Bugün 17 Ağustos. Resmi raporlara göre, 17 bin 480 kişinin öldüğü, 23 bin 781 yaralının olduğu; 505 kişinin sakat kaldığı, 600 bin kişinin de evsiz kaldığı Marmara depreminin yıldönümü. Ancak bu büyük felaket ne yazık ki unutulmuş durumda. Zira Marmara depreminin ardından İstanbul’da afet toplanma alanı olarak belirlenen 493 bölgeden bugüne dek 416 tanesi, alışveriş merkezi, rezidans ve gökdelene dönüştürüldü. Geriye kalan 77 afet toplanma alanı da, bölge halkı tarafından ya bilinmiyor ya da herhangi bir afet halinde toplanmaya uygun değil. Ayrıca, kentin hemen her yerindeki acil ulaşım yolları da otoparklara dönüştürülmüş durumda. Biz de BirGün olarak, İstanbul genelindeki afet toplanma alanlarını gezerek, bölgelerdeki son durumu inceledik.

Öncelikle Avrupa yakasının en kalabalık ilçelerinden biri olan Şişli’ye gidiyoruz. Burada en büyük ve en merkezi afet toplanma alanı olarak belirlenen yer, yani Ali Sami Yen Stadyumu, Torunlar GYO’ya teslim edilmiş durumda. Bu nedenle ilçede geriye yalnızca, mahalle bazındaki toplanma alanları kalıyor. Bu nedenle Fulya mahallesine giderek, burada afet toplanma alanı olarak belirlenen Nejat Uygur Parkı’nı ziyaret ediyoruz. Ne var ki, söz konusu parkın toplam alanı 300 metrekareyi bile bulmuyor. Nüfusu 20 bini bulan Fulya’da 300 metrekarelik bir afet toplanma alanının gülünç bir tablo sergilediği ortada. Dahası, çok katlı ve eski binaların arasında kalan bu park, herhangi bir deprem anında güvenlikten ziyade yüksek risk sunuyor.

Şişli’nin ardından, İstanbul’un başka bir merkezi ilçesi olan Fatih’e gidiyoruz. Burada afet toplanma alanlarının nerede olduğunu bilmediğimiz için, yolumuz muhtarlıklara düşüyor. Bu nedenle, Fatih’a bağlı Molla Gürani Mahallesi, İskenderpaşa Mahallesi ve Haseki Sultan Mahallesi muhtarlıklarını ziyaret ederek, her üç mahallenin de, afet toplanma alanlarının neresi olduğunu öğrenmeye çalışıyoruz. Ancak muhtarlıklardan aldığımız cevaplar soru işaretlerinin artmasına neden oluyor zira muhtarlar da dahil hiç kimse, 500 bin nüfuslu Fatih’in en önemli mahallelerindeki afet toplanma alanlarının neresi olduğunu bilmiyor. Bunun üzerine, şiddetli bir deprem olması halinde nerede toplanmayı düşündüklerini soruyoruz ancak yine cevap yok.

Bir sonraki istikametimiz, Gaziosmanpaşa’da afet toplanma alanı olarak belirlenen bölge. Ne var ki burada karşımıza çıkan manzara, İstanbul’un diğer toplanma alanlarından farklı değil. Buradaki afet toplanma alanının yerini de, TOKİ’nin yüksek fiyatlarla sattığı “Avrupa Konutları” almış. Bir başka değişle, toplam 16 mahallesi olan ve 1 milyonun üzerindeki nüfusuyla dünyadaki pek çok kentin nüfusunu sollayan Gaziosmanpaşa’da bugün deprem sırasında toplanma alanı yok. Benzer şekilde, Gaziosmanpaşa’nın ardından yolumuzun düştüğü Zeytinburnu’ndaki doğal afet toplanma alanı da, Forum İstanbul AVM olarak inşa edilmiş durumda.

İstanbul’un Anadolu Yakası’nda da durum farklı değil. Anadolu Yakası’nın en önemli ilçelerinden biri olan Üsküdar’daki afet toplanma alanlarından biri de, Ünalan Mahallesi’nde bulunuyor. Ancak burada da, depremde toplanılması için seçilen alana, hükümete yakınlığı ile bilinen inşaat firması Kiptaş’ın çok katlı ve çok bloklu rezidansları inşa edilmiş durumda.