Piri Reis Üniversitesi Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği öğrencisi 19 yaşındaki Mustafa Koç, staj yaptığı gemide iş cinayeti sonucu hayatını kaybetti.
Ağabeyi İsmail Koç, Mustafa'nın ağır ihmaller sonucu öldüğünü açıklarken, Koç'un sınıf arkadaşı Enes Hakverdi hem arkadaşına hem de staj şartları ve yaşadıkları zorluklara dair basın mensuplarının sorularını cevapladı.
'YALVARARAK BULMAK ZORUNDA KALIYORUZ'
Öncelikle başınız sağolsun. İlk olarak öğrencilerin staj süreciyle başlarsak, Deniz Ulaştırma ve İşletme Mühendisliği’nde stajlar nasıl ve kim tarafından ayarlanıyor?
Bölümümüzün staj yönetmeliğine uygun olması şartı ile stajlarımız öğrenciler tarafından ayarlanıp okulun staj departmanına bildiriliyor ve gerekli işlemler okul tarafından tamamlanıyor.
Yalnız bu stajları bulmak o kadar kolay olmuyor. Şirketler, stajyerleri ekstra masraf olarak gördükleri için torpillerle veya yalvararak staj bulmak zorunda kalıyoruz. Defalarca şirketi arıyoruz, defalarca gidip kapılarını çalıyoruz ancak çoğu kapıdan eli boş dönüyoruz.
'ÇOĞU ZAMAN UYUYAMIYORUZ'
Peki bu sürecin ardından zorlukla staja başlayan öğrenciler nelerle karşılaşıyor?
Genel olarak öğrenciler kısa dönem stajı yani 3 aylık zaman diliminde verilen staj hizmeti için şirket bulmakta zorlanıyor. Zor şartlar altında staj yapacak bir şirket veya gemi bulduktan sonra ise gülünç rakamlar ile bazen ücretsiz olarak çalıştırılıyorlar.
Tabii okulda aldığımız eğitimler dışında her türlü fiziki işi yapmamız da isteniyor. Bazen aşırı sıcak bir odada uyumamız gerekebiliyor tabi uyumaya vaktimiz olursa. Bunun sonuçlarının ne kadar ağır olduğunu Mustafa’nın ölümüyle tekrar görmüş olduk.
Kirli ve kokmuş banyolarda duş almamız istenebiliyor. Tekrar belirteyim çoğu zaman uyku uyuyamıyoruz ve günlük çalışma saatlerimiz çok fazla olabiliyor. Bu şartlarda bırakın iş öğrenmek, meslek öğrenmek ikinci sırada kalıyor. Asıl olan yaşamaya çalışmak.
'İYİ DUYUMLAR ALMIYORUM'
Chemfleet ve Armador Tankers firmaları hakkında fikirlerinizi ve bildiklerinizi bizimle paylaşır mısınız?
Bu şirketlerin piyasada marka değeri yüksek şirketler olduğunu biliyorum, fakat son zamanlarda pek iyi duyumlar almıyorum. Ayrıca bu şirketler tanker gemilerine sahip olduğu için çok rağbet gören şirketler.
Denizcilik sektöründe tanker gemileri her zaman diğer gemi tiplerinden daha önemlidir. Bu yüzden bu şirketler denizcilerin gözünde daha büyük görünebiliyor.
'BAZILARI PES ETTİ, GEMİDEN İNDİ'
Öğrencilerin staj yaparken en çok zorlandığı ve şikayet ettikleri başlıklar neler?
Stajyerlerin şikâyet ettiği en önemli konu fazla saatlerde çalıştırılmak oluyor. Bazen gün aşırı uykusuz kaldığımız zamanlar oluyor. Dinlenme saatleri kısıtlı olabiliyor.
Tank veya ambar temizlemek gibi ek ücret alınması gereken işleri ücretsiz ve emniyetli olmayan koşullarda çalışmakta ayrı bir şikâyet konusu. Saatlerce ambar temizliği yapan çok arkadaşım var bazıları pes etti gemiden indi. Bazıları ise stajları eksik kalmasın diye devam ediyor.
Normal şartlarda ambar veya tank temizliği karşılığında belirli bir ücret verilir, fakat çoğu şirket tabi ki bunu uygulamıyor. Yani kısacası uykusuzluk ve parasız çalışmak en büyük şikâyet konuları.
'BAZEN SİZE YATAK BİLE VERİLMİYOR'
Çoğu şirket stajyerleri ücretsiz eleman gibi gördükleri için kötü şartlar altında yapmaması gereken işleri yaptırıyor. Bu yüzden çoğu yerde staj şartları uygun olmayabiliyor.
Bazen size yatak bile verilmeyebiliyor. Revirde, orada-burada yatan arkadaşlarım var. Yatakları pis olan veya değişmeli yatak kullanan arkadaşlarım da var.
Bu çok saçma bir durum, fakat sesimizi duyuramıyoruz. Daha kaç tane can gidecek denizcilerin yıpranmasını anlamak ve haklarını korumak için?
