Toplantıya Şura üyeleri Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Genelkurmay Başkanı olarak görevlendirilen Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Musa Avsever, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Ercüment Tatlıoğlu ve Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Atilla Gülan katıldı.
Toplantı öncesi şura üyeleri Anıtkabir’i ziyaret etti. Yaklaşık 3 saat süren toplantıda Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) yeni Genelkurmay Başkanı ve komuta kademesi belirlendi. Toplantıda ayrıca TSK’daki terfi ve atamalar da belli oldu.
Alınan karara göre, yeni Genelkurmay Başkanı 2’nci Ordu Komutanı Orgeneral Metin Gürak oldu.
Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na (KKK) Orgeneral Selçuk Bayraktaroğlu getirildi. İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“1. 2023 yılı Yüksek Askeri Şûra olağan toplantısında;
a) Bir üst rütbeye yükseltilecekler,
b) Görev süresi uzatılacaklar,
c) Kadrosuzluktan emekliye sevk edileceklerin durumları görüşülerek,
Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN’ın onayı ile karara bağlanmıştır.
2. 30 Ağustos 2023 tarihinden geçerli olmak üzere;
a) 32 general ve amiral bir üst rütbeye, 63 albay ise general ve amiralliğe yükseltilmiştir.
b) 24 general ve amiralin görev süreleri bir yıl, 365 albayın görev süreleri ise iki yıl süre ile
uzatılmıştır.
c) 2 general yaş haddi nedeniyle 01 Eylül 2023 tarihinden, 41 general ve amiral kadrosuzluk nedeniyle 30 Ağustos 2023 tarihinden geçerli olarak emekliye sevk edilmiştir.
ç) Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Musa AVSEVER yaş haddi, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Atilla GÜLAN kadrosuzluk nedeniyle emekliye sevk edildiklerinden, Genelkurmay Başkanlığına 2’nci Ordu Komutanı Orgeneral Metin GÜRAK, Kara Kuvvetleri Komutanlığına Genelkurmay II nci Başkanı Orgeneral Selçuk BAYRAKTAROĞLU ve Hava Kuvvetleri Komutanlığına Muharip Hava Kuvveti Komutanı Orgeneral Ziya Cemal KADIOĞLU atanmışlardır.
d) Halen 266 olan general ve amiral sayısı, 30 Ağustos 2023 tarihi itibarıyla 286 olacaktır.
3. 30 Ağustos 2023 tarihinden geçerli olmak üzere;
a) K.K.K.lığından Korgeneraller İrfan ÖZSERT ve Kemal YENİ Orgeneralliğe; Hv.K.K.lığından Korgeneral İsmail GÜNEYKAYA Orgeneralliğe; K.K.K.lığından Tümgeneraller Zorlu TOPALOĞLU, Sezai ÖZTÜRK ve Mustafa OĞUZ Korgeneralliğe; Dz.K.K.lığından Tümamiral İbrahim Özdem KOÇER Koramiralliğe; Hv.K.K.lığından Tümgeneraller Erdoğan GÜR ve İsmail ÜNER Korgeneralliğe terfi ettirilmişlerdir.
b) K.K.K.lığından Tuğgeneraller Burhan AKTAŞ, Mehmet ÖZEREN, Özkan ULUTAŞ, Mehmet Yasin KALIN, Faruk METİN, Mehmet Cafer AKSOYTÜRK, Ertan İNALTEKİN, Subutay ADAŞ, Murat ATAÇ, Hurşit AĞIRCAN, Mücahit ZORLUTUNA, Ahmet İBİŞ, Hakan TUNÇ ve Osman ALP Tümgeneralliğe; Dz.K.K.lığından Tuğamiraller Mehmet Baybars KÜÇÜKATAY, Alper YENİEL, İsmail GÜLDOĞAN, Refik Levent TEZCAN, Ramazan ÖZOĞUL ve Hüseyin TIĞLI Tümamiralliğe; Hv.K.K.lığından Tuğgeneraller Kemal TURAN, Hayrettin KOCA ve Ertunç ERTUFANLI Tümgeneralliğe terfi ettirilmişlerdir.”
1981 yılında Kara Harp Okulu’ndan mezun olan Metin Gürak, 1982’de de Topçu Okulu’ndan mezun oldu.
1985’te Kara Havacılık Okulunu bitirerek pilot olan Gürak, 1990’da Kara Harp Akademisi, 1996’da Silahlı Kuvvetler Akademisi’ni bitirdi.
Çeşitli birlik ve karargahlarda yürüttüğü görevlerin ardından Gürak, 2006’da tuğgeneralliğe, 2010’da tümgeneralliğe, 2015’te korgenaralliğe terfi etti.
2017 Ağustos ayından bu yana Kara Kuvvetleri Komutanlığı Kurmay Başkanlığı görevini yürüten Gürak, yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Genelkurmay 2. Başkanlığına atandı.
Gürak 15 Temmuz’un kritik isimlerinden biri. Gazeteci Adem Yavuz Arslan, Gürak’ın 15 Temmuz’daki rolünü anlatan geniş bir yazı kaleme almıştı.
TR724’de yer alan yazıda şu bilgiler yer alıyor:
“İktidarın resmi 15 Temmuz söylemine göre Metin Gürak dönemin Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar’ın araması üzerine akşam 18.15’te birliğinden çıkıp Etimesgut Zırhlı Birlikler Okulu ve Kara Havacılık Okulu’na gitti.
Akar’ın “Etimesgut’tan tank çıkmasın” talimatını ilgililere ileten Gürak, Kara Havacılık Okulu’nda geçirdiği 1,5 saatlik zaman diliminde pist başında uçuşa hazır bekleyen helikopterleri görse de ‘burada anormal bir durum yok’ diye rapor etti.
Sonrasında evine giderken ani bir kararla dönüp Genelkurmay’a gitti.
Kapıdaki görevlinin ‘terör saldırısı var, yaklaşmayın’ uyarısına rağmen içeri girmeye çalışıp adeta ‘kendini rehin aldırttı’.
Oysa ki yapması gereken başka birliklere ulaştırdığı emri kendi sorumluluğunda olan birliklere doğrudan vermekti.
Nedense Metin Gürak Etimesgut’a tank çıkmasın diye giderken kendi birliğine ‘kimse kışladan çıkmayacak’ emrini vermeyi akıl edemiyor.
Dahası 4.Kolorduya bağlı birliklere de herhangi bir emir vermiyor.
Mesela 28.Mekanize Tugayı, Kayseri Talas’ta konuşlu hava indirme tugayı ve Bolu’da konuşlu 2.Dağ Komando Tugayı ve Polatlı’da konuşlu 58.Topçu Tugay’ına bir emir vermiyor.
Bu birlikler de sokağa çıkıyor.
Aslına bakılırsa 15 Temmuz’un en kritik hamlelerinden birisini Metin Gürak yapıyor. Açıkçası darbe imajının verilmesi için lazım olan tank görüntüsü için ‘yol veriyor’.
Bu durum kurgunun parçası olduğunuzu gösterir. Aksi halde bırakın terfi etmeyi, hemen o akşam tutuklanırdınız.
Gerçi 15 Temmuz akşamı ne yaptığınızın, nerede olduğunuzun hiçbir önemi yok. Çünkü tasfiye ve tutuklamalar 15 Temmuz’dan iki ay önce tamamlanan fişleme dosyalarına göre yapıldı.
Gürak ile ilgili aynı yazıda bugüne kadar hiç gündeme gelmeyen bir detayı daha anlatmıştım.
Ankara 20.Ağır Ceza Mahkemesi tutanaklarına göre Metin Gürak 15 Temmuz’a giden süreçte kritik bir hamle yapmış.
Önceleri adı Emasya olan daha sonra KOKTOD (Kolluk Kuvvetlerini Toplumsal Olaylarda Destekleme) olarak değiştirilen tatbikatlara ağırlık vermiş.
Öyle ki bu tatbikatların icrasını bizzat takip ederken 15 Temmuz öncesi son hafta gerçek mermilerle tatbikat yaptırmış.
Metin Gürak KOKTOD tatbikatını sıklıkla yaptırıp son hafta da gerçek mermiler aldırınca emrindeki birlikler zihinsel olarak sokağa çıkmaya hazır hale getirildi.
Nitekim 20.Ağır Ceza Mahkemesinde yargılanan yüzlerce asker acil durum çağrısı yapılınca sorgulamadan kışlaya koştuklarını, teçhizat ve mühimmat yüklendiklerini anlattı.
O gün göreve çağrılan ve Sıhhiye’ye ulaşıncaya kadar ‘Genelkurmay’a terör saldırısı’ olduğunu sanan askerlerin tamamı müebbet hapis cezası aldı.
Gelelim olayın ‘fikr-i takip’ boyutuna.
O akşam olayları birinci elden yaşayan kurmay bir subaya ulaştım. İsmi ve rütbesi bende saklı kalmak kaydıyla anlattıklarını aktaracağım.
Çünkü ‘birinci el tecrübeler’ TSK’nın içine çekildiği tuzağı daha iyi gösteriyor.
Söz konusu kurmay subay 4.Kolordu Karargahı’nda görevli ve pozisyonu itibariyle Metin Gürak ile yolu neredeyse günlük kesişiyor.
Bir önceki yazıda anlattığım KOKTOD olayına dair yeni detaylar öğrendim. Metin Gürak’ın bizzat talimat verdiği tatbikatlar her 3 ayda bir hafta olacak şekilde plana konmuş.
Normalde tugay komutanı ve alt seviye subayların takip etmesi gereken hazırlıkları Metin Gürak bizzat takip etmiş. Hatta kendisine yapılan bir sunum sonrası “ben daha detaylı plan istiyorum” diye çıkışmış.
Olayları birinci elden yaşayan subayın anlattıklarına göre Metin Gürak toplantıda “olay yeri keşfi yaptınız mı?” diye soruyor.
Bu soru toplantı salonunda bir an için şaşkınlığa neden oluyor ; “KOKTOD özetle şöyle bir şey; olağanüstü olaylar olacak, valiler polisle güvenliği sağlayamayınca askerleri çağıracak. Olayın çerçevesi bundan ibaret olmasına rağmen Gürak işi gücü bıraktı bu konuya yoğunlaştı. Hatta bizden olay yeri keşfi istedi. Hepimiz şoktayız çünkü olay yeri keşfi dediğiniz olay şöyle bir şey. Bir grup asker, askeri araçla Kızılay Meydanı’na gidecek orada inceleme yapacak. Bizden bunu istedi. Tugay komutanlarının böyle bir görüntünün spekülasyonlara yol açacağı uyarıları üzerine keşif konusu kapandı”
Olay yeri keşfi konusunda geri adım adan Gürak aynı toplantıda ilginç bir talepte daha bulunuyor; “Cumartesi günü tatbikat yapın ve bana rapor verin dedi. Bu tip tatbikatlara bir süredir önem verildiği için kolordu içinde arama zincirleri oluşturulmuştu. Alarm verilince herkes en kısa sürede kışlaya ulaşıp teçhizatlarını alıyor ve aracın başında göreve hazır bekliyor. Bu tatbikat 15 Temmuz öncesi gerçek mermiyle yapıldı”
Metin Gürak tatbikatları bizzat denetlerken taburlardan birinin hazırlıklarını beğenmediği için tekrar ettiriyor.
Bu anlattıklarımın önemi şurada; terör saldırıları nedeniyle herkes zaten diken üstünde. Toplumsal olayların çıkması, kargaşanın büyümesi senaryoları yazılıp çiziliyor. Üstüne komutan tatbikatları çok önemseyip bizzat takip ediyor, teamül dışına çıkıp gerçek mermiyle hazırlık yaptırıyor.
Rütbesi ne olursa olsun, bunları yaşayan asker zaten kurulmuş. 15 Temmuz akşamı çağrı gelince hepsi kışlasına koşup teçhizatını alarak araçlara biniyor.
Nitekim o geceye dair uzun uzun konuştuğum kurmay subay da bu şartlanmışlıkla tuzağa düşmüş. Kışladan aranınca ne olduğunu bile sorgulamadan birliğine gidiyor.
Bu andan itibaren yaşadıkları çok iyi kurgulanmış bir tuzağa çekildiklerini teyit eder türden;
“Kimse ne olduğunu, ne yapacağını bilmiyordu. Çağrıldık ama ne yapacaktık? Kolordu komutanı kayıp, tugay komutanı ortada yok ve başka birliklerden 30’a yakın kurmay subay Harp Okulu’ndan aranıp 28.Mekanize’ye gidin talimatı gereği bizim birliğe gelmiş. Onlar da neden buraya yönlendirildiklerini bilmiyorlar. Zaten sabaha kadar oturdular, bir şeye karışmadılar ve ertesi sabah hepsi tutuklandı.”
Herhangi bir faaliyete katılmasalar da o akşam kışlada oldukları gerekçesiyle ‘darbeci’ damgası yemişler.
Benim konuştuğum kurmay subayın durumu da aynı.
Öyle ki savcı bile herhangi bir suçlamada bulunamamış. Karargahta bulunmasını yeterli görmüş. 4 cümlelik suçlamanın 3 cümlesi de zaten bağlı bulunduğu tugayın kendi soruşturmasından alıntı şeklinde.
28.Mekanize Tugay’ının kendi iç soruşturmasında bile hiç kimse ‘darbeye destek verdi, işbirliği yaptı” demese de ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası almaktan kurtulamamış.
Yani bir telefon hayatını alt üst etmiş. Eğer telefonuna bakmasa ya da telefonunun şarjı bitmiş olsaydı kendisi için tablo çok farklı olabilirmiş.
Söz konusu kurmay subay tuzağa düşürülmelerinde Metin Gürak’ın 15 Temmuz öncesi yoğun bir şekilde yaptırdığı tatbikatların etkisinin büyük olduğunu söylüyor.
GÜRAK’IN GAYRİRESMİ TOPLANTILARI
Metin Gürak’ın bir başka mesai arkadaşı da 15 Temmuz sonrasında yaşananlara dair ilginç detaylar anlattı.
15 Temmuz’dan aylar sonra açığa alınıp ihraç edilen kurmay subayın anlattıklarına göre Metin Gürak o dönem korgeneral olmasına rağmen Genelkurmay Karargahı’nda yapılan YAŞ hazırlık toplantılarına katılmış.
Fakat burada yapılan toplantılar resmi YAŞ hazırlık toplantıları değil.
Kimlerin tasfiye edileceğinin belirlendiği gayri resmi toplantılar. O dönem Korgeneral rütbesinde olmasına rağmen bu toplantılara katılıyor olması Gürak’ın 15 Temmuz’daki rolüne dair bir fikir veriyor.
Zaten sonrasında da terfi aldı hatta Erdoğan ailesi çok için önemli olan Libya meselesinde görevlendirildi.
O akşam birliğinden hiç tank çıkmayan Korgeneral Metin İyidil tutuklanıp müebbetle yargılanırken bağlı birliklerden askerlerin sokaklara çıktığı Metin Gürak, terfi üstüne terfi aldı.
Görmek isteyenler için bu durum çok şey anlatıyor.”
