Son günlerde siz okurlarımdan yeni asgari ücret ve asgari geçim indirimi ile ilgili birçok soru aldım. Soruların bir kısmı asgari ücretteki artışın ödenecek vergiler ve asgari geçim indirimi üzerindeki etkisi ile ilgili. Bazı okurlarımız ise bahsedilen asgari geçim indiriminden haberleri olmadığından ve böyle bir ödeme yapılmadığından şikâyetçi.
Örneğin okurlarımızdan Ufuk Bey, gönderdiği e-postasında, çalıştığı işyerinde 6-7 işçi olduğunu, ancak asgari geçim indirimi almadıklarını söylüyor ve bunun sebebinin işyerindeki işçi sayısı olup olmadığını soruyor.
ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ YASAL HAKKINIZ
Ne yazık ki özel sektörde birçok işçi hakkı olan asgari geçim indiriminden faydalanamamakta ve hatta bazıları böyle bir hakkı olduğundan da bihaber.
Asgari geçim indirimi, Gelir Vergisi Kanunu ile düzenlenmiş, işyerindeki işçi sayısına bakılmadan ve tüm çalışanlara durumlarına göre farklı tutarlarda yapılması gereken bir ödeme. Aslında ödemeden öte, ödeyecekleri gelir vergisinden mahsup edilmesi gereken bir indirim.
BEKAR İŞÇİDE TUTAR 123 TL
Bekar bir çalışan için asgari geçim indirimi hesaplaması yapacak olursak;
-Öncelikle yıllık brüt ücret tutarına asgari geçim indirimi oranı (0,50) uygulanmalı: 19.764 x %50= 9.882 TL
-Bu tutara %15 gelir vergisi oranı uygulanarak yıllık asgari geçim indirimi tutarı bulunur: 9.882 x %15= 1.482,3 TL
-Yıllık asgari geçim indirimi tutarı 12'ye bölünerek aylık tutar bulunur: 1.482 /12 = 123,53 TL
Yani bekar bir çalışanın aylık ödeyeceği gelir vergisinden 123,53 TL indirim uygulanacak, dolayısıyla cebine bu tutarda para girecek.
Uygulanan asgari geçim indirimi oranı ve dolayısıyla faydalanılacak indirim tutarı eşe ve çocuk sayısına göre değişiyor. Buna göre 2016 asgari geçim indirimi tutarları şöyle:
ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ ÖDENMEZSE NE OLUR?
Şayet işveren tarafından asgari geçim indirimi uygulanmaz ve çalışana ödenmezse işveren hem İş Kanunu hem de Vergi Usul Kanunu açısından suç işlemiş sayılmakta. Bu durumda işverene İş Kanunu uyarınca işçi başına 161 TL idari para cezası kesiliyor.
Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan genel tebliğe göre, asgari geçim indiriminin işçilere ödenmemesi, mükellefler adına mahsup edilmemesi gereken indirim olarak kabul edileceğinden, re'sen ya da ikmalen tarhiyat yapılarak işverene vergi ziyan cezası da kesiliyor.
Meydan Gazetesi