katılımcı listesinde yer alan liderler ise şöyle sıralandı:

 Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev,

Yemen Cumhurbaşkanı Abdrabuh Mansour Hadi,

Kuveyt Emiri Şeyh Sabah,

Umman Kralı’nın özel temsilcisi Seyit Assad bin Tarıq Al Said,

Katar Emiri Şeyh Tamim,

Flistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas,

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı,

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani,

Brunei Kralı Hasan El-Bolkiah,

Cibuti Başbakanı Abdulkader Kamil Mohamed,

Kazakistan Meclis Başkanı Kassım Jomart Tokayev,

Pakistan Başbakanı Şahid Hakan Abbasi,

Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Faiez Serrag

Endonezya Devlet Başkanı Joko Widodo,

Afganistan Devlet Başkanı Eşref Gani,

Ürdün Kralı Abdullah,

Özbekistan Senato Başkanı Nigmatulla Yuldaşev,

Malezya Başbakanı Najib Razzak,

Sudan Devlet Başkanı Ömer El Beşir,

Gine Cumhurbaşkanı Alpha Conde,

Lübnan Cumhurbaşkanı Michel Aoun,

Komorlar Devlet Başkanı Azali Assoumani.

(57 ülkenin katıldığı İslam İşbirliği Teşkilatı'nda Suriye'nin üyeliği, savaş nedeniyle askıya alınmıştı)